1KGT H3 Par 4. De handel groeit weer

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

H3 Kastelen, kloosters en steden

B4 De handel groeit weer

Wat weten jullie nog van voor de vakantie?

leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom de landbouwproductie steeg en de handel en de steden weer groeide. 
• Je kunt de vier sociale lagen in een middeleeuwse stad noemen en twee functies van een gilde beschrijven.
• Je kunt uitleggen dat burgers van middeleeuwse steden machtiger werden. 

Waarom steeg de landbouwproductie?

Drieslagstelsel

ontginnen

Hoe ontstonden en groeiden steden?

Meer oogst = meer voedsel 

Bevolking groeit + overschot voedsel  (teveel )

Overschot kun je ruilen. 

  Waarom groeide de handel?

Samenwerking in Noord-Europa

In een geldeconomie

1. betalen mensen hun pacht in graan en eieren.
2. brengen boeren een steeds groter deel van hun oogst naar de markt.
3. maken mensen hun spullen zoveel mogelijk zelf.
4. ruilen boeren een deel van hun oogst voor geld.

De sociale lagen in een middeleeuwse stad

1. Rijke kooplieden en meesters van een gilde
2. Winkeliers en ambachtslieden
3. mensen zonder vast werk, vaak arm
4. oude en zieke mensen

Wat zijn gilden ook alweer?

Economische functie

Sociale functie

Afspraken over prijs en kwaliteit.

Voorkomt concurrentie

Leden van een gilde steunden elkaar bij overlijden en ziekte.

Gilde

Groep mensen in een stad met het zelfde beroep

leerling

gezel

Meester

Goedemorgen Allemaal!

Ga rustig op je plek zitten, trek je jas uit, en pak je spullen.

Laat de Ipad in de tas zitten

leerdoelen

• Je kunt de twee functies van een gilde beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen dat burgers van middeleeuwse steden machtiger werden. 

Wat zijn de belangrijkste functies van een gilde?

Stadsrecht Haarlem 1245

Burgers werden steeds machtiger

Stadsrechten 

• Eigen regels en wetten
• Eigen rechtspraak
• Recht om een stadsmuur te bouwen
• Recht om een markt te houden

Stadsrechten werden gekocht van de heer. 

Burgers werden steeds machtiger

Rechtspraak

schout: voorzitter van de rechtbank, benoemd door heer

schepenen: andere rechters, benoemd door rijke burgers

Bestuur

schout en schepenen

B4 De handel groeit weer

• Je kunt uitleggen waarom de landbouwproductie steeg en de handel en de steden weer groeide. 
• Je kunt de vier sociale lagen in een middeleeuwse stad noemen en twee functies van een gilde beschrijven.
• Je kunt uitleggen dat burgers van middeleeuwse steden machtiger werden. 

Is er nog iets dat ik niet voldoende heb uitgelegd?

Opdracht

• maak opdracht 1 t/m 9  (blz. 143)
• Ik loop rond voor vragen
• Je mag zachtjes overleggen met je buurman
• Klaar? Je mag lezen, aan een ander vak werken, of in stilte iets voor jezelf doen.