H1.4 Wakk

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom

4 MAVO ||  2022-2023

Hoofdstuk 1 - Verdien je genoeg?

Exameneenheid Consumptie en Verrijkingsstof

Programma

• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Lesdoelen

Aan het einde van de les

Kun je oorzaken van inflatie benoemen

Kun je het cpi en de inflatie berekenen

Kun je uitleggen wat de gevolgen van inflatie zijn

Kun je uitleggen hoe lonen prijzen elkaar beïnvloedden 

Koopkracht

• Als je inkomen hetzelfde blijft en de prijzen stijgen, dan daalt je koopkracht.
• Als je inkomen stijgt en de prijzen hetzelfde blijven, dan stijgt je koopkracht.
• Wanneer je koopkracht stijgt, kun je meer behoeften vervullen. Je welvaart stijgt dan.

De prijzen stijgen met 2,5%.
Het inkomen van Ahmet stijgt met 1,5%.
Stijgt of daalt de koopkracht van Ahmet?

Geldontwaarding

Bij geldontwaarding verliest het geld dat je hebt zijn waarde doordat de prijzen van producten stijgen. 

Stel je voor dat je € 1.000 hebt. Als er inflatie is, wordt deze 

€ 1.000 steeds minder waard. Door de stijging van het prijspeil kun je steeds minder kopen van deze €1.000.

De prijzen stijgen met 2,5%.
Het inkomen van Loïs stijgt met 3,5%.
Stijgt of daalt de koopkracht van Loïs?

Nominaal inkomen

• Het inkomen dat je in euro’s verdient, is een nominaal inkomen.
• Als je nominale inkomen met 5% stijgt en er is 3% inflatie, dan ga je er in koopkracht 2% op vooruit.

Reëel inkomen

• Als je rekening houdt met de gevolgen van inflatie voor je inkomen, spreek je van een reëel inkomen.
• De reële verandering in procenten van je inkomen bereken je als volgt.

Reële verandering

Reële verandering in % = nominale verandering in % – inflatie in %

Je nominale inkomen stijgt 1,25%. De inflatie is 0,5%.
Bereken het reële inkomen

Prijscompensatie

• Als er inflatie plaatsvindt moet je inkomen net zoveel stijgen anders kun je minder kopen (→ koopkracht verlies).

• Inkomensverandering (%) - Inflatie (%)  verandering van koopkracht

• Postief getal = Koopkracht toename (meer dan prijscompensatie)
• 0 = Koopkracht behouden (precies prijscompensatie)
  
• Negatief getal = Koopkracht afname (minder dan prijscompensatie)
  

Gevolg

• Hogere lonen betekenen voor bedrijven hogere kosten. Die kosten berekenen zij door in de verkoopprijs van hun producten.
• Als de prijzen stijgen, willen werknemers weer loonsverhoging, enzovoort.
• Dit is de loon-prijsspiraal en die zorgt voor voortdurende inflatie.

Aan de slag

Maken t/m 1.4

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd

Kun je uitleggen hoe lonen prijzen elkaar beïnvloeden