3hv-2.2

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.2 Verteringsstelsel

Leerdoelen

• Je kunt de functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven.
• Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven
  

Verteringsstelsel

Doel: verteren voedsel zodat voedingsstoffen worden opgenomen 

Lang kanaal van mond tot kont

Verteringsstelsel

• Voedingsstoffen worden tijdens de vertering afgebroken tot kleinere verteringsproducten zodat deze door de darmwand passen en in het bloed terechtkomen. 
• Water, glucose, vitaminen en mineralen passen zonder vertering door de darmwand!
• Eiwitten, koolhydraten en vetten moeten wel verteerd worden.

Vertering

Vertering gebeurt door:

1. voedsel in kleine stukjes delen door de kauwen
2. voedingsstoffen omzetten met behulp van verteringssappen

Mechanische vertering -> vergroot het oppervlakte

Chemische vertering: verteringssappen

• Stoffen worden afgebroken door scheikundige reacties. 
• Sappen worden gemaakt door verteringsklieren:

1. Speekselklieren
2. Maagsapklieren
3. Lever
4. Alvleesklier
5. Darmsapklieren

Enzymen

• Enzymen zijn stoffen die scheikundige reacties sneller laten verlopen.
• Enzymen zitten in verteringssappen en helpen om stoffen in voedsel af te breken tot verteringsproducten.
• Het eten is al voorgekauwd, dus kan daar extra goed op inwerken

Het enzym amylase

knipt grote koolhydraten 

(het substraat)

in stukken

Enzymen: sleutel-slotprincipe

Darmperistaltiek

• Kringspieren en lengtespieren bevinden zich in de wand van het hele verteringsstelsel (foto)
• Als je voedsel doorslikt, spannen de kringspieren samen om het voedsel vooruit te duwen
• Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

De slokdarm met kring- en lengtespieren

-->Kan je ondersteboven water doorslikken?

• In je gehele darmkanaal heeft de wand kringspieren (vernauwen) en lengtespieren (verwijden).
• Peristaltische bewegingen = het afwisselend samentrekken van de kring- en lengtespieren.

Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

Darmperistaltiek

Een voorbeeld van verteringssappen zijn

1. Alleen speeksel
2. Alleen maagsap
3. Speeksel én maagsap
4. Geen van beide

Wat is geen functie van darmperistaltiek?

1. voedselbrij kneden
2. voedselbrij mengen
3. voedselbrij voortduwen
4. voedselbrij zuiveren

Door mechanische vertering maak je de oppervlakte van het voedsel groter. Dit zorgt er voor dat …..

Bij chemische vetering komen enzymen in actie. De taak van enzymen is ……

Zelfstandig werken

1. Tekst lezen 2.1 + 2.2
2. Opdrachten maken 

               havo/top: online paragraaf 2.1 - opdr. 1, 2, 3, 5, 11 
               havo/top: online paragraaf 2.2 - opdr. 1, 3, 6, 7, 10

3. Klaar? 

          Opdr. 4

          Klaaropdracht

          

Zelfstandig werken

1. Tekst lezen 2.1 + 2.2
2. Opdrachten maken 
               vwo: online paragraaf 2.1 - opdr. 1, 2, 3, 6, 10

               vwo: online paragraaf 2.2 - opdr. 1, 3, 6, 7, 10

3. Klaar? 

          Opdr. 4

          Klaaropdracht