3.5 - Laat zien dat je het goed hebt - Les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

3.5 - Laat zien dat je het goed hebt - Les 2

- Buitenhuizen en het classicisme

-Het rampjaar 1672

Lezen:

Havo leest uit paragraaf 3.5 de alinea "Buitenhuizen en stadhuis" en vwo de alinea's "Buitenhuizen en stadhuis" en "Rampjaar 1672" 

Buitenhuizen en stadhuis

Als je als rijke burger echt wilde laten zien dat je veel geld had, dan liet je een mooi buitenhuis bouwen aan de Amstel of de Vecht of liet je een klein paleis bouwen wat verder buiten Amsterdam. Ook steden pronkten met hun mooie gebouwen. Denk bijvoorbeeld aan het stadhuis van Amsterdam, nu het paleis op de dam. Veel gebouwen werden opgetrokken in classicistische stijl. De bouwkunst van de Grieken en Romeinen werd nagedaan.  

Bij het classisisme imiteerde men de stijl van de oude Grieken en Romeinen. Hoe zie je dat bij het stadhuis op de vorige slide terug?

Bekijk het filmpje. Bij de bovenlaag van de bevolking waren geschenken van en aan elkaar heel belangrijk. Leg dit uit.

Let op!

Het volgende onderdeel is alleen voor de vwo klassen. De havo klassen kunnen gelijk door naar de groene slides over het werkboek.

Verder zonder stadhouder

Met de Vrede van Munster in 1648 was er een einde gekomen aan de oorlog met Spanje.  

De stadhouder was de aanvoerder van het leger. Was hij nog wel nodig? Bovendien leefden de stadhouders als koningen en de Nederlanden waren toch echt een republiek.

 De Republiek ging na de dood van de stadhouder dan ook eerst zonder stadhouder verder.

 

Wat was ook al weer de functie van de stadhouder in de tijd van Karel V en Filips II?

Waarom was die functie na het plakkaat van verlating veranderd?

Michiel de Ruyter

Michiel de Ruyter werd opperbevelhebber van de vloten op zee. Zijn manschappen kregen goed eten en warme kleding, terwijl andere kapiteins dit liever in eigen zak hielden. Hij kreeg dan ook als erenaam 'Bestevaer' wat goede vader of grootvader betekent!

3

De machtigste man

Johan de Witt

Johan de Witt werd in 1653 raadspensionaris van het gewest Holland, net als Johan van Oldenbarnevelt dat ooit was.
Hij werd zo de machtigste man van de republiek omdat er geen stadhouder was!

1

Oorlogsvloot

Johan de wit zorgde voor een sterke oorlogsvloot om de zeeoorlogen met Engeland te kunnen winnen. De baas op zee was belangrijk voor de handel en dus voor de welvaart van de republiek.

2

Gebruik de vorige slide. Johan de Wit werd na de dood van de laatste stadhouder de machtigste man van de Nederlanden. Wat was zijn functie? Wat hield die functie in?

Het rampjaar

In 1672 sloeg het noodlot toe. De Nederlanden werden van drie kanten aangevallen. Door Engeland, Frankrijk, Keulen en munster. Het volk was in paniek. Op zee wist Michiel de Ruyter de Engelsen te verslaan, maar het landleger stelde weinig voor. Johan de Wit kreeg de schuld van de Ellende.

Bekijk het filmpje. Hoe loopt het af met raadspensionaris Johan de Wit?

Welk jaar noemen we het 'Rampjaar'?

1. 1652
2. 1672
3. 1662
4. 1666

Waarom was 1672 een rampjaar?

- Nederland wordt aangevallen aan alle kanten

- Dreigende burgeroorlog en Johan de Witt wordt vermoord

- Door oorlogen is het geld en de welvaart van de Gouden Eeuw voorbij

Werkboek

havo: Maak vraag 3 en 5 uit je werkboek

vwo: Maak vraag 4 en 5 uit je werkboek

Plaats hier een foto van je gemaakte werk

Wat was het gevolg van het rampjaar?

1. De verwoesting van Nederland
2. Het einde van een tijdperk
3. Einde van de Gouden eeuw van Nederland
4. De verwoesting van de VOC