Angststoornissen

• Doelgroepen
• MBO
• Studiejaar 2

Angststoornissen

Wat betekend Angst voor jou?

Wat is angst?
Wat is jouw grootste angst?

Mijne: ik of iemand in mijn naaste omgeving ernstig ziek worden.

Lesdoelen

• Aan het einde van de les kan je het verschil tussen angst en angststoornis toelichten
• Aan het einde van de les kan je diverse angststoornissen onderscheiden
• Aan het einde van de les kan je behandelmethoden voor angststoornissen benoemen

Definitie angst

Angst is een gezonde emotie die je helpt te reageren op gevaar.  Iedereen ervaart wel eens angst. Het is een signaal van je lichaam dat je in beweging moet komen om het gevaar te bestrijden of juist te ontlopen. Je hart gaat sneller kloppen, ademhaling versnelt, hoge bloeddruk en spieren spannen zich aan.

 

Angststoornis

• Angst ervaren zonder aanleiding
• Serieuze symptomen die de kwaliteit van leven ernstig aantasten 
• Doodgewone situaties vermijden
• Angst beheerst je leven zodanig dat een normaal leven leiden moeilijk is
• 1 op de 5 Nederlanders heeft last van een angststoornis of fobie. 

Hoe werkt dat in ons 

brein?

De loeiboei, de alarmcentrale

als hij gevaar bespeurt (een trigger) activeert hij een overlevingsstrategie

Je hersenen

Hoewel je twee hersenhelften hebt, bestaan je hersenen uit 3 delen:

 1) het menselijk brein (de neocortex),

 2) het emotionele brein/zoogdierenbrein (limbische brein) 

 3) het reptielenbrein (het oudste en kleinste deel van je hersenen). 

De 3 delen waaruit je hersenen bestaan hebben allemaal een andere functie.

1. Het menselijk brein (de neocortex)

Dit is het jongste gedeelte van je brein. Het is vooral verantwoordelijk voor alle rationaliteit en nuchterheid. In dit deel van je hersenen maak je weloverwogen beslissingen, doe je kennis op, denk je logisch na en analyseer je problemen. Dit deel van je hersenen laat zich het beste omschrijven als je gezonde verstand.

denken, redeneren, problemen oplossen, gebeurtenissen en feiten onthouden, toekomst en verleden kunnen onderscheiden

2. Het emotionele brein/zoogdierenbrein

Het zoogdierenbrein is het domein van je emoties. Dit deel van je hersenen screent alle zintuiglijke informatie op emotionele relevantie en vergelijkt deze met opgeslagen herinneringen en gedrag gebaseerd op positieve en negatieve ervaringen. Het zoogdierenbrein helpt je op die manier om gedrag te herhalen dat gelukkig maakt (seks, lekker eten, lachen, knuffelen) en onplezierige ervaringen (pijn, verdriet en angst) te vermijden. Dit deel van het brein beloont ook sociaal gedrag door het vrijgeven van de neurotransmitter dopamine die je een goed gevoel geeft.

3. Het reptielenbrein

Het reptielenbrein is het kleinste en oudste deel van je hersenen. Het reptielenbrein is gebrand op maar één ding en dat is overleven. Dit deel van je hersenen is dan ook verantwoordelijk voor voortbestaan en voortplanting. Het reptielenbrein heeft controle over vitale lichaamsfuncties zoals je ademhaling, hartslag en bloedsomloop. In dit deel van je hersenen domineren instincten: voortplantingsdrang en overlevingsinstincten zoals voeding. Het reptielenbrein denkt niet na en onthoudt ook niets, het reageert instinctief en automatisch. Als zodanig functioneert dit brein buiten je bewuste controle. Hier regeert het wilde beest dat maar één missie heeft: overleven

Gezond verstand versus instinct

Je zou wellicht denken dat het menselijk brein (de neocortex) het meest actief is. Toch maak je de meeste beslissingen op basis van emoties (afkomstig uit het zoogdierenbrein) en primitieve instincten. Je emotionele brein en je reptielenbrein overheersen dus vaak je rationele brein. In praktijk betekent dit dat je wéét dat je niet in een levensbedreigende situatie zit maar je voelt je toch angstig. De dopamine die wordt aangemaakt vanuit je emotionele brein wint het van je gezonde verstand

Fight: je verzetten, overcompenseren, bang maken, bluffen, dreigen, manipuleren, competiviteit, frustratie, woede.

Flight: Ervandoor gaan, je mentaal of fysiek afsluiten. De verbinding verbreken, dissociëren, paniek, angst, piekeren

Freeze: Bevriezen, verstijven, jezelf onzichtbaar maken, verstarren, verlammen, op tilt slaan, black-out, geen stem meer hebben.

Submit: slijmen, vriendelijk worden met je tegenstander, je uitsloven, stockholmsyndroom, passiviteit, apathie

Cry for Help: vastklampen, slachtofferschap, wanhoop, hulpeloosheid angst gerelateerde hulpeloosheid, chronische teleurstelling in jezelf. .

Bij wie komt een angststoornis vaker voor?
2 antwoorden zijn juist

1. Mannen
2. Vrouwen
3. 25 tot 44 jaar
4. 10 tot 25 jaar

5 soorten angststoornissen

Separatiestoornis

Sociale angststoornis

Gegeneraliseerde angststoornis

Dysmorfofobie

Straatvrees

Separatiestoornis

Extreem bang om gescheiden te worden van de persoon waaraan hij/zij zich het meest hecht

Kan pas op latere leeftijd vastgesteld worden

De persoon is van slag als hij/zij gescheiden wordt van belangrijke personen

Vermijd situaties waarin hij/zij alleen is

In een relatie zie je claimgedrag

Bij kleine kinderen zie je een natuurlijke vorm van separatieangst.

Gaandeweg de ontwikkeling moet dit verdwijnen.

Wat kunnen kenmerken van
een sociale angststoornis zijn?

Sociale angststoornis

Bang voor situaties waarin ze beoordeeld en afgekeurd kunnen worden

Liefst vermijden ze deze situaties door zich ziek te melden

Nemen weinig initiatief en plaatsen zichzelf op de achtergrond, presteren onder hun kunnen

Zijn erg onzeker en bang dat andere ze niet aardig vinden of om kritiek te krijgen / gepest / uitgelachten te worden.

Sociale contacten / bezigheden gaan ze liever uit de weg, hierdoor wordt de angst in stand gehouden.

 denk aan presenteren extreem spannend vinden

Lees boek SW2 blz 172
Wat is een gegeneraliseerde angststoornis?

Gegeneraliseerde angststoornis

Overmatig bezorgd zijn

Kan maanden piekeren over nare dingen die kunnen gebeuren 

Door deze nare gedachtes is de persoon gespannen en rusteloos, er is altijd iets om over te piekeren

Deze mensen zijn snel vermoeid, hebben slechte concentratie, prikkelbaar en kampen met slaapproblemen 

Wordt ook wel paniekstoornis genoemd

zoals overlijden, ontslagen worden, ongeluk etc

Dysmorfofobie?

https://youtu.be/vf4Sigud3Pw

Dysmorfofobie

Hebben veel last van gedachten / onzekerheden over hun uiterlijk die nauwelijks te stoppen zijn

Je vindt jezelf of een bepaald onderdeel van je lichaam niet mooi

Je bent geobsedeerd door je uiterlijk, wat je dagelijks leven beïnvloed

Deze doelgroep raakt vaak sociaal geïsoleerd door hun angst

Straatvrees

Angst voor openbare plekken, in verlegenheid te worden gebracht of niet terug kunnen keren naar huis.
Sociaal isolement / het huis niet meer uit durven kan hier een gevolg van zijn.

Je bent bang om je vertrouwde en veilige omgeving te verlaten. 

Een praatje met een (on)bekende zit er vaak niet in en je wil zo snel mogelijk weer naar huis. 

Je bent voortdurend op je hoede en dat kost veel energie.

Heet ook wel agorafobie

Separatiestoornis

Sociale angststoornis

Gegeneraliseerde angststoornis

Dysmorfofobie

Straatvrees

Angst voor openbare plekken

Bang dat mensen je niet aardig vinden of om gepest/ uitge-lachten te worden

Bang om gescheiden te worden van de persoon waaraan je het meest gehecht bent 

Overmatig bezorgd zijn / piekeren

Je bent geobsedeerd door je uiterlijk

Hoe zou je een angststoornis
kunnen behandelen?

Behandeling

Exposure

EMDR therapie

Cognitieve gedragstherapie

Ontspanningsoefeningen

Sociale vaardigheidstraining

EMDR is een therapeutische behandelmethode die geregeld ingezet wordt om mensen te helpen die traumatische ervaringen hebben. Ook wordt het steeds vaker ingezet als therapie bij angsten

cognitieve gedragstherapie: leert je anders tegen problematische situaties aan te kijken en hoe je hier anders mee om kan gaan.
 

03:42

Welke angststoornis heeft Laura?

Wat vond je van de les?

😒🙁😐🙂😃