5.1

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5

Waar denk je dat dit hoofdstuk over gaat?

Wat moet je aan het eind van de les weten?

Verschil tussen wetten en regels 
Verschil tussen macht en invloed 
Welke bestuurders hebben we in Nederland?  

Wat is het verschil tussen een wet en een regel?

Een wet of een regel?
Je jas moet in je kluisje.

1. Wet
2. Regel

Een wet of een regel?
Alle kinderen in Nederland moeten naar school.

1. Wet
2. Regel

Een wet of een regel?
Iedereen moet zich aan de verkeersregels houden.

1. Wet
2. Regel

Een wet of een regel?
Iedereen die werkt moet belasting betalen.

1. Wet
2. Regel

Een wet of een regel?
Je mag geen pet op in de klas.

1. Wet
2. Regel

Macht en Invloed

Wat is het verschil? 

Wie hebben de macht over jou?

Wie heeft er invloed op jou?

Ouders, voetbaltrainer, klasgenoot, docent, politie, je idool. 

Begrippen

Politiek: alles wat te maken heeft met het besturen van een land.

De overheid: dit zijn alle bestuurders van een land.

Minister-President: de leider van onze regering.

Bestuurders in Nederland

Bestuurder:                                        Van: 

Staatshoofd (koning)                    Nederland

Commissaris van de Koning      Provincie

Burgermeester                                Gemeente

Minister-President Nederland: Mark Rutte

Minister: hoofd van een bepaalde afdeling (onderwijs, defensie)

Wat gaan we vandaag doen? 

• Herhalen vorige les. 
• Nakijken, 5.1, vraag 1 tm 8. 
• Instructie cursus 5.1 
• Zelfstandig aan de slag

Alle wetten en regels die in Nederland gelden staan in het wetboek.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is een ander woord voor sanctie?

1. Boete
2. Rechter
3. Overtreding
4. Straf

Macht of Invloed?
Je gaat kranten bezorgen omdat je vriend zegt dat je dat moet doen, want dat verdient heel goed.

1. Macht
2. Invloed

Macht of Invloed?
"Ren naar de overkant" zegt je voetbaltrainer.

1. Macht
2. Invloed

Wie leidt het bestuur van de provincie?

1. Minister
2. Koning
3. Commissaris van de Koning
4. Burgermeerster

Wat is een staatshoofd?

1. Koning
2. Minister-President
3. De hoogste bestuurder van een staat
4. Minister

Wat is politiek?

1. Het besturen van een land
2. De overheid
3. Alle politieke partijen samen
4. De tweede kamer

Regering

Dit zijn het staatshoofd, de minister-president en de ministers. 

Ministers maken nieuwe wetten. Zij worden geholpen door staatssecretarissen (onderministers) en zijn werken op een ministerie. Hier werken ook ambtenaren. Zij helpen ook mee met het maken van wetten. 

Je hebt bijvoorbeeld het ministerie van landbouw, onderwijs, milieu en financiën. (Blz 55).

Democratie

Het volk mag meebeslissen; zij kunnen stemmen wie er in de Tweede Kamer komen. 

Tweede Kamer, Den Haag, 150 zetels (volksvertegenwoordigers), gekozen door het volk. 

Zij stemmen over wetten: als meer dan de helft het ermee eens is, dan gaat de wet door. 

Politieke Partijen

Welke hebben we in Nederland? 

Links en Rechts? 

Verkiezingsprogramma

Stemmen

Dictatuur

Een land waarbij één persoon de macht heeft en het volk weinig te zeggen heeft. 

Bijvoorbeeld Hitler, Franco, Assad.