Grammatica hoofdstuk 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Zet de zin in een andere volgorde:
Een taart/ bij Jim/ mijn nichtjes en ik/ gisteren / gebakken/ voor oma/hebben

Persoonsvorm en zinsdelen

In elke zin staan werkwoorden. Een van die werkwoorden is de persoonsvorm (pv). De persoonsvorm geeft het getal aan en de tijd:

– Josefien wil zaterdag graag winkelen.

– Haar klasgenoten wilden liever uitslapen.

Wil geeft enkelvoud aan en tegenwoordige tijd. Wilden geeft meervoud aan en verleden tijd.

Zinnen bestaan uit zinsdelen (zd). Een zinsdeel is één woord of een groepje woorden die bij elkaar horen. Voor de persoonsvorm staat meestal maar één zinsdeel.

Zo vind je de persoonsvorm :

• Maak van de zin een vraag. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm.
• Zet de zin in een andere tijd: maak van de tegenwoordige tijd de verleden tijd of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.
  

Verander het getal van de zin: maak van het enkelvoud (één persoon of ding) het meervoud of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Zo vind je de zinsdelen

Er zijn twee manieren om te zien welke woorden samen een zinsdeel vormen. 

Probeer welke woorden je samen voor de persoonsvorm kunt zetten. Die woorden zijn samen een zinsdeel.

Kijk welke woorden altijd in dezelfde volgorde naast elkaar blijven staan als je de zin verandert. Die woorden zijn samen een zinsdeel.

Voorbeeld

– Vorig jaar heb ik voor mijn vrienden een damtoernooi georganiseerd.

– Vorig jaar / heb / ik / voor mijn vrienden / een damtoernooi / georganiseerd.

– Ik / heb / vorig jaar / een damtoernooi / voor mijn vrienden / georganiseerd. 

– Heb / ik / vorig jaar / voor mijn vrienden / een damtoernooi / georganiseerd? 

– Voor mijn vrienden / heb / ik / vorig jaar / een damtoernooi / georganiseerd

Zelf aan de slag

Maak opdracht 1 tm 3 van grammatica hoofdstuk 1 (persoonsvorm en zinsdelen)

Je doet dit op de online methode. 

Tijd: 15 minuten

Opdracht 4, vraag 1

1. Ja
2. Nee

Opdracht 4, vraag 2

1. Ja
2. Nee

Opdracht 4, vraag 3

1. ja
2. nee

Opdracht 4, vraag 4

1. ja
2. nee