4M 14.7 De lever en de nieren

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Begintaak

Examenvraag

Het menselijk lichaam ziet medicijnen als gifstoffen die afgebroken moeten worden.

--> Welk orgaan zorgt voor afbraak van medicijnen? En welk orgaan verwijdert medicijnresten uit het bloed?

Afbraak van medicijnen: ..............................................

Medicijnresten verwijderen: ......................................... 

Begintaak - Antwoorden

Examenvraag

Het menselijk lichaam ziet medicijnen als gifstoffen die afgebroken moeten worden.

--> Welk orgaan zorgt voor afbraak van medicijnen? En welk orgaan verwijdert medicijnresten uit het bloed?

Wat gebeurt er in de lever?

De lever....

1. breekt eiwit, alcohol en rode bloedcelen af
2. Slaat vitamine (A en D) en glycogeen op
3. Maakt gal en cholesterol
4. A, B en C zijn juist

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg 14.7 --> De lever en de nieren
• Video lever --> 9 minuten
• Opdrachten maken
• Afsluiting 
  

Gaswisseling en uitscheiding

14.1 Constant inwendig milieu
14.2 De huid en het onderhuidse bindweefsel
14.3 Ademhalingsstelsel mens
14.4 Inademen en uitademen

14.5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

14.6 Gaswisseling bij dieren

14.7 De lever en de nieren

Leerdoelen

• Je kunt de functies van de lever noemen.
  
• Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies.

De lever

Functies lever

• Glucose wordt omgezet in glycogeen en opgeslagen in de lever.
• De lever kan bepaalde voedingsstoffen omzetten. B.v. uit eiwitten fibrinogeen vormen --> plasma-eiwit voor de bloedstolling.
• De lever maakt gal --> opgeslagen in galblaas. Emulgeert vetten.
• De lever breekt afvalstoffen af zoals rode bloedcellen --> galkleurstoffen ontstaan --> verlaten het lichaam via de endeldarm en geven ontlasting een bruine kleur.
• De lever breekt overtollige eiwitten af --> giftige stof ureum ontstaat --> afgegeven aan bloed --> uitgescheiden door nieren. 

Functies lever

• De lever haalt gifstoffen (alcohol, drugs, medicijnen) uit het bloed en breekt deze af --> onwerkzame gifstoffen worden weer aan het bloed afgegeven --> uitgescheiden door de nieren. 

Hepatitis

• De lever kan ontstoken raken door een hepatitis virus
• Hepatitis B kan je oplopen door bloed, sperma of vocht uit de vagina.
• Als de ziekte niet verdwijnt kan het chronisch worden en leverontsteking veroorzaken --> levercellen kunnen afsterven (levercirrose), grotere kans op leverkanker. 

De nieren

De nieren filteren het bloed. Ze verwijderen afvalstoffen, overtollig water,

zouten en allerlei schadelijke stoffen uit het bloed.

Nieren

• Door de nierslagaders stroomt zuurstofrijk 

bloed naar de nieren. Dit bloed bevat 
ook schadelijke (afval)stoffen zoals 
ureum en gifstoffen die onschadelijk zijn 
gemaakt door de lever. 

• De nieren verwijderen deze stoffen uit 

het bloed. 

• Door de nieraders stroomt het 

gezuiverde bloed weg uit de nieren.

De onderdelen van je nieren en urinewegen

Nierschors en niermerg --> verwijderen afval- en schadelijke stoffen --> wordt urine

Nierschors: bloed gefilterd, 

Via niermerg naar nierbekken

dan naar je urineleiders. 

In de nierbekken wordt de urine

verzameld.

Nieren en urinewegen

Via de urineleiders wordt de urine afgevoerd naar de urineblaas --> opslagplaats urine. 

Via de urine buis verlaat de urine het lichaam.

Samenstelling urine

Veel zouten --> donkere urine

Veel water --> lichte urine

Huiswerk

Lezen: 14.7

Maken opdracht 1 t/m 3 

en 5 t/m 11

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist uitlegvideo's

Oefenen