De vroege Middeleeuwen: verspreiding christendom, leenstelsel en hofstelsel

• geschiedenis
• MBO
• Studiejaar 1

De val van het Romeinse Rijk en het begin van de Middeleeuwen

Terugblik

• Pax Romana
• Romanisering

• Goede organisatie
• Samenleving gericht op oorlog en overwinning.
  

De ondergang van het Romeinse Rijk

Grensregio's:

1. Toename van onrust tussen Romeinen en bijv. Bataven
2. Romeins bestuurssysteem viel weg (geen handel en organisatie)
3. Grote Volksverhuizing
   

476 n. Chr. wordt de laatste west Romeinse keizer afgezet  

Wie hadden de titel burger in het Romeinse Rijk?

1. Slaven, vrouwen en mannen
2. Vrouwen en mannen
3. Alleen mannen van hoge rangen/status
4. Alle mannen

Grote volksverhuizing

Rond 400 n. Chr. gingen veel (Germaanse) volken op zoek naar ander leefgebied, ze gingen verhuizen. 

1. Stammen groeiden
2. Jaloers op de rijkdom van de Romeinen
3. Bang voor de Hunnen (volk uit het Midden-Oosten)
   

Wat is de volksverhuizing?

De volksverhuizing is een verhuizing van verschillende volken. De Romeinen konden het volk niet meer beschermen. Daarom vochten volken  met elkaar en werd ieder volk door elkaar weggejaagd. Zo kwam ieder volk op een andere plek. Iedereen zocht een veiig plekje. 

De Franken

De Franken zijn de belangrijkste groep Germanen voor west-Europa. In de middeleeuwen werd het rijk van de Franken namelijk heel groot en machtig.

Welke groepen in de samenleving sloten zich als eerst aan bij de christenen?

1. Slaven
2. Laag opgeleide mannen
3. Vrouwen en mannen
4. Vrouwen en slaven

Waarom zochten vrouwen en slaven juist toevlucht bij de christenen?

Hoe werd de kerk zo rijk?

Het Romeinse Rijk valt en nu?

• Geen orde en handhaving meer --> onveilig
• Veel nieuwe volken en stammen
• Geen handel = geen geld
• Geen steden meer --> men leeft van eigen landbouw
  

Kortom: Chaos!

Het kasteel

In het kasteel woonde de bezitter van het stuk land, de heer. De heer zorgde voor veiligheid bij oorlog. 

Het dorp

In het dorp wonen horigen. Deze mensen zijn boeren en horen bij het land. Ze leven van hun eigen landbouw en moeten klusjes doen voor de heer, in ruil voor de veiligheid. 

Het Frankische Rijk

De Franken worden de baas van veel Germaanse stammen.

Vroeger hielpen de Franken de Romeinen. Nu hebben ze hun eigen rijk. Het is bijna net zo groot als Europa nu.

Karel de Grote

Koning van het Frankische Rijk.

Zorgde voor orde en structuur in het rijk

1. leenstelsel
2. rondreizen 
   

LEENSTELSEL

Dit is een politiek stelsel: een manier om een groot rijk onder controle te houden in de tijd van monikken en ridders

Leenmannen, achterleenmannen en ridders zijn trouw aan Karel de Grote en beschermen het land en zijn inwoners

Leenstelsel

Kortom

• Val Romeinse Rijk en volksverhuizing --> Chaos
• Men gaat van de landbouw leven. Boeren gaan bij heren wonen die een kasteel hebben. In tijden van oorlog zijn zij dan veilig.
• Karel de Grote van het Frankische Rijk wordt heel machtig in Europa. Zijn rijk is succesvol door het leenstelsel en doordat hij veel rondreist. 
  

dit tijdvak heet de tijd van monniken en ridders.
Waarom zou dit tijdvak vernoemd worden naar monniken?

en waarom naar ridders?

HET HOFSTELSEL

Dit is een economisch systeem om te zorgen voor voedsel en bescherming

welke samenleving hadden de romeinen

1. agrarisch
2. agrarisch-stedelijk
3. autarkisch
4. stedelijk

welke samenleving was er in de vroege middeleeuwen?

1. agrarisch
2. agrarisch-stedelijk
3. autarkisch
4. stedelijk

Wat betekent autarkisch?