Tekst 27: regel 1-7

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Tekst 27: Tarquinius Superbus koning van Rome

Hoe zat het ook alweer?

Sleep naar de juiste vakjes

Tanaquil

Pastores

herders

Het volk

populus

Tarquinius Priscus

Voorafgaand aan tekst 27

Na de moord op Tarquinius Priscus heeft Servius Tullius door de list van Tanaquil de macht in handen gekregen.
De zoon van Tanaquil en Tarquinius Priscus, die ook Tarquinius heet, voelt zich echter gepasseerd en wil zelf koning worden. Hij bestormt de curia (vergaderruimte) en grijpt de macht. Servius Tullius vraagt om opheldering.

Regel 1

Servius, ut curiam intravit, iratus magna voce clamavit:

ut                                        zodra
curia                                  senaatsgebouw
iratus                                 woedend

Wat is de naamval van 'magna voce'?

1. Genitivus
2. Dativus
3. Accusativus
4. Ablativus

Wat is de juiste vertaling van 'magne voce'?

1. Met grote stem
2. Door grote stem
3. Met luide stem
4. Door luide stem

Regel 1

Servius, ut curiam intravit, iratus magna voce clamavit:

ut                                        zodra

curia                                  senaatsgebouw

iratus                                 woedend

magna voce                    met luide stem

Vertaal regel 1: Servius, ut curiam intravit, iratus magna voce clamavit:

Regel 1-2

'Quid est, Tarquini!

Tarquini                          vocativus

Wanneer iemand aangesproken wordt, gebruikt het Latijn de naamval ­vocativus. Vertaal: Tarquinius

Vertaal regel 1-2: 'Quid est, Tarquini!

Regel 2

Quomodo audes, dum ego vivo, in sede mea considere?

quomodo                 hoe

dum                           terwijl

considere                  gaan zitten

Wat zijn de persoonsvormen?

persoonsvorm hoofdzin

persoonsvorm bijzin

Overig

Quomodo

audes

in sede mea

considere?

dum

ego

vivo

Hoe vind je 'sede' in de woordenlijst?

1. sedus stoel
2. sedum stoel
3. sedes, sedis stoel
4. seda stoel

Regel 2

Quomodo audes, dum ego vivo, in sede mea considere?

quomodo                 hoe

audes                         persoonsvorm hoofdzin

dum                           terwijl

vivo                             persoonsvorm bijzin

sede                           van ses, sedis: stoel

considere                  gaan zitten

Vertaal regel 2: Quomodo audes, dum ego vivo, in sede mea considere?

Regel 3

Num putas te posse regnare, dum ego nondum mortuus sum!'

num                     soms (in vraagzinnen)

putare                 denken, menen

regnare               koning zijn

nondum             nog niet

Persoonsvorm

Accusativus in ACI (=onderwerp in dat-zin)

Inifinitivus in ACI (=persoonsvorm in dat-zin)

Overig

Num

putas

te

posse

regnare

Regel 3

Num putas te posse regnare, dum ego nondum mortuus sum!'

num                     soms (in vraagzinnen)

ACI:                      putas

                                        te (accusativus) posse (infinitivus)

putare                 denken, menen

regnare               koning zijn

nondum             nog niet

Vertaal regel 3: Num putas te posse regnare, dum ego nondum mortuus sum!'

Regel 4-7

Tarquinius respondit patrem suum Tarquinium Priscum esse; patrem suum regem Romae fuisse, matrem Servii servam; Tanaquil mortem Tarquinii regis diu celavisse;

Servium interea munera regis explevisse et opes firmavisse.

Regel 4-7: bestudeer het schema

Tarquinius respondit              

             patrem suum Tarquinium Priscum esse;

             patrem suum regem Romae fuisse, matrem       

             Servii servam;

             Tanaquil mortem Tarquinii regis diu celavisse;

              Servium interea munera regis explevisse

              et opes firmavisse.

Wat is de subjectsaccusativus in regel 4 'Tarquinius respondit patrem suum Tarquinium Priscum esse'?

1. Tarquinius
2. respondit
3. patrem suum
4. Tarquinium Priscum

'Respondit' is perfectum. Hoe moet je in de zin 'Tarquinius respondit patrem suum Tarquinium Priscum esse' de infinitivus 'esse' vertalen?

1. Als praesens: is
2. Als perfectum: is geweest
3. Als imperfectum: was
4. Als plusquamperfectum: was geweest

Regel 4

Tarquinius respondit patrem suum Tarquinium Priscum esse

suum                            zijn

(niet het werkwoord maar het bezittelijk voornaamwoord, 'van hem')

Vertaal regel 4:
Tarquinius heeft geantwoord dat
patrem suum Tarquinium Priscum esse

Regel 5

(Tarquinius respondit) patrem suum regem Romae fuisse, matrem Servii servam;

suum                            zijn

(niet het werkwoord maar het bezittelijk voornaamwoord, 'van hem')

serva                              slavin

servam                          vul aan: fuisse

'Respondit' is perfectum. Hoe moet je in de zin 'patrem suum regem Romae fuisse, matrem Servii servam' de infinitivus 'fuisse' vertalen?

1. Als praesens: is
2. Als perfectum: is geweest
3. Als imperfectum: was
4. Als plusquamperfectum: was geweest

Vertaal regel 5: patrem suum regem Romae fuisse, matrem Servii servam;
N.B. Begin je vertaling met 'dat'

Regel 6

 Tanaquil mortem Tarquinii regis diu celavisse;

Tanaquil                        subjectsaccusativus

diu                                  lange tijd

celare                             verbergen

Vertaal regel 6: Tanaquil mortem Tarquinii regis diu celavisse
N.B. Begin je vertaling met 'dat'

Regel 7

Servium interea munera regis explevisse et opes firmavisse.

explere                         vervullen

opes                              1. macht

                                       2. rijkdom

firmare                         versterken

Vertaal regel 7: Servium interea munera regis explevisse et opes firmavisse.
N.B. Begin je vertaling met 'dat'