4 mavo Ecologie Paragraaf 3

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in tas of jas

Tas van tafel

Pen, potlood & notitieschrift pakken

Waar start een voedselketen mee?

1. Vleeseters
2. Alleseters
3. Planten
4. Planteneters

Producent

 Consument

Reducent

Voedingsstoffen maken

Resten afbreken tot mineralen

Voedingsstoffen gebruiken

Hoeveel organismen zitten er in de langste keten

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Afvaleters

Consumenten

Reducenten

De producenten in de voedselketen leggen door fotosynthese zonne-energie vast in energierijke organische stoffen

1. juist
2. onjuist

In welke schakel van de voedselketen is de hoeveelheid energierijke stoffen het grootst? Waardoor?

1. 1e, doordat het aantal individuen het grootst is
2. 1e, doordat uit elke schakel energie verdwijnt uit de voedselketen
3. 2e, doordat het aantal individuen het grootst is
4. 2e, doordat in elke schakel energie wordt opgenomen

kringloop

voedselketen

voedselweb

Leerdoelen

• Je kunt de koolstofkringloop beschrijven.
  
• Je kunt de stikstofkringloop beschrijven

Fotosynthese en verbranding

Fotosynthese :

Koolstofdioxide + water --> Glucose + zuurstof

Verbranding = 

Glucose + zuurstof --> Koolstofdioxide + water

Koolstofkringloop

De koolstofkringloop gaat over het doorgeven van het element koolstof (C)

Koolstof zit onder andere in koolstofdioxide (CO₂) en glucose (C₆H₁₂O₆₎

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof --> dus de C

Tijdens fotosynthese en verbranding gaan de koolstofatomen van de ene stof over in de andere.

Dus van CO2, naar glucose, naar CO2

Hoe gaat de koolstofkringloop?

energierijk

energiearm

organisch

anorganisch

koolstofdioxide

zuurstof

water

glucose

eiwit

vet

koolhydraten

Stikstofkringloop

Bij de stikstofkringloop volg je het atoom stikstof --> aangegeven met een N

Het atoom N gaat van stikstof naar eiwit naar nitraat naar stikstof

Bacteriën en schimmels

Sommige bacteriën/schimmels kunnen stikstof uit de lucht halen, MAAR planten, dieren en mensen kunnen dat NIET. 

Bacteriën/schimmels zetten natuurlijk afval met om in nitraat.

Planten, dieren en mensen krijgen stikstof op een andere manier binnen.

Stikstofkringloop

1. Planten nemen nitraat op uit de bodem --> bouwen stikstof uit het nitraat in eiwitten in. 

2. Mensen en dieren eten planten of dieren en krijgen zo eiwitten binnen. 

3. Produceren van natuurlijk afval, daar zitten ook eiwitten in. 

4. Bacteriën zetten natuurlijk afval met stikstof om in nitraat.

Stikstofkringloop

wortelknolletjes

Nijntje en stikstof

https://biologiepagina.nl/Flashfiles/Ispring/nijntjeenhetnitraat.htm 

Stikstofkringloop

Leerdoelen

• Je kunt de koolstofkringloop beschrijven.
  
• Je kunt de stikstofkringloop beschrijven

In de koolstofkringloop worden door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop doen aan verbranding?

1. planten
2. dieren
3. dieren en schimmels
4. zowel planten, dieren als schimmels

Wat is stikstofkringloop?

1. Een proces waarbij stikstof alleen door planten wordt gebruikt
2. Een proces waarbij stikstof gecreëerd wordt
3. Een proces waarbij stikstof door verschillende organismen wordt omgezet
4. Een proces waarbij stikstof afgebroken wordt

wat neemt de plant op van de stikstofkringloop?

1. nitriet
2. water
3. glucose
4. nitraat

Hoe wordt in de voedselketens stikstof doorgegeven in de stikstofkringloop?

1. alleen als nitraat
2. alleen als ammoniak
3. als energierijke stof
4. alleen als eiwitten

Aan de slag!

Maak van 6.3 opdracht: 1 t/m 3 + 5 t/m 7