B zn/lw/bn les 3 + ww A2A

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lesplanning

* stillezen in je leesboek

* par. B woordsoorten

* oefeningen

Lesdoel

Aan het eind van de 

les kan/weet ik:

* wat de kenmerken en functie van zelfstandig naamwoorden, lidwoorden, bijvoeglijk naamwoorden en werkwoorden zijn in een zin.

* bepalen welke woorden tot deze woordsoorten behoren.

Werkwoord

Geeft aan wat er in een zin gebeurt.

Geeft aan dat het onderwerp iets is of iets doet.

Vervoegen -> verschillende werkwoordsvormen.

Werkwoorden

Steek het aantal vingers op dat correspondeert met het juiste antwoord.

Het verschil tussen een koppelwerkwoord en een zelfstandig werkwoord is dat een kww iets zegt over iets doen en een zww zegt iets over iets zijn. 

1. waar                                         2. niet waar

Steek het aantal vingers op dat correspondeert met het juiste antwoord.

Als er meer dan één werkwoord in de zin staat, staat het zelfstandig werkwoord achteraan in de zin.

1. waar                               2. niet waar

Zelfstandig werkwoord

• Een zww geeft een handeling aan ('iets doen').
  
• Het zww is het belangrijkste werkwoord in de zin.
• Het zww is onmisbaar voor de zin.
  
• Als er maar 1 werkwoord in de zin staat dat een handeling aangeeft, dan is dat het zelfstandige werkwoord.
  
• Als er meer werkwoorden zijn, staat het zww achter in de zin.

Voorbeeld

Mijn moeder versiert de kamer.

Mijn moeder heeft de kamer versierd.

Ik voetbal het allerliefste met mijn vrienden.

Ik zou het allerliefste met mijn vrienden hebben gevoetbald.

Hulpwerkwoord (hww)

• Als je in de zin het zww hebt gevonden en er staan nog meer werkwoorden in deze zin, dan zijn dat hulpwerkwoorden.
  
• Hulpwerkwoorden "helpen" het zww.
  
• Een hww staat nooit alleen in een zin.
  
• Het hulpwerkwoord kun je weglaten uit de zin.
  
• Als er meer werkwoorden in de zin staan, dan is de pv altijd het hulpwerkwoord.

Het hulpwerkwoord (hww)

Trucjes:

Het hulpwerkwoord kun je weglaten uit de zin.

Als er meer werkwoorden in de zin staan, dan is de pv altijd het hulpwerkwoord.

hulpwerkwoord (hww)

Jan heeft gefietst.

hww: heeft

zww: gefietst

Koppelwerkwoord

• Als een zin gaat over iets zijn, (naamwoordelijk gezegde) en hierin staat maar één werkwoord, dan is dat een koppelwerkwoord (kww).
• Een kww koppelt een eigenschap aan het onderwerp.
• Als er meerdere werkwoorden in de zin staan, staat het kww altijd achter in de zin. De andere werkwoorden zijn dan hulpwerkwoord.

Wat zijn de kww?

Schrijf op... 

De koppelwerkwoorden zijn: ZWoBBeLS

• zijn
  
• worden
  
• blijven
  
• blijken
  
• lijken
  
• schijnen

De volgende kww komen minder vaak voor:

• heten
  
• dunken
  
• voorkomen

Iemand DOET iets

- zelfstandig ww

- hulpwerkwoord

Iemand IS iets

- koppelwerkwoord

- hulpwerkwoord

Werkwoorden

Steek het aantal vingers op dat correspondeert met het juiste antwoord.

Als in een zin met een naamwoordelijk gezegde maar één werkwoord staat, dan is dat een vorm van een koppelwerkwoord (kww): zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen. 

1. waar                                         2. niet waar

Steek het aantal vingers op dat correspondeert met het juiste antwoord.

Zodra er meer dan één werkwoord in de zin staat, is de persoonsvorm altijd een zelfstandig werkwoord.

1. waar                               2. niet waar

Oefenen werkwoorden

We maken de uitgedeelde oefening samen. We gaan luisteren (en kijken) en tegelijkertijd de ontbrekende woorden invullen. Daarna vul je in welke woordsoorten de ontbrekende woorden zijn.

Opdracht

Je maakt een verhaal van minimaal 12 zinnen.

- 2 zinnen met 1 zww

- 3 zinnen met een hww + zww

- 3 zinnen met een kww

- 2 zinnen met 2x hww + zww

- 2 zinnen met 2x hww + kww