2.1 Steden in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Ik weet wat voorzieningen zijn

Ik ken het ontstaan en de opbouw van steden

Lesboek bladzijde 24 en 25

Werkboek bladzijde 24 t/m 25

Aardrijkskunde

Lesboek bladzijde 24 en 25

Werkboek bladzijde 23 en 24 

Opdracht 1 tot en met 11

 

Lesboek bladzijde 24 en 25

Werkboek bladzijde 23 en 24 

Opdracht 1 tot en met 11

Stad

Dorp

Lesboek 

blz 24 en 25

Stad

• Veel voorzieningen
• Tienduizenden inwoners
• Veel gebouwen/wegen
• Weinig natuur
• Veel werk

Dorp

• Weinig voorzieningen
• Paar duizend inwoners
• Weinig gebouwen/wegen
• Veel natuur
• Weinig werk

Dorpen en steden

• Plaatsen waar mensen bij elkaar wonen, noemen we nederzettingen. Een kleine nederzetting is een dorp en een grote een stad.

• Een dorp heeft minder voorzieningen (bijv. kerk, scholen, winkels) dan een stad.

• In een stad heb je veel hoge gebouwen in het centrum. Aan de rand liggen bedrijventerreinen met kantoren en fabrieken. Er zijn veel voorzieningen, zoals een bioscoop, een ziekenhuis of een station. 

Het ontstaan van steden

• Steden zijn niet op dezelfde manier ontstaan. 

• In de middeleeuwen zijn steden ontstaan als een marktplaats op een kruising van oude handelswegen (bijv. Amersfoort). In Nederland is dit vaak een kruising bij een land- en waterweg. Bij zo'n markt woonden vaak handelslieden, zoals pottenbakkers of timmermannen. Veel van dit soort steden werden beschermd met een stadsmuur.

• Later ontstonden steden op plaatsen waar fabrieken werden gebouwd (Tilburg). Dat gebeurde soms bij een bestaand dorp. Deze steden hebben geen stadsmuren en grachten. Ze liggen aan een spoorlijn of kanaal om de grondstoffen van de fabrieken aan te voeren.

• Soms zijn steden opnieuw ontworpen (bijv. Lelystad & Almere), dat gebeurde op plaatsen waar plotseling veel ruimte kwam, zoals in de polders.

De opbouw van steden

• Hoewel je er wel veel sporen van vroeger kunt vinden, zijn de steden uit de middeleeuwen sterk gegroeid en veranderd.

• De binnenstad is nog goed herkenbaar aan de oude gebouwen, kerken en nauwe straatjes.
• Het stadscentrum is een deel van de stad waar veel winkels, cafés en restaurants / kantoren zijn. Vaak ligt het stadscentrum rond een station en zijn er parkeergarages vlakbij. 
• Buiten het centrum liggen de woonwijken, die soms weer verdeeld zijn in buurten. Een buurt is meestal in een bepaalde periode gebouwd, dus lijken de huizen erg op elkaar. 
• Aan de rand van de stad liggen bedrijventerreinen. Ze liggen aan grote wegen. Vaak verschillende soorten bedrijven bij elkaar. 
• Soms grenst een stad aan een andere grote plaats, waardoor je zo van de ene plaats de andere inrijdt. Zo'n stad met eraan vastgegroeide voorsteden heet een agglomeratie. 

Agglomeratie

Agglomeratie

Steden nemen in hun groei de dorpen met zich mee.

Aan de slag

Maak op blz 24

Opdracht 8t/m15

bij opdracht 12 heb je een bosatlas nodig...

We kijken de opdrachten met elkaar na in de volgende les

Rotterdam is de grootste stad van Nederland

1. Goed
2. Fout

1. Een stad is een grote nederzetting
2. Een dorp is een nederzetting

1. Beide zijn goed
2. Beide zijn fout
3. 1 = goed, 2 = fout
4. 1 = fout, 2 = goed

1. In een dorp heb je veel voorzieningen
2. In een stad heb je veel voorzieningen

1. Beide zijn goed
2. Beide zijn fout
3. 1 = goed, 2 = fout
4. 1 = fout, 2 = goed

Hoe noem je bedrijven of instellingen die zorgen voor dingen die je nodig hebt om plezierig te leven?

In Nederland hebben we steden die in de buurt van fabrieken zijn ontstaan.

1. Goed
2. Fout

In het stadscentrum vind je veel woningen.

1. Goed
2. Fout

Hoe noem je het gedeelte van de stad waar je oude gebouwen en smalle straatjes vindt?

Hoe noem je het gedeelte van een stad waar je kantoren en fabrieken vindt?

Woonwijken liggen in het stadscentrum.

1. Goed
2. Fout

In een woonwijk lijken de woningen veel op elkaar.

1. Goed
2. Fout

Hoe noem je het wanneer een stad aan andere steden is vastgegroeid?

In een woonwijk vind je heel veel voorzieningen.

1. Goed
2. Fout

Hilversum is een mediastad.

1. Goed
2. Fout

Amsterdam is de regeringsstad

1. Goed
2. Fout

De stad (opbouw) bestaat uit 5 onderdelen.

1. Goed
2. Fout

Wat heb je geleerd?

Heb je alles af?

1. ja
2. nee