Mijn culturele bagage_les cultuureducatieweek 2024-25

• Cultuureducatie
• HBO
• Studiejaar 1

Cultuureducatieweek: 

Mijn culturele bagage....

Openingsdia. Studenten welkom heten.

Cultuur beleven: hoe doe je dat?

Cultuur kan op veel manieren worden beleefd. Het is een individuele ervaring. Als leerkracht is het belangrijk om je ten eerste open te stellen voor meerdere culturele uitingen. Maar ook je te realiseren dat de kinderen in je klas ook allemaal op een andere manier eenzelfde culturele activiteit kunnen beleven. Dat zullen jullie deze week ook ervaren, als je met de klas op bezoek gaat bij diverse culturele instellingen. De een heeft iets meer met film, terwijl de ander het liefste de hele week zou gaan fotograferen en de ander weer naar die beeldende kunst wil blijven kijken…

 

Wijs de studenten op de komma in de dia… Normaal zou je die misschien verwachten na de punt ('Punt Komma'). Nu staat deze links, waar ook de ogen in de afbeelding op gericht zijn. De komma is namelijk belangrijk bij cultuurbeleving! Dit heeft betrekking op de open houding die je inneemt bij met name nieuwe ervaringen opdoen. Het kan zijn dat die komma al een ‘levenshouding’ is voor studenten. Voor anderen zal die houding nog meer ontwikkeld moeten worden. Het beeld van de komma is in ieder geval goed om gedurende de week terug te laten komen. (Ook handig voor jou als begeleider, wanneer je merkt dat studenten zich 'afsluiten' of afhaken...). 

Een voorbeeld: hoe beleven kinderen kunst, in dit geval klassieke muziek?

Bespreek de verschillende reacties. Dat je letterlijk kunt reageren op muziek maar dat er ook ruimte ontstaat om vanuit de muziek die je luistert te associeren, betekenis te geven, etc. En dat dat voor iedereen weer anders kan zijn..... 

Herkennen studenten hier iets in?

Cultuur beleven: hoe doe je dat?

Productief

Receptief

Reflectief

Cultuur kun je op een aantal manieren beleven: receptief, productief en (doorgaans altijd) reflectief . 

Receptief = het kijken naar of beluisteren van cultuur.

Productief = het actief beoefenen van cultuur.

Reflectief = het nadenken over cultuur.  

Zie ook basisboek cultuuronderwijs, hoofdstuk 3.1, 3.2, 3.5, 3.7

Belangrijk is dat de studenten de 3 begrippen kennen/begrijpen.

Iedere docent kan deze begrippen naar eigen inzicht uitleggen. Het werkt goed om dit te doen aan de hand van een eigen voorbeelden of voorbeelden die studenten (her-) kennen.

Bijvoorbeeld: ik maak zelf en speel zelf theater (productief), maar ga ook heel graag naar veel verschillende theatervoorstellingen kijken. Ook houd ik veel van concerten, dans en luister ik naar muziek. Een museumbezoek onderneem ik ook graag en vind ik inspirerend, met name hedendaagse kunst en kunst die me een beetje in verwarring brengt (receptief). Tijdens het maken van theater of het beluisteren van muziek, bezoeken van een museum, word ik vaak door het onderwerp tot nadenken aangezet... (Reflectief). 

Vertel de studenten dat ze in jaar 1 zich bewust worden van hun eigen rol als cultuurdrager aan de hand van deze drie leerstrategieën. In jaar 2 passen ze dit toen wanneer ze zelf cultuuronderwijs maken. Voor kinderen is het van belang om een goed evenwicht aan te brengen in receptief, productief en reflectief!

Hoe beleven jullie cultuur?

• Maak tweetallen.
• Interview elkaar over je culturele herinneringen.
• Bespreek: Wat heb je ervaren? Door wie ben je hiermee in aanraking gekomen?  Was deze activiteit productief of receptief? Wat heeft het met je gedaan?

Dit is een eerste verkenning en opzet voor de opdracht culturele tijdlijn.

Op welke manier ben jij met cultuur bezig?

• Noteer op aparte post-its jouw voornaamste herinneringen aan een culturele ervaring.
• Welke drie herinneringen zijn voor jou het belangrijkste? Waarom? 
  
• Plak jouw drie herinneringen op de muur, in de categorie: productief-receptief-reflectief.
• Wat zegt dit over de klas?

Dit is een eerste verkenning en opzet voor de opdracht culturele tijdlijn die hierna volgt. 

Laat de studenten na de individuele verkenning de post its op de muur hangen in de categorien 'productief-receptief-reflectief. Zo ontstaat er een beeld van de culturele bagage van de hele klas. 

Vervolgens neemt iedereen zijn eigen post-its weer mee om de tijdlijn te vullen.

• Maak een tijdlijn waarin je jouw culturele ervaringen een plek geeft.
  
  
• Vermeld door wie jij in aanraking kwammet deze ervaringen.

• Vermeld of de ervaring kunst, media of erfgoed betreft. Wat zegt dit over jou?
  
  
• Vermeld of de ervaring productief-receptief-reflectief was.

Culturele tijdlijn

Dit is een opdracht die studenten zelfstandig kunnen doen. Als je tijd hebt, kun je ze wel alvast nu een start laten maken (zie volgende slide). De opdracht staat in Brightspace bij de voorbereiding van de werkgroep. Maar stimuleer studenten om deze alvast eerder uit te voeren. 

N.B. Dit is GEEN opdracht die ze inleveren. Het mag dus ook schetsmatig utgevoerd worden.... Het zorgt echter wel voor een inhoudelijk verhaal voor hun eindpresentaties. Een student kan wel ervoor kiezen de tijdlijn juist wel uitvoerig uit te werken en deze heel concreet in beeld te laten komen in zijn eindpresentatie.

Cultuurdragers

• Maak groepjes van ongeveer 4 
  
  
• Bekijk elkaars culturele tijdlijn
  
  
• Stel elkaar verdiepingsvragen aan de hand van:
  de drie "higlights" van je culturele tijdlijn
  de begrippen receptieve, productieve en reflectieve cultuurbeleving.
  de begrippen kunst, media en erfgoed
  

Mijn culturele bagage

Cultuurdrager

Hoe zou je jouw rol als cultuurdrager het beste kunnen samenvatten?

Geef jouw culturele rugzak een ‘label’.

Welk woord staat symbool voor JOUW cultuurdragerschap?

Mijn culturele bagage

Cultuurdragers in de klas:
Maak een foto van jouw 'culturele bagage' en plaats deze hier...

Nadat iedereen individueel en in groepjes inzicht heeft verworven over hun cultuurdragerschap, wordt het resultaat van de klas getoond. Iedereen maakt een foto en plaatste deze op de lessonup. 

Je kunt dit natuurlijk ook vervangen door een live 'tentoonstelling' in de klas. Pik er een aantal uit om nader te benoemen en help de studenten ook hoe ze hun inzichten kunnen meenemen in de eindpresentatie van thema 1. 

Heel erg veel plezier deze week!!!

Vragen?

Maak eventueel afspraken met je klas voor het eerst volgende bezoek.

Bij een aantal instellingen worden de studenten in groepjes verdeeld. Het kan goed werken om dit alvast nu mee te delen. Maar het kan misschien nog beter werken wanneer je dit zelf doet en ze dit op locatie vertelt. Zie verder het protocol per instelling hiervoor (wordt gemaild).

Koppeling met themadoelen

Themadoel 1: 

De student krijgt inzicht in en maakt inzichtelijk hoe hij zich als persoon verhoudt tot zijn paboklas.

Themadoel 4: 

De student krijgt inzicht in en maakt inzichtelijk hoe hij zich als persoon verhoudt tot de dynamische stad.​

Aan het einde van thema 1 maken de studenten een videopresentatie n.a.v.4 themadoelen. 

Verken hoe ze de ervaringen van deze les en het verdere programma van de cultuureducatie kunnen inzetten. Met name themadoel 4 zal hiervoor gebruikt gaan worden, maar deels ook themadoel 1. 

Wijs vooral op het feit dat ze hun tijdlijn kunnen aanvullen met beelden etc. die achter de ervaringen schuil gaan en dat ze in de videoopresentatie ook vooral veel inzichtelijk kunnen maken aan de hand van BEELD ipv veel vertellen...

Wijs er ook op dat de tijdlijn niet ophoudt maar natuurlijk telkens verder gevuld wordt........