Herhaling H5

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Planning

15 minuten leesdossier

Herhaling klassikaal H5

Oefentoets H5

Trainen H5

Hoofdstuk 5

Lezen - mening, argument en conclusie

Woordenschat - overdrijving en ironie

Taalverzorging - verkleinwoorden en afkortingen

Taalverzorging - tussenletters

H5 LEZEN

Mening, argument,  conclusie

Wat is wat?

Oefening

1. Noteer de mening en het argument in deze tekst.

2. Haal de feiten uit de tekst.

3. Noteer het signaalwoord dat een mening aangeeft.

4. Noteer het signaalwoord dat het begin van het argument aangeeft.

H5 Woordenschat

Overdrijving: de schrijver laat iets extra opvallen door het groter, mooier, erger of beter te maken dan het eigenlijk is. Bijvoorbeeld: Het was een doodsaaie les. Een overdrijving is meestal een vorm van figuurlijk taalgebruik. De schrijver bedoelt niet wat er letterlijk staat.  

Ironie: de schrijver zegt iets op een grappige of een wat spottende manier, waardoor de lezer weet dat het niet serieus bedoeld is. Vaak zegt hij dan het tegenovergestelde van wat hij eigenlijk bedoelt. 

- We moesten eeuwen op de groentesoep wachten.

- Geweldig hoor, die twee voor je toets!

Dat heb je handig gedaan! De hele tafel zit onder de groene verf.

1. Overdrijving
2. Ironie

Bastiaans achtertuin is niet veel groter dan een postzegel.

1. Overdrijving
2. Ironie

Ook al was het zomer, ik bevroor in het zwembad.

1. Overdrijving
2. Ironie

Leuke jongen ben jij: eerst breek je die vaas en dan lieg je erover!

1. Overdrijving
2. Ironie

H5 Verkleinwoorden en afkortingen

Verkleinwoorden

 

Je hebt geleerd dat je van zelfstandige naamwoorden verkleinwoorden kunt maken door er -je, -kje, -pje, -tje of -etje achter te zetten: hand – handje; woning – woninkje; pluim – pluimpje; broer – broertje; ring – ringetje.

Let op!

 Bij woorden die op één lange klinker eindigen: pyjama – pyjamaatje; café – cafeetje; auto – autootje; paraplu – parapluutje; tosti – tostietje; baby – baby’tje.

Korte klanken worden in het verkleinwoord soms lang: blad – blaadje.

H5 Verkleinwoorden en afkortingen

Afkortingen

Afkortingen schrijf je op verschillende manieren: met hoofdletters en met kleine letters, met en zonder punten.

Zo schrijf je afkortingen

• Afkortingen van namen van bedrijven, organisaties en landen schrijf je met hoofdletters: BMW, VVD, GB, PSV, RTL, VN.

• Afkortingen waarvan je de woorden altijd volledig uitspreekt, schrijf je met punten: a.u.b., bijv., e.d., i.c.m., m.a.w., o.a., t.w.v., z.o.z.

• De meeste andere afkortingen schrijf je met kleine letters, zonder punten: vmbo, bh, cv, ov, pin, sms.

Welk woord is fout gespeld?

1. Albumpje
2. kassabonnetje
3. Volumeknopje
4. Berghellingkje

Welk woord is fout gespeld?

1. Stekkertje
2. Aardbevinkje
3. Raampje
4. Bosbrandtje

Welk woord is fout gespeld?

1. Stemetje
2. Kinderstoeltje
3. bestelwagentje
4. zonnebrilletje

Welk woord is fout gespeld?

1. Schermpje
2. Zalmpje
3. dingetje
4. piletje

Welke afkorting is fout?

1. i.p.v.
2. pp
3. VW
4. tv

Welke afkorting is fout?

1. pc
2. i.v.m.
3. N.S
4. HEMA

Welke afkorting is fout?

1. m.a.w.
2. zgan
3. t.k.a
4. m.u.v.

H5 Tussenletters

Gebruik -en-

• als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: roos + geur = rozengeur.

Gebruik -e-

 • als het een meervoud op -s heeft: garages, dus: garagebedrijf.

• als het een meervoud op -en én -s heeft: groenten en groentes, dus: groentesoep.

• als het iets is waarvan er maar één is, zoals zon of maan: zonnescherm.

• als een versterkende betekenis heeft: apetrots, reuzesterk.

• als het eerste deel geen zelfstandig naamwoord is: lachebek, want lach is hier een vorm van het werkwoord lachen.

Gebruik -s-

• als je de -s- hoort: beroepsvoetballer, lievelingskleur. Vervang het tweede woord als dat woord met een -s begint. Je hoort dan of je een tussen-s moet gebruiken: varkensstal, want varkensvlees.

Wat is goed?

1. Paardensport
2. Paardesport

Wat is goed?

1. Zonnenpaneel
2. Zonnepaneel

Wat is goed?

1. Machineskamer
2. machinekamer

Wat is goed?

1. Jongenman
2. Jongeman

Wat is goed

1. Sterrenhemel
2. Sterrehemel

Wat is goed?

1. Personenbus
2. Personebus

Nu maken H5

Lezen - 1, 2, 4, 5, 7

Woordenschat - 1, 2, 3, 4, 5, 8

Taalverzorging 1 - 1, 2, 3, 4, 5, 8

Taalverzorging 2 - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11

Oefentoets online

Trainen online/woordenlijst oefenen H5