Periode 3, les 8

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Startopdracht

Maak de werkbladen.

Klaar? Lezen in stilte.

Wat gaan we doen vandaag?

• startopdracht nabespreken                                                 10 min
• verkleinwoorden oefenen                                                     10 min
• verwijswoorden oefenen                                                       10 min
• tussenletters oefenen                                                            10 min
• Schoolwerk                                                                                    5 min
• Beterspellen                                                                                 10 min
• Afsluiten                                                                                           5 min

Wat heb je nodig?

• Wisbordje
• Pen
• Schrift

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Weet ik wat verkleinwoorden zijn.
• Kan ik het juiste verkleinwoord noteren.
• Weet ik wat verwijswoorden zijn.
• Kan ik het juiste verwijswoord noteren.
• Weet ik wat tussenletters zijn.
• Weet je welke tussenletters je moet gebruiken om een goede samenstelling te maken.

Wat zijn verkleinwoorden?

Noteer het verkleinwoord:

brug

Noteer het verkleinwoord:

auto

Noteer het verkleinwoord:

ketting

Verkleinwoord.
Wat is het verkleinwoord van de kano?

1. kano'tje
2. kanotje
3. kanoo'tje
4. kanootje

Verkleinwoorden

1. laatje
2. ladetje

welke is goed?

1. pinda'tje
2. pindaatje

Welke is goed?

1. cafétje
2. cafeetje

Welke is goed?

1. diploma'tje
2. diplomaatje

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Weet ik wat verkleinwoorden zijn.
• Kan ik het juiste verkleinwoord noteren.
• Weet ik wat verwijswoorden zijn.
• Kan ik het juiste verwijswoord noteren.
• Weet ik wat tussenletters zijn.
• Weet je welke tussenletters je moet gebruiken om een goede samenstelling te maken.

Wat zijn verwijswoorden?

Verwijswoorden

• Een verwijswoord verwijst terug naar een woord dat eerder genoemd is.
  

Welk verwijswoord?

• Afhankelijk van het woordgeslacht van het zelfstandig naamwoord waarnaar het verwijswoord terugwijst.
• Mannelijk (m), vrouwelijk (v) of onzijdig (o)
• Mannelijk en vrouwelijk = lidwoord de
• Onzijdig = lidwoord het

• Bij twijfel: zoek het woord op in het woordenboek!

Welk verwijswoord?

Enkelvoud (m)	Hij, hem, zijn	Deze, die
Enkelvoud (v)	Zij, ze, haar	Deze, die
Enkelvoud (o)	Het, zijn	Dit, dat
Meervoud	Zij, ze, hen, hun	Deze, die

Op je wisbordje!

Kies het juiste verwijswoord:

Dit nieuwsblad (o) is opgeheven, omdat ... niet goed werd verkocht.

De bibliotheek (v) zal voortaan ... deuren ook op zaterdagmiddag openen voor het publiek.

Even checken...

Kies het juiste verwijswoord:

Dit nieuwsblad (o) is opgeheven, omdat het niet goed werd verkocht.

De bibliotheek (v) zal voortaan haar deuren ook op zaterdagmiddag openen voor het publiek.

Op je wisbordje!

1. Kies het juiste verwijswoord:

Heb je liever die donkerblauwe spijkerbroek of ... lichtblauwe hier?

2. Kies het juiste verwijswoord:

Mijn zussen zijn boos, omdat ik ... jouw geheim niet wil vertellen. 

even checken

1. Kies het juiste verwijswoord:

Heb je liever die donkerblauwe spijkerbroek of deze lichtblauwe hier?

2. Kies het juiste verwijswoord:

Mijn zussen zijn boos, omdat ik hun jouw geheim niet wil vertellen. 

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Weet ik wat verkleinwoorden zijn.
• Kan ik het juiste verkleinwoord noteren.
• Weet ik wat verwijswoorden zijn.
• Kan ik het juiste verwijswoord noteren.
• Weet ik wat tussenletters zijn.
• Weet je welke tussenletters je moet gebruiken om een goede samenstelling te maken.

Wat zijn tussenletters?

Tussenletters

Je kunt een nieuw woord maken door twee bestaande woorden aan elkaar te plakken. Dit is een samenstelling. De woorden in een samenstelling kun je vaak gewoon aan elkaar vast schrijven, maar dit kan niet altijd. Soms moet je tussenletters gebruiken om een goede samenstelling te maken. 

-en-

Als het meervoud van het eerste woord eindigt op -en.

bijvoorbeeld: Roos + geur
Roos = Rozen

Rozengeur

-s-

Als je de -s hoort.

Bijvoorbeeld: lievelingskleur, beroepsvoetballer etc.

Geen tussenletter

Gebruik geen tussenletter als het eerste woord

• een meervoud op -s heeft: garages, dus: garagebedrijf.
• iets is waar er maar één van is: zon, dus: zonnescherm.
• een versterkende betekenis heeft: apetrots, reuzesterk.
  
• het eerste woord een werkwoord is: lachen, dus: lachebek.

Op je wisbordje!

Boek + kast

Op je wisbordje!

Reus + sterk

Op je wisbordje!

Fiets + stalling

Op je wisbordje!

Zon + bril

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Weet ik wat verkleinwoorden zijn.
• Kan ik het juiste verkleinwoord noteren.
• Weet ik wat verwijswoorden zijn.
• Kan ik het juiste verwijswoord noteren.
• Weet ik wat tussenletters zijn.
• Weet je welke tussenletters je moet gebruiken om een goede samenstelling te maken.

Schoolwerk :(

Lezen: lezen of luisteren SMILEY tot bladzijde 85.

Leren: theorie (groene stukje) bladzijde 82.

Maken: opdracht 1 t/m 3 bladzijde 82.

Beterspellen 2C

Beterspellen 2D