V3 - H4 congruentie en inversie en het en je

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

congruentie en inversie

uitleg theorie 

grammatica / zinsdelen (blz. 130-131)

maken: opdracht 1 t/m 3 (blz. 131)

woordsoort van het en je

maken: opdracht 1 t/m 3 (blz. 132 en 133)

(laatste onderdeel grammatica en formuleren 3V)

Op de heuvel loopt een kudde bruine schapen rustig te grazen.

1. Fout
2. Goed

Hebben de politie te weinig personeel om kleine inbraken op te lossen?

1. Fout
2. Goed

Gisteren bezochten een klas bruggers de oude molen bij Windesheim.

1. Fout
2. Goed

Congruentie

Wat is dat? 

PV en O = zelfde getal (ev / mv) + zelfde persoon (1e, 2e 3e) 

*Ik zijn jarig. 

ik ben jarig of wij zijn jarig

Niet zo moeilijk

Moeilijker:

Die groep bejaarden loopt/lopen altijd erg langzaam?

lastige gevallen (1.)

Bij woordgroepen met een enkelvoudige kern en een meervoudige nabepaling richt de pv zich naar de kern. 

De groep betogers wandelde/wandelden van het Malieveld naar het Binnenhof. 

De groep = e.v.; er is één groep betogers. 

lastige gevallen (2.)

Als het onderwerp een verzamelnaam is die uit meerdere personen bestaat, is de persoonsvorm enkelvoudig. 

De jeugd van tegenwoordig is zo gek nog niet.

De jeugd --> er is/zijn één jeugd (al bestaat die uit meerdere jongeren)

De bemanning --> Onze bemanning bestaat/bestaan uit mannen en vrouwen

lastige gevallen (3.)

In de constructie één van de (1) + meervoudig woord (2)+ die (3) volgt in een bijvoeglijke bijzin een meervoudige persoonsvorm. 

Één van de (1) Rotterdammers (2) die (3) naar Australië emigreerde/emigreerden, was mijn vader. 

lastige gevallen (4.)

Bij meervoudige titels van boeken, films enzovoort volgt een enkelvoudige persoonsvorm. 

Freedom writers is/zijn een bijzondere en aangrijpende film. 

Freedom writers = mv (writers). Maar het gaat om één film!

lastige gevallen (5.)

Na een rekeneenheid volgt een enkelvoudige persoonsvorm 

Rekeneenheid: liter, kilometer, procent, kilo, euro, joule, mol

Twee liter water is/zijn heel veel voor iemand die weinig drinkt.

Gisteren ... een klas bruggers De Kuip

1. bezocht
2. bezochten

Bijna tachtig procent van de Nederlanders ... zich gelukkig.

1. noemt
2. noemen

Een aantal leerlingen ... altijd te laat.

1. komt
2. komen

Wist jij dat deze groep anti-vaxers voor veel rellen tegen het corona-beleid verantwoordelijk ... ?

1. is
2. zijn

Inversie

De meeste zinnen hebben een zgn. OPA-constructie:

onderwerp - persoonsvorm - ander zinsdeel

Ik loop elke dag een rondje in het Vroesenpark. 

Tijdens Nieuwjaar schenken veel cafés alcohol aan minderjarigen. 

bwb - persoonsvorm - onderwerp - lv - mv

inversie

Inversie

In veel zinnen staat het onderwerp op de eerste plaats in de zin, vóór de persoonsvorm: (OP)

– Iedereen (ow) / verlangt (pv) / naar het einde van de lockdown.

Als in een zin het onderwerp achter de persoonsvorm staat, heet dat inversie (PO). Op de eerste plaats van de zin staat dan de persoonsvorm of een ander zinsdeel:

– Naar het einde van de lockdown / verlangt (pv) / iedereen (ow).

Inversie of niet?
Op zondag maken mijn ouders een rondje in de cabrio.

1. Inversie
2. Geen inversie

Wie heeft Xavier die mooie verzameling postzegels eigenlijk gegeven?

1. inversie
2. geen inversie
3. niet te bepalen

De finale van Wie is de mol ga ik zeker kijken.

1. Geen inversie
2. Inversie

Tegenwoordig ... op alle dancefeesten allerlei synthetische drugs te koop.

1. is
2. zijn

Grammatica WS H4

De woordsoort van:

'het' en 'je'

Doel van de les

Je kent de volgende woordsoorten en je kunt deze uit de zin halen: 

bepaald lidwoord - persoonlijk voornaamwoord -  onbepaald vnw - bezittelijk vnw - wederkerend voornaamwoord.

Je weet tot welke woordsoorten het & je kunnen behoren.

De woordsoort van het

In de voorgaande lessen heb je gezien dat dezelfde woorden tot dezelfde woordsoort kunnen behoren. Dat is ook zo bij het woord het en bij het woord je.

Het 

Het is een:

- blw als het bij een znw hoort

- pers. vnw als het een duidelijke betekenis heeft en naar iets verwijst. Tip: het moet te vervangen zijn door 'dat'

Dit huis is lelijk. Het wordt daarom verbouwd. 

- onbep. vnw als het geen duidelijke betekenis heeft en niet naar iets verwijst.

Het vriest.

Je

Je is een:

- pers. vnw als je je kan vervangen door jij of jou

Je moet je huiswerk maken

- bez. vnw als het bezit aangeeft (staat voor een znw met soms een bnw ertussen)

Je (jouw) mooie fiets staat hier

- wederkerend vnw als je bij een wederkerend ww hoort. 

(wederkerend ww = Het ww kan niet zonder het vnw, bv zich schamen of zich vergissen.

- onbep. vnw als het 'men' betekent

Er staat hier dat je geen schoenen aan mag hebben.

Benoem het 1e woord je:

Heb JE nog wat kleingeld in je portemonnee?




Benoem het woord je:

Heb je nog wat kleingeld?

1. pers. vnw
2. bez. vnw
3. wederkend vnw
4. onbepaald vnw

Benoem het 2e woord je:

Heb je nog wat kleingeld in JE portemonnee?

1. pers. vnw
2. bez. vnw
3. onbepaald vnw
4. wederkerend vnw

Benoem het woord het:

Hij vertrouwt het niet helemaal.

1. blw
2. pers. vnw
3. onbepaald vnw

Benoem het 2e woord je :
Je moet JE niet verkijken op de moeilijkheidsgraad van het spel.

1. pers. vnw
2. bez. vnw
3. wederkerend vnw
4. onbepaald vnw

Aan de slag

Je gaat nu zelf oefenen:

1. Ga naar het digitale boek van Nieuw Nederlands H4 Grammatica (congruentie en inversie)
2. Maken opdracht 1 t/m 3
3. Ga naar De woordsoort van je en het
4. Maak opdracht 1 t/m 3