GYM 1 - maandag 4-1 (Koppelwerkwoord & Spelling hf3)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Nodig: 

• Grammaticaboekje
• Nieuw Nederlands boek & schrift
• Etui
• Device om Teams te volgen
• Device om in te loggen in LessonUp

Planning

1. Lesdoel
2. Herhaling: hulpwerkwoord & zelfstandig werkwoord
3. Koppelwerkwoord - uitleg
4. Aan de slag!
5. Huiswerk & taalvout
   

Lesdoel

Na deze les:

• Heb je kennisgemaakt met de koppelwerkwoorden;
• Herken je de koppelwerkwoorden in een zin.

Welke twee soorten werkwoorden hebben we tot nu toe behandeld?

Zelfstandig werkwoord (ZWW)

• Geeft een actie aan.
• Er staat maar één zww in de zin!

Hulpwerkwoord (HWW)

Mijn vader heeft het hek geschilderd.

Geschilderd is de actie, heeft 'helpt' de actie.

Meer werkwoorden in de zin? Dan is één werkwoord het ZWW en de rest HWW!

Hulpwerkwoord

Wanneer een werkwoord geen handeling aangeeft, spreek je van een hulpwerkwoord (hww).

Je past de verdwijnproef toe en het werkwoord dat overblijft, is het zelfstandig werkwoord. De verdwenen werkwoorden zijn hulpwerkwoorden.

Meer werkwoorden in de zin? Dan is de PV nooit ZWW!

Verdwijnproef:

Mijn vader zou het hek hebben geschilderd.

Mijn vader heeft het hek geschilderd.

Mijn vader schildert het hek.

Maak zelf een zin met twee hulpwerkwoorden en één zelfstandig werkwoord.

Koppelwerkwoord || Naamwoordelijk gezegde

zijn

is

doen

doet

Auto's rood

Popjes stout

Mama lief

Treintjes tsoektsjoek

Oma's breien

Papa slapen

Auto's zijn rood, popjes zijn stout, mama is lief
vs.
Treintjes doen tjoektsjoek, oma's doen breien, papa doet slapen.

Dit zijn twee groepen. Geef een naam aan elke groep.

Iets doen vs. iets zijn

Auto's zijn rood, popjes zijn stout, mama is lief 

--> De onderwerpen zijn iets.

 Treintjes doen tjoektsjoek, oma's doen breien, papa doet slapen --> De onderwerpen doen iets.

Zelfstandig werkwoord vs. koppelwerkwoord

De treintjes doen tjoektsjoek.

Wat is het belangrijkste werkwoord?

Mama is lief.

Wat is het belangrijkste werkwoord?

Wat doet een koppelwerkwoord met het onderwerp?

Stappenplan Werkwoordsoorten

1. Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin? Welke kun je niet weglaten?
2. De rest van de werkwoorden zijn hulpwerkwoorden.
3. Is het belangrijkste werkwoord een zelfstandig werkwoord of een koppelwerkwoord?

Koppelwerkwoorden: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen. (LET OP: onderwerp is iets! Het koppelwerkwoord koppelt het onderwerp.)

                                                       HWW                                      ZWW         

Het bekijken van de film | begint| op den duur| te vervelen.

                           HWW                                                            KWW                                           

In Antartica | kan | de temperatuur | erg laag | worden.

           HWW                                                      KWW

Er | schijnen | veel kinderen | ziek | te zijn.

Koppelwerkwoorden

ZWaBBeLS-HDV

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen

Gisteren is Piet zeer plotseling vader geworden.

Staan of zitten

Zometeen krijg je een aantal zinnen te zien. 

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

Jan is ooit scheidsrechter in eredivisie geweest.

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

Mijn fietsband werd netjes geplakt.

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

Op latere leeftijd is Piet pas echt een verstrooid man geworden.

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

De agent heeft Janne gisteren een bekeuring gegeven.

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

Het meisje lijkt erg bang voor de man.

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

Het meisje blijkt in Amsterdam te zijn.

Staat er een zelfstandig werkwoord (onderwerp doet iets) in? Ga dan staan.

Staat er een koppelwerkwoord (onderwerp is iets) in? Ga dan zitten.

Lesdoel

Na deze les:

• Ken je alle koppelwerkwoorden
• Herken je de koppelwerkwoorden in een zin

Aan de slag!

- Lees p. 15 van je Grammaticaboekje (koppelwerkwoord) BELANGRIJK!

- Maak: Grammaticaboekje p. 32: Arceer de koppelwerkwoorden (je hebt er nu waarschijnlijk nog zww boven staan)

- Maak: Grammaticaboekje p. 33: Ontleed zin 5 t/m 12. Let ook op de koppelwerkwoorden!

Klaar?

Pak je Nieuw Nederlands boek & schrift erbij. Ga naar p. 115 (Spelling hf. 3). 

* Maak opdracht 1.

* Lees het groene stukje

* Maak opdracht 3 & 4

15.15u weer terug in de les!

Huiswerk & TaalVout

Maak: Grammaticaboekje p. 33: Ontleed zin 5 t/m 10. Let ook op de koppelwerkwoorden!

Spelling hf. 3 (p. 115)

* Maak opdracht 1 & lees het groene stukje