Herodotus 5.92ε (bij bundel Eisma 2019)

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hieronder zie je gebeurtenissen uit het voorafgaande deel van het verhaal. Sleep ze in de volgorde waarin ze in de tekst worden verteld (niet per se chronologisch).

1.

2.

3.

4.

Eëtion trouwt met Labda

Eëtion krijgt een orakel

Labda krijgt een kind

De Bakchiaden willen Kypselos doden

Wat moet je doen?

*Je krijgt steeds een stukje tekst te zien met de vertaling erbij. Dit bestudeer je eerst.

*Na elk stukje tekst krijg je over die passage een paar vragen. Nadat je je antwoord hebt ingevuld, kun je het goede antwoord bekijken. Houd je boek erbij: sommige vragen komen daaruit en ook de regelnummering verwijst naar de tekst in het boek.

*Stel vragen als je het antwoord niet begrijpt!

Οἱ μὲν δὴ ἀπελθόντες ἔλεγον ταῦτα· Ἠετίωνι δὲ μετὰ ταῦτα ὁ παῖς
    ηὐξάνετο, καί οἱ διαφυγόντι τοῦτον τὸν κίνδυνον ἀπὸ τῆς κυψέλης
    ἐπωνυμίην Κύψελος οὔνομα ἐτέθη.

Toen zij dus waren teruggekeerd vertelden zij dat. En het kind van Eëtion groeide daarna op, en aan hem, omdat hij aan dat gevaar was ontsnapt, werd als verwijzing naar de kist de naam Kypselos gegeven.

ἔλεγον (r. 1):
Aan wie vertelden ze dit? Baseer je antwoord op het voorafgaande.

ταῦτα (r. 1): Citeer het tekstelement uit r. 1-5 waarmee dezelfde gebeurtenis wordt beschreven.

Ἀνδρωθέντι δὲ καὶ μαντευομένῳ
    Κυψέλῳ ἐγένετο ἀμφιδέξιον χρηστήριον ἐν Δελφοῖσι, τῷ πίσυνος γενόμενος ἐπεχείρησέ τε καὶ ἔσχε Κόρινθον.

En Kypselos, toen hij volwassen was geworden en het orakel raadpleegde, kreeg een ambivalent orakel in Delphi, waarop vertrouwend hij een greep naar de macht deed en Korinthe in handen kreeg.

Lees vraag 23 op p. 91 van het boek en vul je antwoorden op vraag a. en b. hier in.

Ὁ δὲ χρησμὸς ὅδε ἦν·
        Ὄλβιος οὗτος ἀνὴρ ὃς ἐμὸν δόμον ἐσκαταβαίνει,
        Κύψελος Ἠετίδης, βασιλεὺς κλειτοῖο Κορίνθου,
        αὐτὸς καὶ παῖδες, παίδων γε μὲν οὐκέτι παῖδες.

De orakelspreuk was zo:
Gelukkig (is) die man die mijn huis binnengaat,
Kypselos zoon van Eëtion, koning van het beroemde Korinthe,
hijzelf en zijn kinderen, zeker niet meer de kinderen van zijn kinderen.

Dit is nu al het 3e orakel in dit verhaal. Noteer nog even kort welke 3 orakels er nu zijn geweest en wie ze kregen.

Welk van de twee vertalingen bij vraag 23 vind je beter, nu het het orakel gelezen hebt en waarom?

Τὸ μὲν δὴ χρηστήριον τοῦτο ἦν, τυραννεύσας δὲ ὁ Κύψελος τοιοῦτος
10    δή τις ἀνὴρ ἐγένετο· πολλοὺς μὲν Κορινθίων ἐδίωξε, πολλοὺς δὲ
    χρημάτων ἀπεστέρησε, πολλῷ δέ τι πλείστους τῆς ψυχῆς.

Dat was dus de orakelspreuk, maar Kypselos, toen hij tiran was geworden, werd natuurlijk zo’n soort man: veel (van de) Korinthiërs verbande hij, veel beroofde hij van hun bezittingen, maar verreweg de meesten van hun leven.

Na een uitgebreid verhaal over de jeugd van Kypselos, wordt zijn bewind hier in 2 regels samengevat. Leg uit dat dat, gezien de context van dit verhaal, opvallend is.

Tekst 5.92ζ en 5.92η

Lees tekst 5.92ζ en 5.92η in vertaling (te vinden bij de teststof in SOM) en beantwoord de volgende vragen over deze teksten.

5.92ζ: de gezant begrijpt de boodschap van Trasyboulos niet. Leg in eigen woorden uit wat het afbreken van de korenaren betekent.

De metafoor die Trasyboulos hier gebruikt, bestaat ook in een Nederlands spreekwoord. Welk?

Tekst 5.92η:
Het verhaal van Sokles is een ringcompositie. Leg dit uit.