Grammatica C voorzetsel en bijwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Grammatica C voorzetsel en bijwoord

Programma

-Huiswerk controleren + nakijken	10 min
-Herhalen voornaamwoorden	10 min
-Voorzetsel	5 min
-Bijwoord	5 min
-Oefenen	40 min

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je weet wat de kenmerken en functie van voorzetsels en bijwoorden zijn in een zin;
• Je kan bepalen welke woorden voorzetsels en bijwoorden zijn; 
• Je kan beredeneren waarom een woord een voorzetsel of bijwoord is;
• Je kan zelf nieuwe voorbeelden bedenken van zinnen die bijzonderheden hebben met voorzetsels en bijwoorden. 

Huiswerk controleren + nakijken

Open je schrift. 

Ga naar Google Classroom. 

In de map "Nederlands h2u" vind je een kopje met "Antwoorden". 

Daarin staan de antwoorden van 1.a jeugdliteratuur toen en nu. 

Kijk je gemaakte opdrachten na.  

Wat weet je nog van voornaamwoorden?

persoonlijk voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

wederkerend voornaamwoord

wederkerig voornaamwoord

aanwijzend voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

vragend voornaamwoord

onbepaald voornaamwoord

Niemand

spreekt

elkaar

nog

aan

op

straat.

persoonlijk voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

wederkerend voornaamwoord

wederkerig voornaamwoord

aanwijzend voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

vragend voornaamwoord

onbepaald voornaamwoord

Het

meerendeel

van

de

stellen

vindt

elkaar

tegenwoordig

online.

persoonlijk voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

wederkerend voornaamwoord

wederkerig voornaamwoord

aanwijzend voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

vragend voornaamwoord

onbepaald voornaamwoord

Maar

er

zijn

geen

aanwijzingen

dat

relaties

die

online

zijn

ontstaan

mindere

kans

van

slagen

hebben.

persoonlijk voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

wederkerend voornaamwoord

wederkerig voornaamwoord

aanwijzend voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

vragend voornaamwoord

onbepaald voornaamwoord

Hij

kijkt

volgende

keer

wel

beter

uit.

persoonlijk voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

wederkerend voornaamwoord

wederkerig voornaamwoord

aanwijzend voornaamwoord

betrekkelijk voornaamwoord

vragend voornaamwoord

onbepaald voornaamwoord

Wie

leert

zijn

partner

nog

offline

kennen?

Voornaamwoorden

Persoonlijk --> zijn het onderwerp of voorwerp. Eerste, tweede en derde persoon enkelvoud en meervoud. Je hebt me in de steek gelaten. 

Bezittelijk --> geeft aan wie de bezitter van iets is. Alleen in mijn gedachten kan in wonen.

Wederkerend --> verwijst terug naar het onderwerp van de zin. Ik zit mij onnoemelijk te vervelen. 

Wederkerig --> Geeft aan dat de actie of toestand in de zin wederzijds is. Noa en Bram vervelen elkaar. 

Elkaar, mekaar en elkander. 

Aanwijzend --> wijst personen, dieren, dingen of begrippen aan. Deze trein vertrekt een uur later. 

Die, deze, dit, dat, zo'n, zulke, degene, dezelfde, dergelijke. 

Betrekkelijk --> Verbindt een bijzin met het woord of zin waarnaar het verwijst. Dat stuk heet het antecedent. 

De woorden die hij zegt zijn niet aardig. 

die, dat, wie, wat, welke en hetgeen.

Vragend --> waarmee je iets vraagt. Wie kan mij antwoord geven op deze vraag? 

Wie, wat, welke, wat voor een.

Onbepaald --> verwijst niet naar een concreet iets, maar iets algemeens. Niemand weet dat ik Repelsteeltje heet. 

(n)iemand, (n)iets, wat, ieder(een), alle(s), andere(n), elk, sommige(n), je, men, het. 

Voorzetsel en bijwoord

Voorzetsel --> zeggen iets over plaats en tijd. In, op, onder, naast, door, over, achter, tussen, binnen, tijdens, sinds, zonder, met, via, per, te, volgens. 

Bijwoord --> Zegt iets over een hele zin, werkwoord, bijvoeglijk naamwoord of ander bijwoord. Geeft informatie over plaats, tijd of omstandigheden. 

• Plaats --> hier, daar.
  
• Tijd/duur --> nu, toen, binnenkort, even.
  
• Frequentie --> nooit, soms, vaak, altijd.
  
• Ontkenning/bevestiging --> niet, wel.
  
• Wijze/manier --> snel, kort, gehaast.
  
• Vragend --> waar, hoe, waarom.
  
• Graad/mate --> erg, zeer, heel.
  

Een voorzetsel

1. geeft plaats, tijd of reden/oorzaak aan
2. staat altijd aan het begin van de zin
3. zet je voor een zelfstandig naamwoord
4. wijst een werkwoord aan

Wat zijn voorzetsels?

1. de, het, een
2. op, vanwege, met
3. mooi, klein, blauw
4. negen, twee derde, weinig

Wat zijn bijwoorden?

Bijwoorden ...

1. geven extra informatie bij een werkwoord.
2. geven extra informatie bij een zelfstandig naamwoord.
3. geven extra informatie bij een bijvoeglijk naamwoord.
4. geven extra informatie bij een ander bijwoord.

Straks, hier en overal zijn bijwoorden. Wat zijn ook bijwoorden?

1. Woorden als nog, immers en niet
2. Woorden als waardoor, waarmee en hoe
3. Woorden als mooie, gele en houten
4. Woorden als wie, wat en welke

Zoek het bijwoord:

Morgen geef ik een feestje.

1. Morgen
2. geef
3. een
4. feestje

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig.
Wat?	Grammatica C voorzetsel en bijwoord, opdracht 5, 8, 9 en 10.
Hoe?	Oefenboek blz 98-99. Handboek blz 166.
Hulp?	Docent.
Tijd?	Tot 11.10.
Uitkomst?	Je beheerst de leerdoelen.
Klaar?	-Huiswerk gisteren, Zie LessonUp/Magister/Studiewijzer. -Huiswerk volgende week, Zie LessonUp/Magister/Studiewijzer.

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je weet wat de kenmerken en functie van voorzetsels en bijwoorden zijn in een zin.

Je kan bepalen welke woorden voorzetsels en bijwoorden zijn.

Je kan zelf nieuwe voorbeelden bedenken van zinnen die bijzonderheden hebben met voorzetsels en bijwoorden.

Je kan beredeneren waarom een woord een voorzetsel of bijwoord is.