Bi H4 Th7 Bs5 Duurzaamheid

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Bs5: Duurzaamheid en natuurbescherming

Kale grond zonder humuslaag

Kale grond mét humuslaag

Climaxecosysteem

Primaire successie

Secundaire successie

Start:

Finish:

Bs5: Duurzaamheid en natuurbescherming

->Klimaatverandering in andere basisstof

Na deze les kun je...

• Beschrijven hoe in een ecosysteem twee stabiele evenwichten met een kantelpunt kunnen voorkomen (Bs4)
  
• Oorzaken benoemen van milieuproblemen
• Gevolgen benoemen van milieuproblemen
• Oplossingen benoemen voor milieuproblemen

Nederland moet voorop te lopen met het nemen van maatregelen om het milieu te beschermen

Eens

Neutraal

Oneens

Het bouwen van nieuwe woningen om het woningtekort op te vangen, mag ten kosten gaan van de stikstofafspraken

Eens

Neutraal

Oneens

Producten waar geen leefbaar loon* voor is betaald mogen verkocht worden in Nederland. *mensen in productieketen moeten kunnen leven van hun loon

Eens

Neutraal

Oneens

2 Belangrijkste oorzaken

1. Bevolkingsgroei
2. Verandering van levenswijze 

Oorzaak 1: Bevolkingsgroei

1. Steeds meer mensen op de wereld
2. Allemaal moeten ze eten
3. En allemaal gebruiken ze grondstoffen -> zie levenswijze

Oorzaak 2: Verandering van levenswijze

1. Schaalvergroting
2. Energiebehoefte
3. Consumptiemaatschappij
4. Verkeer

3 Belangrijkste gevolgen

1. Vervuiling
2. Uitputting
3. Aantasting 

Gevolg 1: Vervuiling

Stoffen komen terecht op een plek waar ze niet horen

Gevolg 2: Uitputting

Teveel stoffen worden uit het milieu gehaald

Vervuiling en uitputting kunnen leiden tot het overschrijden van een kantelpunt

Voorbeeld troebel water door nutriënten

Stabiel evenwicht 1: helder water

Algen + waterplanten als producenten

Watervlooien eten algen

Visjes eten watervlooien en woelen in bodem

Snoeken eten visjes

Verschuiving van evenwicht

Steeds meer nutriënten door mens in de sloot

Algen kunnen beter groeien

Water wordt troebeler door algen

Stabiel evenwicht 2: troebel water

Veel algen zorgen voor troebel water. 

Snoeken kunnen niet meer jagen

Visjes eten veel watervlooien en woelen in bodem

Nóg meer algen en omgewoeld water

Waterplanten krijgen geen licht meer

Hoeveelheid nutriënten

Troebelheid

Hoeveelheid nutriënten

Troebelheid

Gevolg 3: Aantasting

Omgeving verandert sterk door menselijke invloed

Verstoring: geluidsoverlast of lichtvervuiling

Versnippering

Versnippering en de eilandtheorie

Op kleine eilandjes, ver van elkaar kunnen maar weinig verschillende soorten leven.

Er zijn vele oplossingen mogelijk en nodig

Welke oplossingen zou jij voor zijn?

Welke oplossingen zou jij tegen zijn?