Les 1 - Voedingsleer

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 1

Voedingsleer - les 1

Weekplanning

Week 1: Gezonde voeding

Week 2: Spijsverteringskanaal 

Week 3: Vervolg spijsverteringskanaal + bouw en de vertering van voedingsstoffen 

Week 4: Allergenen, intoleranties + voedingswaardetabel

Week 5: Koolhydraten en eiwitten

Week 6:  Vocht, vet en vitamines en mineralen

Week 7: Vitaminen en mineralen, herhaling en oefentoets (dinsdag vervalt de les)

Week 8: Toets 

Toetscijfer (80%) + opdracht folder (10%) + opdracht 'Hoe gezond eet ik?' (10%) = eindcijfer (100%) 

Vermelden welke lessen uitvallen

Lesplanning

• Verschillende voedingsstoffen;
• Functies van voedingsstoffen;
• Energiewaarde; 
• Aan de slag!

Leerdoelen

• Je weet wat de belangrijkste voedingsstoffen zijn;
• Je kent de functies van voedingsstoffen in het lichaam; 
• Je kunt inschatten welke voedingsstoffen in bepaalde producten voorkomen;
• Je weet wat het verschil is tussen essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen.

Voordat we beginnen......

Voedingsleer=

• Veel theorie
• Veel moeilijke woorden
• Heel erg leuk & interessant, maar soms verwarrend

Dus!!

• Let goed op en maak aantekeningen
• Maak een begrippenlijst met moeilijke woorden voor jezelf

Toets is altijd gebasseerd op sheets van de lessen en wat erbij wordt verteld!

Wat versta jij onder
gezonde voeding?

Welke voedingsstoffen
zijn er allemaal?

Er zijn zo’n 50 voedingsstoffen bekend die nodig zijn voor alle levensprocessen:

• eiwitten (aminozuren), 
• vetten, 
• koolhydraten ( zetmeel en suikers)
• een groot aantal vitamines en mineralen.
  

Deze voedingsstoffen spelen een belangrijke rol bij tal van fysiologische functies die nodig zijn voor de levensprocessen van de mens, zoals opbouw en reparatie van het lichaam, energievoorziening en het regelen van alle processen die in het lichaam plaatsvinden.

Ga op onderzoek uit!

Werk de volgende begrippen uit:

• Macronutriënten
• Micronutriënten
• Bio-actieve stoffen
• Essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen
• Hoeveelheid energie (per 1 gram koolhydraat, vet, eiwit en alcohol)
• Functies (bouwstof, brandstof, beschermende stof, reservestof)

Macronutriënten: Eiwitten, vetten en koolhydraten worden wel macrovoedingsstoffen of macronutriënten genoemd. Het lichaam heeft er vrij veel van nodig: de hoeveelheden eiwitten, vet en koolhydraten worden dan ook gemeten in grammen. Deze voedingsstoffen zijn de brandstof voor het lichaam dat zonder deze energie niet kan functioneren. Eiwitten zijn ook nodig voor de opbouw en onderhoud van de spieren, organen, zenuwstelsel, hormonen, enzymen en het bloed.

Micronutriënten: Vitamines, mineralen en spoorelementen. Ze leveren geen energie maar zijn nodig voor het vrijmaken van de energie uit de macrovoedingsstoffen en van de aminozuren uit eiwit. 

Bio-actieve stof: 

Alle stoffen, die een bepaalde biologische of fysiologische activiteit of functie hebben kunnen bioactieve stoffen worden genoemd. Het lichaam kan zonder deze stoffen. Bijv. cafeïne. 

Essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen: 

Het lichaam kan deze stoffen niet, of in onvoldoende mate zelf maken en daarom worden ze wel essentiële (onmisbare) voedingsstoffen genoemd.

Hoeveelheid energie

1 gram koolhydraten levert 4 kcal op

1 gram eiwit = 4 kcal

1 gram vet = 9 kcal

1 gram alcohol = 7 kcal

1 gram voedingsvezel = 2 kcal

Functies 

Bouwstof: Bouwstoffen zijn nodig voor groei, ontwikkeling en herstel van je lichaam. 

Brandstof: leveren energie. Op peil houden van je lichaamstemperatuur en voor groei, ontwikkeling en herstel van je lichaam is

energie nodig

Beschermende stof: zorgen ervoor dat je niet ziek wordt. 

Reservestoffen: niet direct nodig als bouwstoffen of brandstoffen. Ze worden opgeslagen in bepaalde delen van je lichaam. 

http://www.biologiesite.nl/voedingsstoffen.htm

Functies van de voedingsstoffen

• Koolhydraten: Brandstof, bouwstof en reservestof
  
• Vetten: Brandstof, bouwstof en reservestof 
• Eiwitten: Brandstof en bouwstof
• Vitamines: beschermende stof en bouwstof
• Mineralen: beschermende stof en bouwstof
• Vocht: Bouwstof

Vul de onderstaande tabel in:

	Bouwstof	Brandstof	Beschermende stof	Reservestof	Energiewaarde
Koolhydraten	X	X		X	4 kcal per 1 gram
Eiwitten
Vetten
Vitamines
Mineralen
Vocht

Welke voedingsstof komt het meeste voor in vruchtenhagelslag?

1. Koolhydraten
2. Eiwitten
3. Vitamines
4. Mineralen

100 gram vruchtenhagel bevat 98,2 gram koolhydraten

Welke voedingsstof komt het meeste voor in halfvolle kwark?

1. Koolhydraten
2. Eiwitten
3. Vetten
4. Mineralen

100 gram vruchtenhagel bevat 98,2 gram koolhydraten

Welke voedingsstof komt het meeste voor in paprika?

1. Koolhydraten
2. Eiwitten
3. Vetten
4. Mineralen

100 gram vruchtenhagel bevat 98,2 gram koolhydraten

Welke voedingsstof komt het meeste voor in olijfolie?

1. Koolhydraten
2. Eiwitten
3. Vetten
4. Mineralen

100 gram vruchtenhagel bevat 98,2 gram koolhydraten

Laag suiker gehalte (0 suikerklontjes)

Matig suikergehalte (1 tot 3 suikerklontjes)

Hoog suikergehalte (4 tot 6 suikerklontjes)

4,8 gram

5,3 gram

6,2 gram

8,5 gram

17,2 gram

23,4 gram

Halfvolle melk (een beker)

Gemengde noten ( een handje)

Biefstuk (1 portie)

Halfvolle kwark ( een schaaltje)

Peulvruchten (1 opscheplepel)

Gekookt ei (1 stuks)

Leerdoelen behaald?

• Je weet wat de belangrijkste voedingsstoffen zijn;
• Je kent de functies van voedingsstoffen in het lichaam; 
• Je kunt inschatten welke voedingsstoffen in bepaalde producten voorkomen;
• Je weet wat het verschil is tussen essentiële en niet-essentiële voedingsstoffen.