les 10 internationale politiek

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Internationale politiek

vakbegrippen

• Internationaal samenwerkingsverband
  
• Soevereiniteit
  
• Europese unie
  
• Europese integratie
  
• Interne markt
  
• Europese commissie
  
• Raad van Ministers
  
• Europese raad
  
• Europees parlement
  

Democratisch tekort

Verdrag van Lisabon

Euro

Verenigde Naties (VN)

Legititmiteit

Algemene vergadering

Resolutie

Verklaring

Veiligheidsraad

Vetorecht

NAVO

Intergouvernementeel

supranationaal

• Europees hof van justitie 
• Europese centrale bank
  
• Democratisch tekort
• Verenigde Naties (VN)
• Veiligheidsraad
  
• Vetorecht
  
• NAVO
  
• Intergouvernementeel
  
• supranationaal
  

Er is dus internationale samenwerking nodig om zaken te kunnen regelen.

Soevereiniteit

Het exclusieve recht van een staat om zonder inmenging van buitenaf beslissingen te nemen. 

De Europese Unie

De VN

De NAVO

We zoomen deze les in op drie samenwerkingen. We beginnen met de EU.

klik hier

Dit nooit meer! Plus jamais! Nie wieder! Never again! 

Grote delen van Europa lagen in puin en 80 miljoen mensen kwamen om in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. De aartsvijanden Frankrijk en Duitsland moesten een manier vinden om elkaar te gaan vertrouwen, zodat de kans op een nieuwe oorlog af zou nemen. In 1952 verbonden zes landen hun kolen- en staalindustrie met elkaar, zodat er geen wapens meer gemaakt konden worden. Dit was noodzakelijk om vrede in Europa te bewaren.

Welke zes landen gingen met elkaar samenwerken en hoe heet het verdrag dat zij tekenden?

Dit nooit meer! Plus jamais! Nie wieder! Never again! 

Langzaam breidde de samenwerking tussen de landen zich uit en kwamen er steeds meer landen bij. De meeste afspraken tussen de EU-landen zijn vastgelegd in verdragen. 

Aanvankelijk was er een douane-unie die ervoor zorgde dat er geen heffingen (belasting) tussen de EU-landen plaatsvonden bij de invoer en uitvoer van goederen naar de andere EU-landen. Wel was en  is er een gemeenschappelijk buitentarief voor landen die niet bij de EU hoorden. Het maakte dus niet  meer uit of de bananen uit Zuid-Amerika via Rotterdam, Frankfurt of Marseille de EU binnenkwamen. De invoerrechten voor deze bananen bleven hetzelfde en konden zonder extra belasting naar de andere EU landen vervoerd worden. Met een algemene term noemen we dit vrij verkeer van goederen. Op dit moment hebben we binnen de EU niet alleen vrij verkeer van goederen, maar ook van personen, diensten en kapitaal. Een Nederlandse timmerman kan bijvoorbeeld wonen, werken en geld verdienen  in een ander EU-land. Ook hebben we gemeenschappelijke kwaliteitseisen voor onze producten binnen de EU. Dit alles noemen we de interne markt.  De lidstaten werken ook op andere terreinen samen, zoals landbouw, milieu, energie, mensenrechten,  en het verbeteren van leef-en werkomstandigheden voor de Europese burgers.

opdracht 

Bekijk het filmpje die hierna komt en vul je begrippenlijst aan:

Europese commissie

Raad van Ministers

Europese raad

Europees parlement

Het doel van de verdragen was tot meer Europese integratie, dus meer eenheid binnen Europa.

Wanneer is het Verdrag van Lissabon in werking getreden?

Het bestuur van de EU

We kijken naar vier belangrijke bestuursorganen van de EU:

• de Europese Commissie.
  
• de Raad van Ministers.
  
• de Europese Raad.
  
• het Europees Parlement.
  

Europese Commissie

De Europese commissie is het dagelijks bestuur van de Europese Unie (= vergelijkbaar met de regering)

                Elk EU-land levert één commissaris (een soort Europese

                minister). 

Raad van Ministers 

Raad met ministers die uit de regeringen van de EU-landen zelf komen.

• Voor verschillende politieke thema’s zijn er verschillende raden. Zo is er bijvoorbeeld een raad voor financiën, economie en landbouw.

               Taak van een Raad van Ministers: Goedkeuren van                              wetsvoorstellen van de Europese Commissie.

Europese Raad

Raad waarin alle regeringsleiders bij elkaar zitten. Zij bepalen wat de EU moet doen met de belangrijkste onderwerpen.

Europees Parlement

• Het Europees Parlement bestaat uit 751 leden. Ze worden iedere vijf jaar door de burgers van de lidstaten gekozen. Hoe meer inwoners een lidstaat heeft, hoe meer zetels dat land heeft in het Europees Parlement. 
• Het Parlement beslist over de wetsvoorstellen van de Europese Commissie, maar heeft géén recht van amendement. 

Europees bestuur

Het Europees Hof van Justitie

Het Hof zorgt ervoor dat wetten van de EU overal op dezelfde wijze worden nageleefd en toegepast.  

 

Bedrijven, gewone burgers en Europese commissie kunnen naar het hof  stappen. 

Let op... Europese uitspraken van de rechter gaan voor de uitspraken van onze Nederlandse rechters.

Europese centrale bank

Bepaald de hoogte van de rente 

Toezicht houden op banken in de lidstaten

Moet zorgen voor stabiliteit op financieel gebied

Voordelen

- brengt welvaart
- meer stabiliteit en democratie
- meer invloed in de wereld

Nadelen

- mensen voelen zich meer verbonden met hun land.
- de EU is te ingewikkeld
- landen verliezen soevereiniteit
- democratisch tekort: Europees Parlement heeft te weinig macht.

De VN

De Verenigde Naties

Vrijwel alle landen ter wereld zijn lid van de Verenigde Naties (VN). De VN werken aan vrede en veiligheid in de wereld door:

• te bemiddelen bij conflicten tussen landen. Soms met de inzet van militairen.
  
• hulp te bieden aan mensen in nood. Bijvoorbeeld bij oorlog, natuurrampen of hongersnoden.
  
• regeringen te vragen mensenrechten te respecteren.
  

Landen die bij de VN horen

vlaggen van de VN

Structuur

• Nu: 193 landen
• VEILIGHEIDSRAAD
  - verantwoordelijk voor het handhaven van vrede en veiligheid in de wereld. 
  - 5 permanente leden: VS, SU, GB, Frankrijk en China  > VETORECHT
• - 10 wisselende leden, gekozen uit de lidstaten voor 2 jaar 

Hoeveel leden heeft de Veiligheidsraad?

1. 5
2. 10
3. 15
4. 20

Noord Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)

• militaire organisatie

0

De NAVO

• Sinds 1949 is Nederland lid van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie. Een militair bondgenootschap van 29 landen uit Noord-Amerika en Europa. 
• De lidstaten helpen elkaar als ze aangevallen worden. 

Na WOII hoorden de landen uit het westblok bij de NAVO

De volgende meneer gaat jullie nu de laatste twee begrippen uitleggen van jullie pta. Bijna klaar!

Intergouvernementeel:  

tussen ('inter') regeringen ('gouvernementen')

Het gaat om besluiten die uitsluitend door nationale regeringen samen worden genomen en dus niet door een instelling die boven de lidstaten staat, zoals de Europese Unie.

Supranationaal: 

boven ('supra') de staat ('nationaal')

Het gaat om alle afspraken en regels die internationale organisaties zoals de Verenigde Naties, Wereldhandelsorganisatie of de Europese Unie kunnen maken en waaraan de landen die lid zijn, zich moeten houden.

vakbegrippen

• Internationaal samenwerkingsverband
  
• Soevereiniteit
  
• Europese unie
  
• Europese integratie
  
• Interne markt
  
• Europese commissie
  
• Raad van Ministers
  
• Europese raad
  
• Europees parlement
  

Democratisch tekort

Verdrag van Lisabon

Euro

Verenigde Naties (VN)

Legititmiteit

Algemene vergadering

Resolutie

Verklaring

Veiligheidsraad

Vetorecht

NAVO

Intergouvernementeel

supranationaal

• Europees hof van justitie 
• Europese centrale bank
  
• Democratisch tekort
• Verenigde Naties (VN)
• Veiligheidsraad
  
• Vetorecht
  
• NAVO
  
• Intergouvernementeel
  
• supranationaal
  

Klaar!