M4: metafoor, metonymia

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Weet je nog? 

Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindenlaan.

Mijn lijvige lijf schijnt bijdetijds te zijn. 

Doel vandaag:

Je leert wat een metafoor en metonymia is. 

Beeldspraak: vergelijking en metafoor 

- Bij beeldspraak gebruik je woorden in een
   figuurlijke betekenis. Een beeld.

- Er is sprake van een overeenkomst tussen object en het beeld
- Goede beeldspraak maakt een (gesproken)tekst mooier,
   duidelijker en krachtiger.

Beeldspraak - vergelijking

Je vergelijkt de werkelijkheid met een beeld.

- Vergelijking met als (zoals, alsof)

Er is een overeenkomst tussen twee zaken.

Lachen als een boer die kiespijn heeft.

Zo sterk als een beer

Bij een vergelijking heb je....

1. een object (de werkelijkheid) en een subject (beeld)
2. alleen maar een beeld
3. een kenmerk van een persoon op een levenloos ding
4. alleen maar een object

Vergelijking

In een vergelijking staan twee dingen naast elkaar die op elkaar lijken , het object (o)  en het beeld (b). Object ( ook wel de werkelijkheid) en beeld zijn met elkaar verbonden door verbindingswoorden: als een..., lijkt wel een..., zo...als (een)..., een... van (een) .....

De inbreker(o) ging er als een haas (b) vandoor.

Chantal woont in een kast (b) van een huis (o).

Die kamer van jou (o) is net een zwijnenstal (b).

Je kamer ziet eruit ALS

een zwijnenstal.

Metafoor

Het object/ de werkelijkheid wordt helemaal vervangen door het beeld. Het is er nog wel, maar wordt niet genoemd. Spreekwoorden zijn vaak metaforen..

Ze werpen drempels op tegen de georganiseerde misdaad.
Een tsunami van nieuwe voorschriften (een enorme berg)
Een vruchtbare vergadering (een vergadering met resultaat)
Dat zet zoden aan de dijk.

Bij een metafoor heb je....

1. Alleen maar een beeld
2. Een beeld en de werkelijkheid
3. altijd het woordje ALS
4. HUH? watte? weet het niet meer...

Ruim die

zwijnenstal eens op!

Die politicus is zo glad als een aal.

1. vergelijking
2. metafoor

''Sterren op het ijs''! laten we kijken!

1. vergelijking
2. metafoor

Ik weet wat beeldspraak is......

1. ja
2. nee
3. beetje

Metonymia

metonymia = een deel van een geheel wordt genoemd als beeld. 

Voorbeeld:

Nederland won met 3-0 van Duitsland.

Ik lust nog wel een kopje.

Metonymia

Metonymia betekent 'verandering van naam'. Je noemt iets dan dus niet bij de eigenlijke naam, maar gebruikt een ander. Er zijn verschillende soorten:

- Je noemt een deel, maar bedoelt het geheel: de bemanning telt 100 koppen. (Je bedoelt: 100 mensen)

- Je noemt het geheel, maar bedoelt een deel: Nederland heeft 2-0 gewonnen van Frankrijk. (Je bedoelt: het Nederlands elftal)

- Je noemt het omhulsel, maar bedoelt de inhoud: Wil je nog een kopje? (Je bedoelt: koffie)

- Je noemt de maker, maar bedoelt het product: Heb jij ook Apple? (Je bedoelt: AirPods/iPhone)

Hij zweeg als het graf.

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Vergelijking met als
4. Iets anders..

Mijn opa heeft een echte Van Gogh!

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Vergelijking met als
4. Iets anders..

Zij wacht al jaren op haar prins op het witte paard.

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Vergelijking met als
4. Iets anders..

Ik draag alleen maar Gucci en Prada.

1. Metafoor
2. Metonymia
3. Vergelijking met als
4. Iets anders..

Sinterklaas zat te denken
Wat hij die allerliefste leerlingen van M4b zou schenken.
Hij zocht in alle gaten en hoeken,
Hij keek overal, zelfs in heel obscure boeken.

1. Gekruist rijm
2. Vrij rijm
3. Gepaard rijm
4. Gebroken rijm