V3B Les 5 paragraaf 4.1 en 4.2 Russische Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Russische Revolutie

1917

De Russische piramide

De Tsaar

1. Orthodoxe geestelijken

2. Bojaren (= adel)

3. Bourgeoisie, middenstanders

     boeren

De 1e en 2e stand betalen geen belastingen 

'Moedertje Rusland' (het land)& 'vadertje Tsaar' (het bestuur)

Rusland is een achterlopend land in de Moderne Tijd.

Het land is niet industrieel maar nog een stedelijke landbouwsamenleving. Het hoort dus eigenlijk nog in de vroegmoderne tijd. 

Rusland = een stedelijke landbouwsamenleving, niet een industriële samenleving . 

- Meer dan 80% van de bevolking = boer

Rusland = een absolute monarchie bestuurd door de Tsaar

- De Tsaar regeert  met steun van de geestelijkheid: de orthodoxe kerk. 

Rusland = een standensamenleving, je geboorte bepaalt je plek in de samenleving

Uitleg

• Door de acties van je voorvaderen heeft jouw familie bewezen een goede dienaar te zijn van de staat. Om die reden heb jij de eer gekregen om, nadat je een militaire opleiding hebt afgerond, adviseur te zijn van de tsaar. Het is aan jou om deze advies te geven.

• In deze werkvorm staan belangrijke gebeurtenissen in Rusland uit de laat 19de, vroeg 20ste eeuw centraal. Je doorloopt deze op een concreet niveau, namelijk als een trouwe adviseur van het huis Romanov (Russische Tsaar). Als adviseur word je steeds met een situatie geconfronteerd, waar je op moet reageren. 
• In de hierna volgende slides moet je in totaal 5 adviezen geven. Na elk advies kijk je of de tsaar je advies heeft opgevolgd.

Introductie 

Als Russische notabele heb je grote kennis van het land en de omgeving. Rusland wordt bestuurd door de illustere Russische Tsaar Alexander II. Het land is een agrarische samenleving; rond de 80% van de bevolking werkt op het platteland.  In hun huizen hebben zij naast geloofsiconen in een hoekje van het huis ook altijd een afbeelding van de Tsaar toegevoegd. 

De macht en invloed van de Tsaar is groot, maar hier begint een verschuiving in plaats te vinden.

Achtergrond: Tsaar Nicholas I van Rusland in een slee, 1850. Artiest onbekend. Credit Fine Art Images/Heritage Images

Tsaar Alexander II van Rusland, geschilderd door Konstantin Makovski, 1881.

De Zieke Man  door Vasili Maximov, 1881.

Een heilige vereringshoek. Hier werden verschillende heiligen, waaronder vaak ook de tsaar, geplaatst als een plek om te bidden.

In het russische wordt dit de Красный угол (krasniy ugol) genoemd, ofwel: het ''rode'' hoekje. In het oud Russisch staat het woord Красный voor schoonheid. Maar in deze situatie staat het ook voor het woord heilige.

Moedertje Rusland

Het is het jaar van onze herens 1861. Veel Europese landen zijn begonnen met het verboden maken van slavernij. Ook in Rusland ontstaat er een discussie over of de Russische vorm van ''slavernij'', ook wel lijfeigenschap genoemd, afgeschaft moet worden.

In Europa was te zien dat de ''vrije'' mensen op het platteland in de steden ging wonen (urbanisatie). Dit leidde tot een versnelde industrialisatie en een sterkere economie. De lijfeigenen waren namelijk verplicht om te blijven wonen op het land van de heer, tsaar of klooster. Ook was de economische productie van de lijfeigenen vele malen lager dan zijn Europese gelijken.

Veel notabelen zijn tegen, wie moet er anders hun land bewerken?! Daarnaast zouden miljoenen mensen die ineens vrijheid krijgen voor chaos zorgen!

Desondanks  moet er gemoderniseerd worden wilt Rusland de andere Europese landen bijbenen en een machtig land worden!

Welk advies geef jij de tsaar?

Welk advies geef je de Tsaar?

1. Tsaar, schaf het lijfeigenschap af!
2. Tsaar, behoud het lijfeigenschap

Uitkomst

De Tsaar is overtuigd: het lijfeigenschap wordt afgeschaft in 1861.

De bevolking is door het dolle heen! Hij krijgt de bijnaam: De Bevrijder van Rusland.

Om de edelen tegemoet te komen moesten de lijfeigenen wel betalen voor hun vrijheid, vaak werd hiervoor geld geleend van hun eigenaar. Zo bleven ze afhankelijk van hun oude eigenaar. De omstandigheden in de fabrieken waar de vrije mensen in kwamen te werken waren erg slecht. Het werd veel mensen steeds duidelijker dat ze in een oneerlijk systeem leefden. Dit leidde er toe dat op meerdere momenten aanslagen werden gepleegd door de radicale groep Volkswil op Alexander, waarvan de laatste (de 7de in 1881) succesvol was....

Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Alexander III. 

In totaal zijn er 7 pogingen tot moord gedaan op Alexander III. De laatste poging was succesvol. 

Emperor Alexander II na de explosie (poging 5), avond van  February 5, 1880. Van "Le Monde Illustré", 1880. The Collection of Bibliothèque Nationale de France. Artist De Haenen, Frédéric (1853-1928).

Tsaar Alexander III

https://www.rbth.com/history/333524-5-attempts-alexander-of-russia-murder

Bloedige zondag 

De oorzaak van de moord lag volgens Tsaar Alexander III bij het feit dat er hervormingen waren doorgevoerd. Om die reden liet hij al vrij snel alle veranderingen ongedaan maken. Iedereen die het niet eens was met het beleid en de keuzes van de tsaar werd opgepakt door de geheime politie. Deze opstandelingen werden geëxecuteerd of verbannen naar de verre hoeken van het rijk gestuurd als straf. In deze onderdrukking worden veel mensen communistisch, waaronder Lenin en zijn volgelingen, die zich de Bolsjewieken noemen. Desondanks blijft de roep om meer inspraak onder de bevolking bestaan, via de liberalen, maar ook de ''normale'' bevolking wilt langzaam maar zeker meer invloed op het bestuur.

In 1894 volgt Nicholaas II zijn vader op als Tsaar van Rusland.

Onder zijn bewind werd de Russische-Japanse oorlog van 1905 verloren. Omdat er zoveel voedsel naar het leger was gestuurd leed de bevolking honger, zo erg zelfs dat er een grote mensenmassa zich begeeft naar het Winterpaleis geleid door de priester Georgi Gapon (deze is tsaargezind). Er moet iets gebeuren!

Welk advies geef jij de tsaar?

Demonstranten onderweg naar het winterpaleis.

Welk advies geef je de Tsaar?

1. Schiet de opstandelingen dood! Ze zijn een gevaar voor de orde en stabiliteit van Rusland!
2. Wacht met schieten! We weten niet wat de bevolking precies wilt. Laten we ze uithoren en dan een beslissing maken wat te doen.

Uitkomst

Buiten is het rustig, de tsaar, zijn adviseurs en jij zijn namelijk helemaal niet in het Winterpaleis...

Desalniettemin vraagt de tsaar om jouw advies in wat te doen. 

Net nadat je het advies aan de tsaar geeft stormt er een bode de vergaderzaal in. Hij lijkt in paniek. Uwe majesteit!, schreeuwt hij,  de soldaten zijn al begonnen met het schieten op de bevolking! Er sterven hierbij  honderden mensen.

Het gevolg hiervan is dat er een golf van geweld door Rusland gaat. Hierbij worden sovjets, zelfstandige arbeidsraden, opgericht door de bevolking die bestuursmacht eisten. Om de bevolking tegemoet te komen laat de Tsaar de oprichting van de Doema, een vorm van centrale volksvertegenwoordiging, toe. Lenin is het niet eens is met de oprichting van de Doema en wordt gezien als een hardliner. Dit zorgt ervoor dat hij wordt verbannen, mede hierdoor vlucht hij naar Zwitserland.

Leden van de eerste soviet van Sint-Petersburg, 1905.

http://duma.gov.ru/en/duma/about/history/information/

Industrieel Europa: 

Welvaart en productiemiddelen (manieren om te investeren en spullen te maken en dus economisch een betere situatie te krijgen) zijn in handen van:

De rijken, die wij ook wel de Bourgeoisie noemen. Zij bezitten de productiemiddelen.

De mensen die daadwerkelijk in de fabrieken werken en de spullen maken krijgen alleen maar loon in ruil voor arbeid. Dit zijn de arbeiders. 

Theorie van Marx (Marxisme) 

Theorie van denker Karl Marx: Marxisme

Start WO1

Na bloedige zondag keerde de rust weer terug in Rusland. Mensen hadden het idee dat door de instelling van de Doema er nu beter naar de bevolking geluisterd zou worden. Helaas was dit in de praktijk niet het geval. De macht bleef steevast in handen van de tsaar..

In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog. Rusland moest nu vechten tegen de Centralen. Honderdenduizenden soldaten werden gemobiliseerd. In het begin van de oorlog gaat het goed voor Rusland, er worden grote gebieden verovert. Helaas is dit geluk van korte duur, De Duisters beginnen de gebieden weer te heroveren. Dit is volgens verschillende adviseurs de schuld van de generaals, ze doen het niet goed! De tsaar overweegt om het bevel van de troepen over te nemen...

Russische troepen onderweg naar het front. 

Achtergrond: Tsaar Nicholaas II laat een icoon zien om moed en bescherming te geven aan zijn troepen. 

Welk advies geef jij de tsaar?

Welk advies geef je de Tsaar?

1. Tsaar! Neem het bevel van de troepen over en leid ons naar de overwinning!
2. Tsaar! Laat de generaals hun werk doen, alleen dan zullen we de oorlog winnen. U bent elders nodig.

Uitkomst

Met volle overgave stort de Tsaar zich in het bevel van het leger. Één probleem: de tsaar heeft weinig tot geen ervaring met het leiden van een leger...

Er gaat van alles mis, soldaten zijn slecht bewapend en slecht gevoed, de tactieken die de tsaar gebruikt werken niet.

Tot overmaat van ramp ziet de bevolking dit nu als een directe schuld van de tsaar. Hij leidt immers de troepen die met bosjes tegelijk sterven. 

De bevolking wordt steeds ontevredener....

Russische krijgsgevangenen

https://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/firstworldwar/document_packs/p_hanbury.htm#:~:text=Tsar%20appoints%20himself%20commander%2Din,Russian%20army%2C%2030%20August%201915.

Welk advies geef je de Tsaar?

1. Zet het leger in en onderdruk de bevolking! We zullen ze leren niet naar de wil van de Tsaar te luisteren.
2. Ga in gesprek met de bevolking, hun zorgen zijn valide. We moeten kijken naar hoe we ervoor kunnen zorgen dat de rust wederkeert.

Uitkomst

Ook het leger besluit kort na een aantal demonstraties en stakingen om zich tegen de tsaar te keren. Hierdoor heeft de Tsaar geen steun meer en moet hij aftreden.

Er ontstaat een hevige discussie onder de bevolking over wie er nu Rusland moet gaan besturen en wie de macht hoort te krijgen. De Doema, die overwegend uit liberale rijkelui bestaat? of toch de Sovjet van Petrograd (Sint-Petersburg), die de arbeiders vertegenwoordigt?  De Doema besluit een Voorlopige Regering samen te stellen. Deze Voorlopige regering ging verder met het voeren van oorlog tegen Duitsland. Een onpopulair besluit. Veel soldaten deserteerden en de steun voor de voorlopige regering neemt sterk af.

Net na de Februari revolutie keert Lenin terug naar Rusland, in zijn speeches blijft het volgende herhalen: brood, land, vrede.

Hij en zijn bolsjewieken vinden dat er een revolutie moet worden gestart.

Dit deed hij door in oktober van het jaar 1917 een staatsgreep te plegen (Oktober revolutie).

Hierin was Lenin succesvol, de toekomst voor jou al dienaar van het oude regime is onzeker...

Lenin, Trotsky, en zijn bolsjewieken. (midden, Trotsky salueert)

Welk advies geef je de Tsaar?

1. Zet het leger in en onderdruk de bevolking! We zullen ze leren niet naar de wil van de Tsaar te luisteren.
2. Ga in gesprek met de bevolking, hun zorgen zijn valide. We moeten kijken naar hoe we ervoor kunnen zorgen dat de rust wederkeert.

Uitkomst

Ook het leger besluit kort na een aantal demonstraties en stakingen om zich tegen de tsaar te keren. Hierdoor heeft de Tsaar geen steun meer en moet hij aftreden.

Er ontstaat een hevige discussie onder de bevolking over wie er nu Rusland moet gaan besturen en wie de macht hoort te krijgen. De Doema, die overwegend uit liberale rijkelui bestaat? of toch de Sovjet van Petrograd (Sint-Petersburg), die de arbeiders vertegenwoordigt?  De Doema besluit een Voorlopige Regering samen te stellen. Deze Voorlopige regering ging verder met het voeren van oorlog tegen Duitsland. Een onpopulair besluit. Veel soldaten deserteerden en de steun voor de voorlopige regering neemt sterk af.

Net na de Februari revolutie keert Lenin terug naar Rusland, in zijn speeches blijft het volgende herhalen: brood, land, vrede.

Hij en zijn bolsjewieken vinden dat er een revolutie moet worden gestart.

Dit deed hij door in oktober van het jaar 1917 een staatsgreep te plegen (Oktober revolutie).

Hierin was Lenin succesvol, de toekomst voor jou al dienaar van het oude regime is onzeker...

Lenin, Trotsky, en zijn bolsjewieken. (midden, Trotsky salueert)

Het einde nadert

Nadat Lenin de macht overnam wordt de oorlog met Duitsland stopgezet (Brest-litovks overeenkomst, 1918). Verder voert Lenin het oorlogscommunisme in. Iedereen moest doen wat hij en zijn bolsjewieken zeiden. Op deze manier zorgt hij ervoor dat zijn regering de middelen heeft om aan de macht te blijven. Iedereen die niet luisterde werd als vijand gezien en gestraft. Her en der, zoals in Oekraïne, ontstaan opstanden tegen het bolsjewistische regime.

Ook voor jou wordt duidelijk dat als adviseur van de tsaar je niet veilig bent. Je staat voor een moeilijke keuze. Blijf je in dienst van de tsaar? Of zoek je het geluk elders?

Welk lot kies jij?

Opstand van gewapende arbeiders in Oekraïne, 1918.

Welk lot kies jij?

1. Blijf in dienst van de tsaar
2. Ga uit dienst van de tsaar.

Uitkomst

De keuze om uit dienst te treden van de tsaar blijkt de juiste te zijn.

Kort na je keuze breekt er namelijk een bloedige burgeroorlog uit. Je besluit onderdeel te worden van de Witten, een verzameling van tsaar loyalisten, niet bolsjewistische communisten, edelen, liberalen en nog veel meer. Zij strijden tegen de Roden.  Beide kanten begaan vreselijke daden zoals martelingen en executies. Ook jij neemt hier deel aan...

De tsaar en zijn familie, die sinds de oktober revolutie huisarrest hadden, worden niet gespaard en worden doodgeschoten, dit zodat ze nooit meer aan de macht konden komen.

De burgeroorlog woedde van 1918 tot 1922, in dat laatste jaar weet Lev Trotski met het Rode leger de Witten te verslaan.

Illustratie van de moord op de familie Romanov (Tsaar en zijn familie),

Wie was er aan de macht voor de Russische Revolutie?

1. Lenin
2. Tsaar Nicolas II
3. Raspoetin
4. De Voorlopige Regering

Wanneer brak de Russische Revolutie uit?

1. 1905
2. 1914
3. 1917
4. 1919

Wat wil het communisme?

1. Een samenleving waarin er geen eigen bezit is en waar iedereen gelijkwaardig is.
2. Een samenleving waarin er wel eigen bezit is en waar iedereen gelijkwaardig is.
3. Een samenleving waarin er één sterke leider is en er geen eigen bezit is.
4. Een samenleving waarin er één sterke leider is en waar wel eigen bezit is.