Voorbereiding SE-II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

oefenen voor SE-II

Plaats  de k.a.'s in  chronologische volgorde

1

2

3

4

5

Industriële Revolutie

wereldwijde handelscontacten en ontstaan wereldeconomie

Modern Imperialisme

Europese overzeese expansie

expansie van christelijke wereld

Plaats  de k.a.'s in  chronologische volgorde

1

2

3

4

5

opkomst totalitaire ideologieën, communisme, fascisme en nationaalsocialisme

hofstelsel en horigheid

Democratische Revoluties

0pkomst stedelijke burgerij en toenemende zelfstandigheid van steden.

ontstaan politiekmaatschappelijke stromingen zoals socialisme

Plaats  de k.a.'s in  chronologische volgorde

1

2

3

4

5

het in praktijk brengen van totalitaire ideologiëen, communisme

absolutisme

rationeel optimisme en verlicht denken

de verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken

de opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen, socialisme

Gebruik de bron
Toon aan, telkens met een verwijzing naar een ander gegeven, dat Thorbecke:
- Een politieke ontwikkeling stimuleerde, waarbij je je antwoord ondersteunt met een passend
kenmerkend aspect, en
- Een economische ontwikkeling stimuleerde, waarbij je je antwoord ondersteunt met een passend kenmerkend aspect.

In de 17e eeuw mogen kooplieden uit de Republiek zich van het bestuur in Japan alleen vestigen op het afgeschermde eiland Deshima. De Hollanders leggen zich neer bij deze bepaling.
Leg dit uit door:
- Met bron te verklaren dat het Japanse bestuur bepaalt dat Hollanders zich alleen op Deshima mogen vestigen, en
- Zonder bron te verklaren waardoor de Hollanders zich neerleggen bij deze bepaling, waarbij je het antwoord ondersteunt met een kenmerkend aspect uit de zeventiende eeuw.

In de zeventiende eeuw werden 'rariteitenkabinetten' populair, waarin verzamelingen van natuurhistorische objecten en curiosa (wonderbaarlijke objecten) werden tentoongesteld. Buitenlandse bezoekers verbaasden zich erover dat in de Republiek de meeste rariteitenkabinetten het eigendom waren van burgers.

Verklaar deze verbazing van de buitenlandse bezoekers, waarbij je je antwoord ondersteunt met een kenmerkend aspect uit die tijd.

hierna volgen de belangrijkste gebeurtenissen per deelcontext van HC China

Zet ze in de juiste volgorde

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Cixi geeft toestemming tot afschaffing van het confucianistische examenstelsel

Kanton is de enige haven waar Euro-peanen met China mogen handelen

Taipingopstand en Nianopstand breken uit

De "Beweging voor zelfversterking komt op gang

Verdrag van Nanking

De eerste opiumoorlog breekt uit

Andere landen verkrijgen ook concessies en exterritoriale rechten

 Keizer PuYi treedt af

Eerste Chinees-Japanse oorlog breekt uit

Bokseropstand

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Tweede Verenigd Front van communisten en nationalisten gericht tegen Japan

Chiang Kai Check begint de  "Veldtocht naar het Noorden"

Bij de Vrede v Versailles krijgt Japan alle Duitse bezittingen in China toegewezen

China valt uiteen in gebieden van warlords, van de KMT en van Japan

Mao roept de Volksrepubliek China uit

Yuan Shikai maakt einde aan de laatste Chinese dynastie en wordt president

Eerste Verenigde Front van com- munisten en nationalisten wordt gesticht

Bij de Lange Mars vluchten veel communisten naar het noorden

De 4-meibeweging wordt opgericht

Sun Yat Sen roept de Chinese republiek uit, gebaseerd op de drie Volksbeginselen

Tweede Chinees-Japanse oorlog (Start WO II voor Azië) breekt uit

Chinese Communistische Partij (CCP) opgericht

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

China wordt lid van de Wereld Handels Organisatie

Mao staat toe dat pragmatici de leiding in de partij ovenemen

De "tafeltennisdiplomatie" leidt tot een bezoek van Nixon aan China

Chroestsjov stopt de economische steun aan China

Mao kondigt de Grote Sprong Voorwaarts af

Deng Xiaoping kondigt de Vier Moderniseringen aan.

De Volksrepubliek China wordt uitgeroepen door Mao

Gorbatsjov komt aan de macht in de SU

Studentenprotest op het Plein voor de Hemelse Vrede wordt bloedig onderdrukt

Mao roept de Grote Proletarische Culturele Revolutie uit

Landherverdelingen en berechting van "klassenvijanden" op grote schaal plaats.

China en SU sluiten een vriendschapsverdrag

In een Chinees schoolboek staat de volgende opdracht: China noemt deze oorlog "Opiumoorlog", terwijl Groot-Brittannië het altijd "Handelsoorlog" heeft genoemd. Wat is volgens u de werkelijke bedoeling van Groot-Brittannië om deze oorlog te beginnen?
Toon met een voorbeeld naar het Verdrag van Nanking aan welke benaming meer correct is.

Gebruik de bron
Stelling: Voltaire zag in de Chinese staatsvorm een
voorbeeld van verlicht absolutisme.
Toon de juistheid van deze stelling aan met de bron.

Welk kenmerkend aspect dat voor de westerse geschiedenis past bij de negentiende eeuw, is minder passend bij de Chinese geschiedenis van de negentiende eeuw?

1. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen, zoals het nationalisme
2. Modern Imperialisme
3. De industriële revolutie die de basis legde voor een industriële samenleving
4. Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

Welk kenmerkend aspect past bij de achtergrond van de Taipingopstand (1850-1864)?

1. Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
2. Modern Imperialisme
3. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.
4. Het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën, zoals het communisme

In 1928 vaardigde Mao een aantal orders uit voor zijn soldaten, waarin hij bepaalde hoe boeren moesten worden behandeld. De orders zijn terug te vinden in de bron.
Bij welk kenmerkend aspect passen deze orders?

1. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.
2. Modern Imperialisme
3. Het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën, zoals communisme.
4. Vormen van verzet tegen Europees imperialisme

In de eerste helft van de jaren vijftig vonden er op het Chinese platteland grootscheepse landhervormingscampagnes en showprocessen plaats.
Welk kenmerkend aspect is niet van toepassing op dit verschijnsel?

1. De industriële revolutie die een basis legde voor een industriële samenleving
2. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie.
3. Het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën, zoals het communisme
4. De verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop

Uit deze bron blijkt dat er zowel sociaaleconomische als politiek-bestuurlijke oorzaken zijn van de Bokseropstand. Geef aan bij welk kenmerkend aspect deze beide oorzaken passen, waarbij je het antwoord ondersteunt met
telkens een verwijzing naar de bron.

In 1945 werden de Verenigde Naties opgericht. In november 1949 eiste Mao de zetel van China hierin op voor de Volksrepubliek, maar deze eis werd met een ruime meerderheid verworpen door verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten.
Licht deze gebeurtenis toe door:
- aan te geven welke boodschap Mao met zijn eis wilde overbrengen aan Chiang Kaishek en;
- de beslissing van de Verenigde Staten om deze eis te verwerpen uit te leggen, waarbij je je antwoord ondersteunt met een kenmerkend aspect van de twintigste eeuw

De Chinese samenleving wordt door een historicus omschreven als volgt: Een land met communistisch bewind dat kapitalistisch maar niet democratisch denkt en handelt.

Toon de juistheid van deze omschrijving aan door bij elk onderdeel van de bewering een gebeurtenis te noemen én een bijpassend kenmerkende aspect.

maak de juiste combinaties

Opiumoorlogen

Sun Yat-Sen

Chiang Kai-Shek

Mao Zedong

Deng Xiaoping

vijfjaren plan

Plein van de Hemelse Vrede

Massacampagnes

nationalisten 

oprichting Kwomintang

collectivisatie

Verdrag van Nanking

1

2

3

4

5

6

Verdrag van Nanking

Begin Opiumoorlog

Taiping opstand

Nian opstand

Stichting Republiek China

Bokseropstand

1

2

3

4

5

6

Japan bezet Mantsjoerije

Chinees-Japanse oorlog

uitroepen Volksrepubliek China

Noordelijke Veldtocht

ontstaan 4 meibeweging

Lange Mars

Bekijk de bron
Leg uit waardoor de CCP heeft gekozen
voor deze vorm van propaganda

1

2

3

4

5

6

Grote Sprong Voorwaarts

Culturele Revolutie

4 moderniseringen Deng Xiaoping

oprichting Volksrepubliek China

China treedt toe tot WHO

Lange Mars

Wat is het minste van toepassing op de bron?

1. maoïsme
2. Deng Xiaoping
3. Grote Sprong Voorwaarts
4. Propaganda

De ontwikkeling van ‘De toenemende welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele Veranderingsprocessen’ lijkt op China en de SU van toepassing.
Leg uit dat de politiek van Eenheid en stabiliteit van Deng op alle vier punten leidde tot groeiende welvaart en beschrijf een gebeurtenis die een ingrijpend sociaal-culturele veranderingsproces verbeeldt.

herhaling Verlichting

Gebruik de bron
Naar welke fase uit de Franse Revolutie verwijst de bron?

1. 1789-1791
2. 1791-1792
3. 1792-1794
4. 1794-1799

het conservatisme keerde zich tegen de erfenis van de Franse Revolutie

1. juist
2. onjuist

het feminisme was in de 19e eeuw een elitaire beweging

1. juist
2. onjuist

het nationalisme zette zich als romantische beweging af tegen alle verlichte en revolutionaire idealen

1. juist
2. onjuist

Hierna staan vier uitspraken over prostitutie.

Koppel iedere uitspraak aan de politiek-maatschappelijke stroming waarbij hij past

‘Deze praktijk voorziet in een behoefte en zolang zij niet gepaard gaat met dwang, behoort het niet tot de verantwoordelijkheid van de staat ertegen op te treden. Met de groei van de welvaart en betere scholing zullen de uitwassen vanzelf verdwijnen.’

1. liberalisme
2. nationalisme
3. socialisme
4. confessionalisme

‘‘Het is een kwaad dat met wortel en tak moet worden uitgeroeid. Dit misbruik van kwetsbare vrouwen is zondig en in strijd met de principes die sinds de vroege Middeleeuwen de morele grondslag vormen van onze samenleving.’

1. feminisme
2. nationalisme
3. socialisme
4. confessionalisme

‘Ook al wordt een vrouw niet met bruut geweld tot prostitutie gedwongen, zij is niet vrij in haar keuze. Ze moet het immers doen uit armoede of andere ongunstige omstandigheden. Alleen door vrouwen uit hun ondergeschikte positie te bevrijden kan dit probleem worden opgelost.’

1. feminisme
2. nationalisme
3. socialisme
4. liberalisme

‘Prostitutie is een gevolg van sociale ongelijkheid. Zij komt voort uit de achtergestelde positie van zekere bevolkingsgroepen die is ontstaan door de industrialisatie. Prostitutie maakt onderdeel uit van een veel groter sociaal kwaad.’

1. confessionalisme
2. nationalisme
3. socialisme
4. liberalisme

Ondersteun de beweringen (zie bron) telkens met een verschillend argument van Belle van Zuylen en geef daarna aan op welke politiek-maatschappelijke verandering in de negentiende eeuw Belle van Zuylen vooruitliep.

De bouwwerken in de bron zijn opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO en staan in willekeurige volgorde
Zet deze bouwwerken in de juiste chronologische volgorde, van vroeger naar later.
Noteer alleen de nummers.

Zowel Tula als pastoor Schinck wil met zijn verwijzing naar de
Franse Revolutie een boodschap overbrengen aan het Nederlandse bestuur.
Leg voor beiden uit welke boodschap ze willen overbrengen, telkens met een passend gegeven uit de bron.