schizofrenie en psychotische stoornissen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Schizofrenie en psychotische stoornissen

Lesdoelen

- De student kan beschrijven wat een psychose is.

- De student kan uitleggen wat schizofrenie is.

- De student kent en herkent het verschil tussen positieve & negatieve symptomen.

Leroy durft zijn kamer niet meer op te gaan. Hij verteld dat er demonen ronddwalen die in hem willen kruipen en hem willen bezitten. Hij vertelt dat ze boos naar hem kijken, om hem heen dansen en wachten op een geschikt moment om toe te slaan.

1. Leroy heeft last van wanen
2. Leroy heeft last van hallucinaties
3. Leroy heeft teveel televisie gekeken
4. Leroy heeft last van mutisme.

Joep denkt achtervolgd te worden door de CIA. Hij sluit zich op in zijn huis en heeft alle elektrische apparaten het huis uitgedaan omdat de CIA d.m.v. straling ook zijn gedachten kan lezen.

1. Joep heeft last van wanen
2. Joep heeft last van hallucinaties
3. Joep heeft mutisme
4. Joep heeft last van afasie

Wat is een psychose?

Psychose

Een toestandsbeeld met stoornissen in het denken (zintuiglijk) waarnemen en handelen, waardoor het contact met de omringende werkelijkheid (ten dele) verloren gaat.

Gaat gepaard met wanen en/of hallucinaties en komt bij meerdere stoornissen voor b.v. depressie, bipolaire stoornis of bij drugs/medicatie gebruik

Wat is schizofrenie?

Schizofrenie

- Complex ziektebeeld (heterogeen syndroom)

- Ziekte van de hersenen: neurotransmitters: serotonine en dopamine

- Denken, gevoelsleven en gedrag ernstig verstoord 

Factoren schizofrenie (oorzaak)

• Biologische factoren: erfelijkheid, verstoorde ontwikkeling hersenen, te veel dopamine                                                                  receptoren
• Sociale factoren: Vaker zichtbaar in lagere sociale klassen, migranten
• Psychologische factoren: verstoorde psychologische ontwikkeling (trauma), ontwikkelen                                                                       coping mechanisme

Bovenstaande factoren i.c.m. een ingrijpende levensgebeurtenis kan een trigger zijn bij het ontstaan van bv schizofrenie of een psychose

Behandeling

Medicatie; antipsychotica (blz 147) werken blokkerend op dopamine en serotonine                          receptoren

Psychosociale behandeling: psychotherapie https://www.psychotherapie.nl/clienten-en-              belangstellenden/wat-is-psychotherapie 

cognitieve gedragstherapie https://www.cognitievegedragstherapie.nl/cognitieve-gedragstherapie

Rehabilitatie - Klantgericht werken : https://www.participatieenherstel.nl/rehabilitatie

Revalidatieprogramma's

Psycho educatie: https://www.psycholoog.nl/behandelingen/psycho-educatie/

Verpleegkundige aspecten

• Houding en bejegening: contact maken/houden (actieve rol vp) intensiteit door zv bepalen

                                                           zorg voor laag EE klimaat, samenwerken in de doelen

• Herstel ondersteunende zorg: behandelen zonder vooroordeel met vertrouwen in het                                                                                  behalen van de samen gemaakte doelen.
• Dagbesteding: aandacht voor een zinvolle dagbesteding, op maat 
• Communicatie: Heb begrip voor de situatie maar ga er niet teveel in mee, niet in discussie                                           gaan, stel vragen ter verduidelijking
• Medicatie: medicatie trouw is belangrijk let hier dus op
• Risico gedrag: Observeer onopvallend, weet wat de triggers zijn en probeer die te vermijden
• Sociaal netwerk: zicht op sociale  netwerk, stimuleer goede contacten, contactpersoon

Bas komt met grote, opengesperde ogen naar je toe lopen en zegt: ‘Jullie praten via de krant over mij, toch? Jullie hebben me vannacht ook ingestraald, dat heb ik gevoeld.’ Hij kijkt je wantrouwend aan.

1. Bas ervaart positieve symptomen
2. Bas ervaart negatieve symptomen
3. Bas ervaart een verminderd bewustzijn
4. Bas ervaart tremoren

Je bent een potje aan het schaken met Adriaan, een man van 57 jaar. Hij was ooit nationaal kampioen bij de junioren in het schaken. Na tien minuten schudt hij zijn hoofd en wil weg. Na tien minuten is hij nog niet terug. Als je hem zoekt, ligt hij op bed met zijn ogen dicht. Hij is moe, zegt hij.

1. Adriaan heeft last van negatieve symptomen
2. Adriaan heeft last van positieve symptomen

Roy heeft zijn televisie kapot gegooid. ‘Ik moest dit wel doen, anders vindt de aliens mij’, aldus Roy. Hij geeft aan dat ze hem via zijn televisie op kunnen sporen en hij wil niet dat ze hem vinden.

1. Roy heeft een waan
2. Roy heeft een hallucinatie