schizofrenie en psychotische stoornissen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Schizofrenie en psychotische stoornissen

Inhoud les

- korte terugblik 

- schizofrenie en psychotische stoornissen

- opdracht

- afronding/ relatie eindopdracht beschouwing

Lesdoelen

- De student kan beschrijven wat een psychose is.

- De student kan uitleggen wat schizofrenie is.

- De student kent en herkent het verschil tussen positieve & negatieve symptomen.

Gezegde bij deze les: 

Je ziet ze vliegen

Terugblik vorige les

Psychopathologie en gestoorde psychische functies

https://youtu.be/IehtMYlOuIk

Wat is katonisch gedrag

Katatonie

Bij een katatonie gaat er plots iets mis met de cellen in je hersenen. Die sturen dan veel minder of juist veel meer boodschappen naar elkaar. Dat zorgt voor allerlei klachten. Zo kun je moeite krijgen met bewegen, niet op je omgeving reageren, of je vreemd gaan gedragen.

Bijv. Stupor (beweegloos) of acathisie (niet stil zitten)

Leroy durft zijn kamer niet meer op te gaan. Hij verteld dat er demonen ronddwalen die in hem willen kruipen en hem willen bezitten. Hij vertelt dat ze boos naar hem kijken, om hem heen dansen en wachten op een geschikt moment om toe te slaan.

1. Leroy heeft last van wanen
2. Leroy heeft last van hallucinaties
3. Leroy heeft teveel televisie gekeken
4. Leroy heeft last van mutisme.

Joep denkt achtervolgd te worden door de CIA. Hij sluit zich op in zijn huis en heeft alle elektrische apparaten het huis uitgedaan omdat de CIA d.m.v. straling ook zijn gedachten kan lezen.

1. Joep heeft last van wanen
2. Joep heeft last van hallucinaties
3. Joep heeft mutisme
4. Joep heeft last van afasie

Wat is een psychose?

Psychose

Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).

Schizofrenie (grieks Schizo)

- Ontdekt Zwitserse Psychiater  Bleuler.

- Complex ziektebeeld: Denken, gevoelsleven en gedrag ernstig verstoord 

- Ziekte van de hersenen: neurotransmitters: serotonine en dopamine

- 1-100 mensen (100.000 in NL)

- ernstiger dan stemming, angst, minder ernstig Dementie/ delier.

- ontstaat in adolescentie (start kenmerken, psychose, leven verstoord)

- Meerdere persoonlijkheden achterhaalt wel meerdere stemmen..

Desintegratie (persoonlijkheid gaat verloren) en realiteitstoetsing (onveilig).

VP interventies schizofrenie

1. Houding en bejegening                            Behandeling:

2. Dagbesteding 

3. Communicatie

4. Medicatie

5. Risicovol gedrag

6. Sociaal netwerk

Worden deze les meegenomen

Positief betekent in dit geval dat er door de psychose bij jouw persoonlijkheid extra verschijnselen zijn bijgekomen, bepaalde eigenschappen zijn duidelijker geworden. 

Bij negatieve symptomen is er iets in jouw persoonlijkheid verdwenen, bepaalde eigenschappen zijn minder geworden of afgevlakt.

PDF comborditeit zie map GGZ

oorzaak:

Te vroeg geboren

keizersnede

gezin met psychiatrie

stress (scheiding, verhuizing)

Interventies:

1. Houding en bejegening (luisterend , ondersteunend, vertrouwensrelatie.) 

2. Dagbesteding (begeleiden ADL, structuur dag, sociaal/werk)

3. Communicatie

4. Medicatie

5. Risicovol gedrag

6. Sociaal netwerk (meegenomen, een contactpersoon, psycho-educatie voor fam.)

Casus 1

Mathilde loopt om 2.00 uur ’s nachts over de gang, licht gebogen in haar pyjamajas en soms oninvoelbaar lachend. Ze praat met een denkbeeldig klein kindje dat ze over het hoofd aait. Als je vraagt wat er is, zegt ze dat ze niet kan slapen en veel stemmen heeft.

Bas komt met grote, opengesperde ogen naar je toe lopen en zegt: ‘Jullie praten via de krant over mij, toch? Jullie hebben me vannacht ook ingestraald, dat heb ik gevoeld.’ Hij kijkt je wantrouwend aan.

1. Bas ervaart positieve symptomen
2. Bas ervaart negatieve symptomen
3. Bas ervaart een verminderd bewustzijn
4. Bas ervaart tremoren

Je bent een potje aan het schaken met Adriaan, een man van 57 jaar. Hij was ooit nationaal kampioen bij de junioren in het schaken. Na tien minuten schudt hij zijn hoofd en wil weg. Na tien minuten is hij nog niet terug. Als je hem zoekt, ligt hij op bed met zijn ogen dicht. Hij is moe, zegt hij.

1. Adriaan heeft last van negatieve symptomen
2. Adriaan heeft last van positieve symptomen

Herhaling

positief: voegt iets toe aan gedrag/ vaardigheden wat er niet was en past bij het ziektebeeld (Wanen, Hallucinaties)

Negatief: er verdwijnt iets aan gedrag, vaardigheden die er eerst wel was.  (slechte ADL, geen initiatief)

Roy heeft zijn televisie kapot gegooid. ‘Ik moest dit wel doen, anders vindt de aliens mij’, aldus Roy. Hij geeft aan dat ze hem via zijn televisie op kunnen sporen en hij wil niet dat ze hem vinden.

1. Roy heeft een waan
2. Roy heeft een hallucinatie

Interventies VP:

1. Houding en bejegening 

2. Dagbesteding

3. Communicatie (een aanspreekpunt, Expressed emotion EE, checken en bevestigen klopt het dat?) 

4. Medicatie (zie PDF, rond laten gaan.) 

5. Risicovol gedrag : observeren, signaleren en preventie, Kernteam MDO.

6. Sociaal netwerk 

Gesprek stemmen

1 zorgvrager

1 hulperlener

1 stem

Observanten:

- Wat gebeurt er?

Lesdoelen check

- De student kan beschrijven wat een psychose is.

- De student kan uitleggen wat schizofrenie is.

- De student kent en herkent het verschil tussen positieve & negatieve symptomen.

Gezegde je ziet ze vliegen... 

En eindopdracht?

Volgende les

- Terugblik deze les

- Stemmingsstoornissen