Hoofdstuk 1 paragraaf 3 Werkplaats van de Wereld (1750 - 1900)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC 1.3 Werkplaats van de wereld (1750-1900)

* Sociaal-economische ontwikkelingen door de industriële revolutie in GB

* relatie industrialisatie & imperialisme

Lesdoel: Je kan de volgende leidende vraag in je eigen woorden beantwoorden: Welke rol speelden de koloniën in sociaaleconomische ontwikkeling in Groot-Brittannië (1750-1900.)?

Planning

• 20 minuten uitleg. 
• 20 minuten zelfstandig werken.
• 10 minuten: Beantwoorden leidende vraag.   

Afspraak: 

Ben je klaar met beantwoorden van de vraag: Ga verder met je huiswerk. 

Leg uit hoe de Britten als minderheid toch de baas waren in Brits-Indie.

19e eeuw

• Engeland is oppermachtig
• Bescherming koloniën
• Vrije handel beschermen
• Waarom?
• Wat heeft industrialisatie te maken met vrije handel?

Exploitatie

• India = exploitatie kolonie van het Britse rijk. 
• Investeringen van het Britse rijk. 
• Ook een belangrijk afzetgebied voor het in Engeland gemaakte textiel. 

Engeland

rond 1700

• Enorm groot rijk.
• Hogere landbouwproductie
• De bevolking van Engeland groeit.
• goedkope arbeid

Het Britse Rijk omstreeks 1700

Naar stoomkracht!

1784 James Watts: stoommachine

19e eeuw: stoom belangrijkste energiebron

steenkool(mijnen)

1764 Spinning Jenny

Industriële revolutie

Industrieel kapitalisme

Goedkope arbeid, zoveel mogelijk winst

En de arbeider?

van handelskapitalisme

naar industrieel kapitalisme 

Het ontstaan van industrieel kapitalisme

Industrieel kapitalisme

De industrie kwam in de handen van rijke fabrikanten. Deze fabrikanten streefden naar zoveel mogelijk winst. We noemen dit industrieel kapitalisme. Deze fabrikanten kregen niet alleen de leiding over de economie, maar ook in de politiek.

  Sociaaleconomische ontwikkelingen in Groot-Brittannië (1750-1900)

Ondernemers streven naar meer politieke invloed:

-> Zij zorgden voor een groot deel van de economische groei in Groot-Brittannië en wilden meedenken over de manier waarop Groot-Brittannië zich nog verder zou kunnen ontwikkelen.

-> 1832 Reform Bill (hervormingswet):

Aanpassing van de kiesdistricten in het Britse districtenstelsel:

-districten met veel platteland en steeds minder inwoners kregen minder zetels.

-bij de nieuwe industriesteden werden nieuwe districten opgezet met meer zetels.

-het kiesrecht werd uitgebreid waardoor ook relatief kleinere ondernemers en winkeliers aan verkiezingen mochten meedoen.

Lesdoel: Je kan de volgende leidende vraag in je eigen woorden beantwoorden: Welke rol speelden de koloniën in sociaaleconomische ontwikkeling in Groot-Brittannië (1750-1900.)?

Planning

• 20 minuten uitleg. 
• 20 minuten zelfstandig werken.
• 10 minuten: Beantwoorden leidende vraag.   

Afspraak: 

Ben je klaar met beantwoorden van de vraag: Ga verder met je huiswerk. 

Van handelskapitalisme naar industrieel kapitalisme

• handelskapitalisme: winsten uit handel werden geïnvesteerd in de uitbreiding van handelsnetwerken, technische ontwikkelingen en transportmiddelen. 
•  industrieel kapitalisme: de opkomst van de industrie zorgde ervoor dat winsten uit handel (en industrie) werden geïnvesteerd in een verdere uitbreiding van de industrie en in technische ontwikkelingen en infrastructuur. 

Industrieel kapitalisme

Zoals eerder gezegd kwam de industrie in de handen van rijke fabrikanten. Zowel in Europa als in Noord-Amerika streefden deze fabrikanten naar zoveel mogelijk winst. We noemen dit industrieel kapitalisme.

Kern:
Industrieel kapitalisme is het verschijnsel waarbij ondernemers streven naar het maken van zoveel mogelijk winst door fabrieksmatig produceren van goederen.

Industrieel kapitalisme en koloniën

• Hoe komen de koloniën in beeld?
• Grondstoffen
• Afzetmarkten
  

Modern Imperialisme

• Het Europese moederland controleert de hele kolonie,     niet alleen de kustgebieden..
• Ze gebruiken de landen en bevolking voor grondstoffen, 
• een afzetmarkt te creëren.
  
• Maar ook om een groot rijk te verkrijgen (Britse imperium)
• (nationalisme), en
  
• Om de Europese beschaving te verspreiden.

Schotse fabrikant Robert Owen

• textielfabriek in Schotland
• 1812: oog voor het welzijn van zijn arbeiders (!)
• werkdag van maar 10 uur, goed loon
• oprichting vakbonden, veel invloed
• 1850 arbeiders meer rechten 
• 1833 Factory act: verbod op nachtwerk voor kinderen, 1867 werkdag max. 10 uur tot 18 jr & vrouwen

Lesdoel: Je kan de volgende leidende vraag in je eigen woorden beantwoorden: Welke rol speelden de koloniën in sociaaleconomische ontwikkeling in Groot-Brittannië (1750-1900.)?

Planning

• 20 minuten uitleg. 
• 20 minuten zelfstandig werken.
• 10 minuten: Beantwoorden leidende vraag.   

Afspraak: 

Ben je klaar met beantwoorden van de vraag: Ga verder met je huiswerk. 

GB werkplaats van de wereld:

• 1850 GB grootste staalproducent Europa
• 40% internationale handel industrie producten Brits
• mondiale export katoenen stoffen
• wingewest India: import ruwe grondstoffen, export katoenen stoffen, 1840 40% katoenexport naar India

Groot-Brittannië en de globalisering:

• Britten investeerden hun winsten internationaal (rundvee in Zuid-Amerika, spoorwegen in India en Nederland en VS, leningen aan regeringen
• Londen financieel hart van de wereld 
• Dus ook kwetsbaar voor gebeurtenissen wereldwijd

Britannia rules the waves!

• Bescherming van vrijhandel (Royal Navy)
• 1839 Royal Navy valt China aan (opium)
• Na 1870 Britse supermacht verminderd
  
• Opkomst van landen als...
  

Huiswerk!

• Maken 1.3
• Leren leerdoelen 1.3