§5.2 Strijd met het water

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 2

§5.2 Strijd met het water

Planning

- Herhaling §5.1

- Leerdoelen

- Uitleg

- Video

- Huiswerk maken

Wat is veen?

1. Natte grondsoort die bestaat uit afgestorven plantenresten
2. Laaggelegen deel van het rivierengebied
3. Het inzakken van de grond door opdroging van klein en veen en verrotting van veen.
4. Een drooggemaakt meer of stuk van de zee

Wat is inklinking?

1. Stijgen van de (veen)bodem
2. Stijgen van de waterspiegel
3. Dalen van de (veen)bodem
4. Dalen van de waterspiegel

Komgronden

Oeverwal

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat een polder is en hoe die werkt.
  

• Je kunt uitleggen wat de Zuiderzeewerken zijn en waarom ze zijn aangelegd.
  

• Je kunt uitleggen wat het Deltaplan is en waarom het is uitgevoerd.
  

• Je kunt uitleggen waarom rivieren in Nederland meer ruimte nodig hebben.
  

Polders

- Vroeger: Bouwden mensen terpen: kunstmatige heuvels om aan het gevaar van het water te ontkomen. 

- Vanaf het jaar 1000: Dijken! 

Om te voorkomen dat het land overstroomde.

Bedijkt gebied waar mensen de waterstand regelen, d.m.v. een gemaal.

.

- Oorzaak:  Boeren leggen sloten aan om water uit het veen te laten wegstromen. 

- Gevolg: Bovenste laag veen kwam droog te liggen. (je kon er op lopen!) Er kon lucht in het veen komen  dus ging rotten. 

- Gevolg: Veen ging inklinken: Wegzakken. 

- Om het land droog te houden pompten de boeren water met molens weg. 

Gevolg: grond  zakte nog verder weg. 

- Veenpolders liggen soms  2 meter onder zeeniveau.

.

- Polders langs de kust

- Land is opgebouwd door de zee

- Liggen op zee niveau 

Zeepolders

Veenpolders

droogmakerij

veenpolder

zeepolder

Veenlandschap: Wat hebben mensen er van gemaakt?

Er zat veel water in het veen

Dus; sloten gegraven om het te ontwateren

Maar; omdat het water uit de bodem werd gehaald, daalde de bodem!

De bodem komt in aanraking met lucht, gaat rotten en daalt verder!

Oplossing: Dijken aanleggen en het 

water wegpompen: veenpolders.

Specifieke soort polder:

droogmakerij 

Wiel

Wiel

Wiel = Meertje dat ontstaat bij een dijkdoorbraak

Deltawerken

• Na watersnoodramp in 1953 werden de Deltawerken uitgevoerd om Zuidwest-Nederland te beschermen.

      Ruimte voor de rivier

• De regering bedacht een plan om Nederland veiliger te maken voor rivierwater. 

• Je kunt ruimte aan de rivier geven door: uiterwaarden te verlagen, dijken te verleggen, bruggen te verwijderen, etc.