7 juni 2023

• NT2
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

7 juni 2023

Programma

Lezen

DISK

pauze

Nieuwsbegrip

voorlezen

pauze

uitleg perspectief in fictie

portfoliogesprekken (de rest is vrij)

DISK thema 10: regels en straf!

Taak 4 "Wat zou jij doen?" Ik zou ...

Huiswerk: 40 woorden leren. Alle bronnen en bouwstenen af? Lezen op 1F thema 10.

de klaproos

de klaproos en de korenbloem

de edelweiss

het lelietje-van-dalen

www.nieuwsbegrip.nl

Perspectief

Perspectief en verteller

Ik-perspectief

Er is een ik-figuur die vertelt wat hij meemaakt of heeft meegemaakt. De ik-figuur is ook de ik-verteller.

Personaal (hij/zij-) perspectief

Er is een hij- of zij-figuur door wiens ogen je de gebeurtenissen meemaakt. Je hebt hier te maken met een hij/zijverteller (= personale verteller).

Alwetend of auctoriaal perspectief

De alwetende (auctoriale) verteller doet niet mee met het verhaal, maar geeft commentaar op de gebeurtenissen.

De handen in de zakken, den kraag van zijn pels op, ging Frank door het stuiven der sneeuw voort, langs den eenzamen Adelaïde-Road, in den avond. Toen hij het villa-tje naderde, waar hij woonde, – White-Rose, geheel gedoken, gedompeld, verzonken in de blankheid der sneeuw, als een nestje in watten, – zag hij iemand op zich afkomen, van Primrose Hill. Hij richtte zijn blik vast op het gelaat van den man, die hem blijkbaar wilde aanspreken; niet wetende wat deze in zijn schild voerde in dien eenzamen sneeuwnacht, en hij was zeer verbaasd, toen hij, in het Hollandsch, hoorde: – Neemt u me niet kwalijk… is u niet meneer Westhove? – Ja, antwoordde Frank. Wie is u? Wat is er? – Ik ben Robert van Maeren, misschien herinnert u zich… – Bertie, jij? riep Frank uit. Hoe kom je hier in Londen!

Welk perspectief is dit?

1. ik-verteller
2. hij-/zij-verteller
3. alwetende verteller
4. geen van allen

De geschiedenis van een vrouw. Hoe zij zocht de koele meren des Doods, waar verlossing is, en hoe zij die vond. Haar naam heet ik Hedwig Marga de Fontayne. Een Hollandsche vrouw, maar met bloed in zich van uitheemsche voorouders. Zij was in ’t midden der negentiende eeuw geboren en opgegroeid in een Hollandsche provincie-stad, aldaar was klein vertier van handel of bedrijf, maar toch welvaart, want er woonden veel rijken in deftige huizen.

Ook haar huis was groot en deftig, wellicht honderd jaar oud. Het bevatte een ruime, in zomer koele gang met marmeren vloersteenen en witgepleisterde muren. Aan dien gang kwamen uit groote donkere kamers, met roode muurbekleeding, afgezet door smalle gouden lijsten, met wit-en-goud beschilderd houtbeschot en witgepleisterde zoldering. Lichtkronen hingen er, met veel driekantige stukjes kristal. Een deur met glas opende.

Uit: Van de koele meren des doods – Frederik van Eeden (1900)

Welk perspectief is dit?

1. ik-verteller
2. hij-/zij-verteller
3. alwetende verteller
4. geen van allen

Mijn vrouw is dood en al begraven.

Ik ben alleen in huis, alleen met de twee meiden.

Dus ben ik weer vrij; maar wat baat me nu die vrijheid?

Ten naastenbij kan ik krijgen, wat ik sinds twintig jaar – ik ben vijf en dertig –

verlangd heb; maar thans durf ik ’t niet nemen en zoo heel veel zou ik er toch niet meer

van genieten.

Uit: Een nagelaten bekentenis – Marcellus Emants (1894)

Welk perspectief is dit?

1. ik-verteller
2. hij-/zij-verteller
3. alwetende verteller
4. geen van allen

Een bord spaghetti

Muller was hinderlijk keurig. Hij zag er altijd uit of hij zojuist van de stomerij kwam, broek

vlekkeloos in de plooi, regenjas opgesteven, blauwe blazer ongekreukt en zijn lippen in een

glimlach geperst. Niemand mocht zich aan hem storen. Hij wilde een onberispelijke indruk maken. Muller was beleefd, hij knikte altijd begrijpend als een ander wat betoogde, ja als het ja moest zijn, soms nee. Een vertegenwoordiger mag nooit opvallen, vond hij. Vaak wisten de mensen met wie hij onderweg te maken had, niet eens of hij komen moest of al was langs geweest.

Fragment van ‘Een bord spaghetti” – Adriaan van Dis (1984)

Welk perspectief is dit?

1. ik-verteller
2. hij-/zij-verteller
3. alwetende verteller
4. geen van allen

Portfoliogesprekken

Hanim en Cosmin