Lezen H5 Functiewoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom 3Hb! Leg je laptop op tafel!

Lezen H5 en H6

Functiewoorden

Noteer het argument: Ik kan niet goed tegen spanning, dus doe ik liever geen eindexamen.

Is het argument een waarderende uitspraak of een feitelijke uitspraak?

1. feitelijk
2. waarderend

Functiewoorden

De functie van een tekstdeel kun je vaak in één woord samenvatten. Die woorden noemen we functiewoorden.

Functiewoorden

Elke alinea heeft een functie

- inleiding: ...

- slot: ...

Welke functie kan een inleiding hebben?

Een inleiding heeft twee functies:

1. De aandacht van de lezer trekken, hem motiveren de hele tekst te gaan lezen.

2. Het onderwerp van de tekst introduceren.

Dit kan op verschillende manieren:

1. Het onderwerp aankondigen.

2. Een kort grappig of bijzonder verhaaltje vertellen (anekdote).

3. Een of meer vragen stellen.

4. De aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen.

Welke functie kan een slot hebben?

Een slot kan de volgende functies hebben:

Een samenvatting geven

Een conclusie geven

Een oproep doen

Een advies geven

Een afweging maken

Functiewoorden

• Elke alinea heeft een functie
  inleiding: onderwerp introduceren, standpunt noemen, etc.
  slot: conclusie, samenvatting, advies, etc.
  
  
• Herkenbaar aan signaalwoord: daarentegen, daarnaast, etc. 

Functiewoorden

• Vaak voorkomende functiewoorden:
• aanbeveling
• probleemstelling
• tegenwerping
• uitwerking
• verklaring
• weerlegging

Functiewoorden

• Vaak voorkomende functiewoorden:
• aanbeveling: advies/goede raad
• probleemstelling: probleem omschrijven
• tegenwerping: reactie op een mening/stelling
• uitwerking: extra informatie over een (deel)onderwerp
• verklaring: uitleg waarom iets zo is
• weerlegging: ontkrachting argumentatie

Functiewoorden.
Wat is een aanbeveling?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Weerlegging

1. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is.
2. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp
3. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
4. Formulering van een probleem met de bedoeling het te gaan oplossen

Uitwerking

1. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
2. De schrijver laat de betrekkelijkheid van iets zien, zwakt iets af.
3. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is
4. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp

Elke alinea een functie 1

In een tekst heeft elke alinea een functie. Die hangt meestal niet als tussenkopje boven die alinea. Al lezend herken je de functie aan de woorden en zinnen.

Functiewoorden

Een tekstgedeelte (één of meer alinea's) heeft binnen een tekst een bepaalde functie, die je kunt aanduiden met een functiewoord als: 

aanbeveling, aanleiding, constatering, probleemstelling, uitwerking en verklaring. 

Soms kun je zo'n functie herkennen aan een signaalwoord, zoals 'dus' bij een conclusie of 'zo' bij een voorbeeld. Er zijn nog heel veel meer functiewoorden.

Let op! Soms worden functiewoorden verward met signaalwoorden. Signaalwoorden geven verbanden aan en worden letterlijk in de tekst genoemd; functiewoorden (meestal) niet!

Signaalwoorden en functiewoorden

Signaalwoorden in een tekst zorgen voor structuur, samenhang en verbinding tussen alinea's.

Een functiewoord geeft de functie van een tekstdeel aan.

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Constatering
3. Probleemstelling
4. Uitwerking

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanleiding
2. Uitwerking
3. Verklaring
4. Constatering

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Aanleiding
3. Probleemstelling
4. Uitwerking

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Aanleiding
3. Constatering
4. Probleemstelling

Wat is een verschil tussen een signaalwoord en een functiewoord?

1. functiewoord geeft een verband aan, signaalwoord niet
2. functiewoord staat niet altijd in de tekst, signaalwoord wel
3. er is geen verschil
4. er zijn veel minder functiewoorden dan signaalwoorden

Functiewoorden.
Wat is een aanbeveling?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Wat doen functiewoorden?

1. Die geven aan wat een schrijver wil doen met een alinea.
2. Die geven aan wat de betekenis is van de alinea.
3. Die geven aan wat de schrijver bedoelt.
4. Die geven aan waar je belangrijke informatie kan vinden.

Welke functie
heeft deze tekst?

1. afweging
2. definitie
3. nuancering
4. vraagstelling

Welke functie
heeft deze tekst?

1. afweging
2. anekdote
3. definitie
4. nuancering

Welke functie
heeft deze tekst?

1. anekdote
2. definitie
3. nuancering
4. tegenwerping

Functiewoorden. Wat is een nuancering?

1. Geeft een verfijning in de uitleg of zwakt een standpunt iets af
2. Legt uit waarom iemand iets doet of vindt
3. doet een uitspraak die logisch voortvloeit uit eerder gevolgde redeneringen
4. stemt met iets in, als aan een bepaalde voorwaarde is voldaan

Wat is een tussenkopje?

1. De titel van de tekst
2. De kernzin van een alinea
3. Het belangrijkste woord
4. Een titel boven een tekstgedeelte

Tussenkopjes

• Een tussenkopje de kortste samenvatting van de tekst die eronder volgt.
  
• Zoek de kernzin van een alinea
• Zoek daarin het belangrijkste woord
• Dat is het beste woord voor je tussenkopje

Als je mij vijf euro geeft, dan wil ik je huiswerk wel maken.

1. voorwaardelijk verband
2. vergelijkend verband
3. redengevend verband
4. toegevend verband

Om te beginnen vind ik dit boek erg vervelend om te lezen. Verder zou ik graag een ander thema willen kiezen.

1. opsommend verband
2. doel-middel verband
3. redengevend verband
4. tegenstellend verband

Ik heb besloten om beter mijn best te gaan doen, omdat ik anders niet over ga.

1. oorzakelijk verband
2. vergelijkend verband
3. redengevend verband
4. tegenstellend verband

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een voorwaarde?

1. En
2. Maar
3. Mits
4. Dus

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor voorbeeld?

1. toch
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor reden?

1. ten eerste
2. omdat
3. bijvoorbeeld
4. maar

Ik ben klaar voor de toets!

1. Ja
2. Nee
3. Ik weet het niet
4. No comment :)