A5 argumentatie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

A5 CSE

Argumentatie en samenvattingsvragen

Verschillende onderdelen

Structuur en opbouw: soort tekst, functiewoorden

Bv functie alinea 1, alineaverband

Argumentatie: argumentatieschema, drogreden, argumentatiestructuur, overtuigend

Samenvatten: hoofdgedachte kiezen mc, zelf formuleren, zinnen kiezen

Stijl: ironische woorden, woorden die een gevoel uitdrukken

1p 15 Tekst 1 is hoofdzakelijk een betoog, want in de tekst 

Er volgt een keuze uit vier antwoorden. Weet jij op grond van welke argumenten een tekst een betoog is?

Zou je ook andere tekstvormen kunnen herkennen?

Let op de nuance

1p 23 Hoe kan tekst 2 het best omschreven worden?

De tekst kan het best worden omschreven als

A een beschouwing over de betekenis en de beperkingen van de wetenschap.

B een betoog om aan te tonen dat de wetenschap leidend moet zijn in politieke beslissingen.

C een pleidooi om de wetenschap weer de plek te geven die haar toebehoort.

D een uiteenzetting over de betekenis van wetenschap in de westerse maatschappij. 

NB Bij vwo-teksten zouden ze allemaal kunnen, maar eentje is net even wat beter dan de rest

Tekststructuur

Het middendeel van tekst 4 loopt van alinea 2 tot en met alinea 5.

1p 30 Van wat voor soort tekststructuur is gebruikgemaakt in dit middendeel?

van de tekststructuur op basis van

A middel en doel

B probleem en oplossingen

C voor- en nadelen

D vraag en antwoord 

Functies

Tekst 3 kan worden opgedeeld in twee delen, namelijk alinea 1 tot en met

3 en alinea 4 tot en met 7.

1p 35 Alinea 1 tot en met 3 enerzijds en alinea 4 tot en met 7 anderzijds

verhouden zich tot elkaar als

A argument en weerlegging.

B probleem en oplossing.

C standpunt en ontkrachting.

D specificatie en veralgemenisering.

E vraag en antwoord.

Tekst indelen

Tekst 1 Het opdringerige heden

Tekst 1 kan door middel van onderstaande kopjes in achtereenvolgens vijf delen worden onderverdeeld:

deel 1: Inleiding

deel 2: Toenemende emotionalisering

deel 3: Enkelvoudige emoties

deel 4: Complexe emoties

deel 5: Aanbeveling

1p 1 Bij welke alinea begint deel 3 ‘Enkelvoudige emoties’?

1p 2 Bij welke alinea begint deel 4 ‘Complexe emoties’? 

Argumentatievragen

Soms vaak en in alle teksten, soms weinig. 

Snap je ze?

Vraag tv2 2019

In alinea 2 van tekstfragment 1 maakt de geïnterviewde gebruik van een specifiek argumentatieschema.

2p 8 Geef aan welk schema dit betreft en beredeneer waarom je de argumentatie al dan niet overtuigend vindt.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 40 woorden. 

Benoem de zes verschillende argumentatieschema's

Zelf uit de tekst halen

2p 27 In alinea 7 en 8 van tekst 3 wordt gebruikgemaakt van argumentatie op basis van vergelijking.

Noem daarvan twee voorbeelden.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen. 

Drogredenen

Weet je welke er zijn?

Weet je de omschrijving?

Kun je ze herkennen?

“Slim gekozen etiketten ondermijnen de geloofwaardigheid van deskundigen. Dan heet een arbeidsmarktdeskundige ineens een ‘linkse econoom’, wordt een integratiedeskundige weggezet als ‘rechtse socioloog’ of zitten klimaatwetenschappers in een ‘ivoren toren’.”
(regels 32-39)
1p 19 Van welke overtreding van een discussieregel is er sprake in bovenstaand citaat?
van

1. een cirkelredenering
2. het bespelen van het publiek
3. het ontduiken van de bewijslast
4. het vertekenen van een standpunt

Samenvattingsvragen

3p 16 Welke drie van onderstaande uitspraken zouden in een beknopte samenvatting van tekst 1 moeten worden opgenomen, gelet op de strekking van de tekst?

Noteer de drie cijfers die voor betreffende uitspraken staan

En iets anders gesteld

Hieronder staan acht zinnen in alfabetische volgorde; de zinnen zijn al dan niet woordelijk ontleend aan tekst 4.

2p 38 Welke drie van onderstaande zinnen moet je beslist opnemen in een samenvatting van tekst 4? 

Combinatievraag

Er is nog een argument tegen al die hulp” (regels 88-89)

2p 25 Vat samen welke twee argumenten de tekst geeft tegen de bedoelde hulp.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 30 woorden.

Zelf de hoofdgedachte formuleren

2p 29 Geef de hoofdgedachte van tekst 3 weer in één zin.

Gebruik voor je antwoord niet meer dan 15 woorden. 

En als multiple gokje

2p 36 Welke van de onderstaande zinnen uit alinea 6 geeft het best de

hoofdgedachte van de tekst weer?

A Onderzoek is geen kwestie meer van vermogende individuen, zoals in

Darwins tijd, en ook geen nationale activiteit, maar een spinnenweb

van instellingen en onderzoeksgroepen. (regels 103-108)

B Zonder Europa geen goed onderzoek, zonder onderzoek geen sterk

Europa. (regels 108-110)

C We moeten het hebben van onze collectieve intelligentie en

intellectuele uitwisseling. (regels 110-113)

Vergelijkingsvragen

In alinea 10 tot en met 14 van tekst 1 worden inzichten van Safranski met

betrekking tot emoties besproken evenals inzichten vanuit de moderne

psychologie en neurobiologie.

2p 6 Noem twee inzichten van Safranski met betrekking tot emoties die

verschillen van de inzichten vanuit de moderne psychologie en

neurobiologie.

2p 7 Noem uit de moderne psychologie en neurobiologie twee inzichten met

betrekking tot emoties die verschillen met de inzichten van Safranski.

Andere vorm vergelijken

1p 18 Citeer uit de alinea’s 10 tot en met 12 van tekst 1 de zin die overeenkomt met het eerste onderzoeksresultaat van Hudson en Van Heerde uit tekstfragment 3: “Hoe meer beelden en nieuwsberichten over armoede we over ons heen krijgen, hoe passiever wij worden.” 

Argumentatie in een schema

Een schemavraag

Stijlvragen

Uit het taalgebruik van tekst 3 spreekt regelmatig een spottende houding tegenover het gedrag van overheid, consumenten en boeren.

3p 28 Citeer uit het tekstgedeelte van de alinea’s 3 tot en met 5 vijf woorden of woordgroepen waarin die spottende houding tot uiting komt. 

1p 37 Hoe kan de toon van de tekst het best gekarakteriseerd worden?

A betrokken en kritisch

B bezorgd en tegendraads

C empathisch en professioneel

D neutraal en afstandelijk 

Citeren

Tekstfragment 1 gaat in op het gedachtegoed van psychologe Elly Konijn.

1p 13 Citeer uit het tekstgedeelte van de alinea’s 11 tot en met 15 van tekst 1

de zin die de strekking van tekstfragment 1 het best samenvat.

Tekstbegrip

Begrippen goed beheersen (cambiumned.nl; syllabus Nederlands examenblad)

Vragen goed lezen en goed terugzoeken in de tekst.

Vraagstelling kan lastig zijn

NB Antwoorden kunnen op verschillende plekken staan.