P3-Architectuurtrainee, les 1

• Architectuur trainee
• MBO
• Studiejaar 1

Bekende architecten

"Less is more"

Wat is Architectuur eigenlijk?

Architectuur is de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving; inclusief steden, gebouwen, woningen, interieurs, tuinen, landschappen, meubelen of objecten.

De architectuur wordt gerekend tot de toegepaste kunsten. Vroeger werd het woord bouwkunst meer gebruikt, dat nu voornamelijk nog voor de esthetische kant van het bouwen wordt gebruikt, terwijl bouwkunde met name voor de technische kant wordt gebruikt. 

Een beoefenaar van de architectuur heet architect.

Wanneer werd bouwkunst architectuur?

Volgens het vroegste overgeleverde werk over het onderwerp, "Over architectuur" van de Romein Vitruvius, is de architectuur gestoeld op drie principes: 

• schoonheid (venustas), 
• stevigheid (firmitas) en 
• bruikbaarheid (utilitas).

Ze kan dan worden omschreven als de balans tussen deze drie elementen, waarbij geen van drieën dus overheersend is ten opzichte van de andere twee.

Welke bekende beoefenaars van de Architectuur (architecten) ken je al?

Enkele bekende beoefenaars...

Invloedrijk in de laatste eeuw(en) (klik hier voor nog veel meer namen)

Nederland:
Berlage

Rietveld

Rem Koolhaas

Hertzberger

Aldo v. Eijck

Ben v Berkel

Wereld:

Le Corbussier (Frankrijk)              Calatrava (Spanje)

Gaudi (Spanje)                             Frank Gehry (USA)

Horta (Belgie)

Mies van der Rohe (Duitsland)

Frank Lloyd Wright (USA)

Oscar Niemeyer (Brazilië)

Zaha Hadid (Irak/UK)

Berlage

Hendrik Petrus (Hein) Berlage (Amsterdam, 21 februari 1856 – Den Haag, 12 augustus 1934) was een invloedrijk Nederlands architect, stedenbouwkundige, meubelontwerper, glasontwerper en tekenaar.
Een van de kenmerkendste eigenschappen van Berlage's werk is dat al zijn ontwerpen zijn gebaseerd op het idee van het Gesamtkunstwerk, de synthese van de kunsten. Berlage ontwierp niet enkel gebouwen en  plannen maar ook complete interieurs.

Gaudi

Antoni Gaudí i Cornet (Reus of Riudoms, 25 juni 1852 – Barcelona, 10 juni 1926) was een Catalaanse architect. Hij ontwierp rond 1900 markante gebouwen en objecten, vooral in Barcelona, waarvan de Sagrada Família het bekendste is.

Hij wordt beschouwd als een grondlegger van de organische architectuur. Zijn werk valt onder de art nouveau/jugendstil. In Catalonië is deze stijl het Catalaans modernisme.

Horta

Victor Petrus Horta (Gent, 6 januari 1861 – Brussel, 8 september 1947) was een Belgisch architect. Samen met Henry Van de Velde geldt Horta als de belangrijkste vertegenwoordiger van de art nouveau of jugendstil. Net als bij Berlage was alles ontworpen, tot de meubels aan toe. De vormen waren geïnspireerd op de vloeiende lijnen in de natuur. Het Horta huis in Brussel is een belangrijke vertegenwoordiger van deze architectuur. 

Frank Lloyd Wright

De Amerikaanse Frank Lloyd Wright (1867 –1959) begon zijn carrière in Chicago, waar hij huizen ontwierp voor de well todo: OakPark. Ook bouwde hij hier zijn eerste prairiehouse: een laag, horizontaal huis, passend bij het lokale landschap, modern qua opzet en indeling, maar uitgevoerd in traditionele materialen als baksteen en hout. Dit werd een prototype voor zijn huizen: modern maar traditioneel tegelijk, vaak prachtig geïntegreerd in de natuur.

Rietveld

Gerrit Thomas Rietveld (Utrecht, 24 juni 1888 – aldaar, 25 juni 1964) was een Nederlands architect en meubelontwerper. Hij maakte ook grafisch werk, onder meer affiches en omslagen voor tijdschriften, waaronder een voor De Gemeenschap in 1925. Hij is vooral bekend als lid van De Stijl en als pionier van het nieuwe bouwen. Zijn Rietveld Schröder huis in Utrecht is zijn bekendste huis.

Hertzberger

Herman Hertzberger (Amsterdam, 6 juli 1932) is een Nederlands architect. Hij kreeg internationale bekendheid door zijn architectonische en theoretische bijdragen aan de architectuurstroming van het structuralisme. In 2012 ontving hij voor zijn oeuvre de prestigieuze Royal Gold Medal. Zijn bekendste werk is het kantoorgebouw van centraal beheer in Apeldoorn. Daarnaast heeft hij veel schoolgebouwen gemaakt en het Chassé theater in Breda.

Mies van der Rohe

Ludwig Mies van der Rohe (Aken, 27 maart 1886 – Chicago, 17 augustus 1969) was een Duits-Amerikaans architect en meubelontwerper. Zijn architectuur bezit heldere afgemeten vormen en onderscheidt zich door het overdacht en precies gebruik van glas, staal en natuursteen. Van hem is de uitspraak: “Less is more” (oorspronkelijk een citaat van Robert Browning in het gedicht (1855) Andrea del Sarto,  ‘The Faultless Painter’).

Le Corbusier

De Zwitsers-Franse Le Corbusier(1887-1965) is volgens velen de meest belangrijke architect van de 20e eeuw. Zijn ideeën op het gebied van architectuur waren vooruitstrevend en zijn ook nu nog actueel.

Eerlijke architectuur en een heldere, opzienbarende samenhang met de omgeving waren enkele van zijn kenmerken

Rem Koolhaas

Welke architectuurliefhebber heeft er niet van Rem Koolhaas (1944) gehoord? Samen met zijn ontwerpbureau OMA (Office forMetropolitanArchitecture) en researchteam AMO neemt hij een spraakmakende positie in binnen de contemporaine architectuur.

De Nederlandse ambassade (1997-2003) in Berlijn, de China Central Televisionwolkenkrabber (2004-) in Beijing, het masterplan voor het stadshart van Almere (1994) en de Kunsthal (1988-92) in Rotterdam zijn maar enkele van zijn projecten

Oscar Niemeyer

De Braziliaanse Oscar Niemeyer (1907-2012) was 1 van de grootste architecten van de 20e en 21e eeuw. Gestudeerd bij o.a. Le Corbusier, kwam hij tot sculpturale, functionele ontwerpen, veelal van gewapend beton.

Vooral zijn ontwerp van de hoofdgebouwen voor de nieuwe hoofdstad Brasilia (Brazilië) trok de aandacht. Maar zijn oeuvre is verre van eenzijdig: kantoorgebouwen, wooncomplexen en soms betoverend mooie musea behoren tot zijn repertoire, waarbij hij zijn gebouwen vaak opmerkelijk weet in te passen in het bestaande landschap.

Calatrava

De Spaanse Calatrava (1951) is vooral bekend vanwege zijn opmerkelijk sculpturale en controversiële bruggen, bijvoorbeeld de bruggen in de Haarlemmermeer (Luit, Harp en Citer, 2003) en de Alamillobrug(1987-91) in Sevilla.

Maar zijn oeuvre is verre van eenzijdig. Projecten als SatolasTGV-station (1989-94) in Lyon, de telecommunicatietoren (1989-92) in Barcelona, de Stad van Kunsten en Wetenschappen in Valencia (1991-

Zaha Hadid

Zaha Hadid (1950-2016) was een Britse architecte van Iraakse afkomst die in 2004 als
eerste vrouw de prestigieuze PritzkerArchitecture Prizewon.

Bekende ontwerpen van haar zijn de Brandweerkazerne van Vitra(1989-93) in Weil am Rhein, het Phaenowetenschapscentrum (2000-05) in Wolfsburg, het PabellónPuente (2005-08) in Zaragoza en het museum MAXXI in Rome (1998-2010). Ook was ze verantwoordelijk voor het London Aquatics Centre (2003-12) te London voor de Olympische Spelen van 2012.

Opdracht ( 1 les, 4 lesuren)

• Maak een overzicht van Westerse Architectuur stijlen en perioden van na de (neo)klassieken en organiseer dat in een tijdslijn (dus vanaf de modernen).
• Even globaal, de klassieken zijn; Egypte, Grieken, Romeinen, Byzantium, vroeg Christelijk, Romaans, Gotiek, Renaissance, Barok, Rococo, Eclecticisme, Neo....
• Benoem per periode tenminste twee architecten die zich met deze architectuurstijl hebben bezig gehouden en geef tenminste twee toonaangevende afbeeldingen.

architectuurstijlen

De Modernen

voorbeeld in excel

Opdracht is individueel.

formaat A3

kies duidelijke afbeeldingen, niet te klein

maak het mooi, als een collage

check lesmateriaal in teams, maak een copy!

Opdracht (2 lessen, 8 lesuren)

•Kies uit een van de genoemde architecten een architect die jou aanspreekt. Geef dit door aan je docent.

•Ga op zoek naar informatie over de architect die jij gekozen hebt.

•Maak een presentatie op powerpoint of prezi over deze architect.

•Maak een schets van 1 van de gebouwen die de architect ontworpen heeft op een A3.

•Presentaties gedurende de periode volgens planning

•Presentatie en schets inleveren na de presentatie volgens planning.

informatie?

Wat willen we zoal weten?

• periode dat hij leeft of heeft geleeft;
• welke stijlkenmerken zijn of haar architectuur heeft;
• welke ontwikkeling deze architect heeft doorgemaakt;
• welke motieven deze architect gebruikt voor de vormgeving;
• Welke andere architecten-tijdgenoten deelden zijn opvattingen?;
• Zijn er nu nog levende architecten die soortgelijk werk maken? (namen met voorbeelden!).

Opdracht (1 lessen, 4 lesuren)

• Ontwerp nu in de stijl van de door jou gepresenteerde
  Architect een woning.
• Hoe zou een woning in de stijl van deze Architect eruit
  kunnen zien?
• Niet alleen de buitenkant maar ook het interieur.

• Denk ook aan de materialisatie.
• Maak schetsen van de plattegronden en de
  gevel(s) op A3 formaat 
• Eerder klaar? Sketch-uppen maar!

informatie?

Hoe pak je het aan?

• Wat zijn voor jou de belangrijkste stijl kenmerken van jou architect?
• Hoe zien de interieuren van deze architect er uit?
• Geen bouwkundige oplossingen zoeken of bouwkundig tekenen!
• Probeer het te benaderen vanuit de ruimtelijke beleving.
• Programma: Woonkamer; twee slaapkamers, badkamer, hal, toilet, keuken, werkkamer