Paragraaf 5.3 Er komen andere tijden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5.3 Er komen andere tijden

Leerdoelen

Aan het einde van de les kunnen jullie:

• De politieke sfeer van de jaren 50/60 benoemen
  
• Uitleggen wat we verstaan onder jongerencultuur.
  
• Gevolgen noemen van de jongerencultuur
  
• Gevolgen benoemen van de politieke veranderingen in de samenleving.
  
• Uitleggen wat de begrippen betekenen in dit hoofdstuk.

Waar gaat dit nummer over?

Stijgende welvaart

Bob Dylan: the times ther are a-changin'

Boudewijn de Groot: Er komen andere tijden...

Kom vaders en moeders, kom hier en hoor toe

Wij zijn jullie praatjes en wetten zo moe

Je zoons en je dochters die haten gezag

Je moraal die verveelt ons al tijden

En vlieg op als de wereld van nu je niet mag

Want er komen andere tijden

Alles moet kunnen...

Jaren 50: Jongeren beschermd opgevoed binnen zuilen --> Respect en acceptatie van gezag/opvoeding van ouders/kerk/vereniging

Jaren 60: verandering mentaliteit --> Jongeren accepteren gezag niet meer (andere waarden/normen), toename van welvaartsgroei, cultuurovername uit VS = ontstaan van jongerencultuur.  

Nieuwe invloeden

Hoe is de jongerencultuur ontstaan? 
Oorzaken: 

1. Geboortegolf jaren 50 (Babyboom 1945-1950) 
2. Stijgende welvaart  

Kans op opleiding --> eigen mening vormen/mondiger worden -->vb. seks voor het huwelijk, de pil, drugs/drank, vrij leven.  
Komst van TV --> Reclames uit VS verleiden jongeren om luxeproducten te kopen: vb. scooter, muziek, kleding, enz. 

voorbeeld van de muziek en dansstijl

Waarom waren veel oudere mensen die dit soort dansen niet vonden kunnen?

Verschillende Jeugdculturen

1956: jongeren in de ban van Amerikaanse cultuur.

Ontstaan van subculturen:

1. Nozems
   
2. Hippies en Provo’s
   
3. Punk en Hiphop
   

- Elke subcultuur kende zijn eigen muzieksoort, haardracht, idolen, mode en protesten tegen kerk/overheid en ouders -->Protestgeneratie

Verschillende Jeugdculturen

Nozems

Muzieksoort: Rock ‘n Roll

Held/Idool: Elvis Presley

Mode/haardracht: Vetkuif, leren jas en spijkerbroek

Hobby/bezigheid: Op straat hangen/ scooter rijden en muziek luisteren/Indruk maken op vrouwen

Verschillende Jeugdculturen

Hippies en Provo’s:

Muzieksoort: Popmuziek/hippiemuziek

Held/Idool: Bob Marley en Michael Jackson/ The Beatles/ Rolling Stones

Mode/haardracht: Rasta haar, felle kleuren kleding

Hobby/bezigheid: Demonstreren/ gebruiken van drugs en drank/verzetten tegen de burgermaatschappij -->confrontaties met politie

Motto: Peace/love/no war/ happiness

Alles moet kunnen...

Gevolgen:

• o.a. jongeren gaan minder naar de kerk: Zij willen zelf het leven invullen --> Ontkerkelijking.
• Jongeren zijn klaar met de verzuiling: 

het leven in de 4 groepen: 

1. katholieken
   
2. protestanten
   
3. socialisten
   
4. liberalen
   

Moraal veranderd....

• Komst van tv: vrijer denken en minder afhankelijk van elkaar door economische groei: Ontzuiling
  

Alles moet kunnen...

• Seksuele moraal: Jongeren (vrouwen) protesteren voor gelijke rechten --> Anticonceptiepil --> Abortus niet meer strafbaar
  
• Seksuele revolutie: Periode na 1960 toen taboes rond seks verdwenen in de maatschappij en het gedrag daarbij vrijer werd.
  

Vb. samenwonen zonder getrouwd te zijn, seks voor het huwelijk 

• Individualisering: de mens bepaalt zelf de invulling van zijn leven
  

Gevolgen: 1e en 2e feministische golf: gelijke rechten voor vrouwen, kans op studeren, recht om te stemmen, mannen ook huishoudelijke taken, betere kinderopvang 

Problemen en voorspoed

Politiek veranderde:

De mensen wilden nu zelf meebeslissen in de politiek.

Gevolgen:

1.  Oprichting politieke partij D66 (1966)
   
2. Confessionele partijen verliezen stemmers: fusie --> oprichting CDA (1972)
   

Problemen en voorspoed

Problemen: wederopbouw Nederland eindigde in 1973: Oliecrisis midden- oosten

Gevolgen:

-Olie duur, bedrijfsleven viel stil

-Bedrijven bezuinigen --> ontslag

-Nederlandse verzorgingsstaat staat op wankelen

-Autoloze zondag

Problemen en voorspoed

• Jongeren laten stem opnieuw horen: “No hope No future” – “Fuck the state”
  

o.a bouw van woningen viel stil: te kort aan woningen voor groeiende bevolking. 

• Protestgeneratie richt ook kraakbeweging op --> slaags met politie
  
• 1980 kroning Beatrix: krakers: “Geen woning, geen kroning”
  

Problemen en voorspoed

• 1985: economisch herstel
  
• Nieuwe verkiezingen zorgen ervoor dat CDA verliest!
  
• GEEN geloof meer in de politiek --> resultaat: Paars kabinet -->PVDA + VVD + D66 o.l.v. minister-president Wim Kok
  
• Nieuwe wetten tegen het zere been van de Christenen uit jaren 50: o.a. Homohuwelijk
  
• Tot 2001 economische bloei en groei. Veel werk, voldoende huizen, Volk regeert mee in de vorm van democratie, vrij leven
  

Problemen en voorspoed

• 9/11/2001: Aanslagen op TwinTowers New York --> De wereld in de ban van moslim terroristen.
  
• 2002: Moord Pim Fortuyn en Theo van Gogh.
  
• Verkiezingen 2003: CDA keert terug o.l.v Jan- Peter Balkenende.
  
• 2005: komst van PVV van Wilders door toename negatieve aandacht van de Islam. --> onvrede/angst
  
• Ook in Nederland groeit aanhang PVV. --> 

oorzaak: toenemend geweld van extremisten. 

Samengevat

De jaren 50: periode van de wederopbouw en ontstaan verzorgingsstaat

De jaren 60: ontstaan comsumptiemaatschappij, ontzuiling en

                     ontkerkelijking

De jaren 70: economische crisis

De jaren 80: beginjaren crisis, groei eind jaren '80, paars kabinet

De jaren 90: economische crisis, eind jaren '90 gaat het veel beter met

                    de economie, welvaart stijgt

Huiswerk

Maken paragraaf 5.3 alle opdrachten.