Oncologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Oncologie

Wat weet je nog van de vorige les?

Aan het eind van de les kun je vertellen:

• Wat oncologie is
• Wat de algemene symptomen bij oncologie zijn
• Wat de oorzaken van oncologie zijn en welke vormen / gradaties we zien. 
  
• Welke diagnostiek er is en welke afwegingen er hierbij moet worden gemaakt
• Welke behandelingen er zijn en hoe de keuze hiervoor wordt gemaakt.

Oncologie of kanker

Ongeremde celdeling, gevolg: tumor of gezwel:

• Benigne = goedaardig
• Maligne = kwaadaardig
• Metastase = uitzaaiing

0

Aan een benigne tumor kun je overlijden

1. Waar
2. Niet waar

Wanneer een benigne tuomr gezond weefsel kapotdruk, bijvoorbeeld in de hersenen, kan iemand er wel door overlijden.

Metastasen - uitzaaiingen

• Botten
• Zenuwstelsel
• Organen  → ascites (vocht in buikholte)

Metastasering

Tumorcellen (A)  laten los van primaire tumor (B)

Via bloed- of lymfevaten (C) naar andere organen/weefsels

Gevolg: secundaire tumoren = metatstasen = uitzaaiingen

 

Verschillende tumoren

• Sarcoom: steunweefsel, weke delen, bot (maligne)
• Carcinoom: epitheelcellen (maligne) 
• Glioom: hersencellen (kan benigne of maligne zijn)
• Lipoom: vetweefsel (benigne)
• Myoom: spierweefsel (benigne)

Alarmsymptomen

• Blijvende hoest met bloed/slijm
• Slikproblemen
• Afwijkende moedervlekken
• Knobbeltje ergens in het lichaam (beweegt niet mee met huid)

• Ongewoon vaginaal bloedverlies
• Zaadbalklachten
• Verandering van ontlasting(spatroon)
• Problemen bij plassen
• Ongewild gewichtsverlies

Diagnostiek

1. Denk na over stelling, schrijf eigen antwoord in eigen vak. 

2. Discussieer over stelling. Zoek informatie op om discussie eventueel aan te vullen / op te helderen.

3. schrijf het gezamenlijke standpunt op in het middenvak. 

Diagnostiek

Beeldvorming (MRI / PET) is altijd betrouwbaarder dan een biopsie bij diagnostiek van oncologie

Diagnostiek

Bloedonderzoek geeft bij diagnostiek van oncologie een volledig beeld.

Diagnostiek

Bij verdenking oncologie onder senioren, moet invasieve diagnostiek altijd vermeden worden wanneer minder ingrijpende opties beschikbaar zijn

Bij ´T´ wordt vaak ook een grootte in cm´s gegeven: hoeveel cm bij welke T hoort is per tumor verschillend. Een T4 colon ca. is groter dan een T4 long ca. 

Behandeling curatief of palliatief

• Chemotherapie - cytostatica
• Radiotherapie - bestraling (uitwendig of inwendig)
• Chirurgisch - operatie 
• Immunotherapie - stimuleert eigen afweer
• Hormoontherapie - bijv. bij borst- en prostaatkanker
• Doelgerichte therapie - blokkeert deling kankercellen

Doelgerichte therapie, ofwel targeted therapie, is een behandeling met medicijnen die de groei en deling van kankercellen blokkeren doordat ze de werking tegengaan van specifieke moleculen die de kankercellen nodig hebben voor hun groei en overleving.

Behandeling

Neem 15 minuten de tijd om in het tweetal de aan jullie toegewezen behandelvorm verder uit te diepen. 

Denk aan: Wanneer zet je het in? Waar is het effectief voor? Wanneer werkt het juist niet (contra-indicatie) ? Welke bijwerkingen zijn er? Wat zijn verdere aandachtspunten? 

Casus

Ga in de schoenen van de behandelaar staan: jullie zijn een team oncologen, allen gespecialiseerd in jullie behandelvorm.

Een casus wordt jullie gepresenteerd, ga in discussie:
Wie mag er behandelen, hoe wordt het aangepakt en waarom op die manier? Wat is het verwacht verloop? 

Wat heb je geleerd over oncologie?

Welk cijfer geef je deze les?

-310