1MH3: Tussenletters 18-03-2022

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

LESPROGRAMMA

Lesuur 1:

  Lezen 

  Tussenletter - n en -s

  Opdrachten maken

Lesuur 2:

  Oefentoets Spelling Hoofdletters en leestekens.

 

Volgende week vrijdag is de toets Spelling Hoofdletters en leestekens tijdens de les!

Niet vergeten: leeskwartieren bijhouden!

Elke les je leesboek meenemen 

Leerdoelen

- Ik weet wat een samenstelling is.

- Ik weet wat de regels zijn bij het maken van samenstellingen.

- Ik kan deze regels op de juiste manier toepassen bij samenstellingen.

Samenstellingen

Tussenletter in samenstellingen

Een samenstelling is een woord dat is opgebouwd uit twee of meer woorden die ieder zelfstandig kunnen voorkomen. 

Soms is er een extra 'tussenletter' nodig om deze woorden aan elkaar te kunnen 'plakken'.

Tussenletter -(e)n

Basisregel: je schrijft bij ‘gewone’ samenstellingen altijd –(e)n.

Krant + jongen = krantenjongen
Beest + bende = beestenbende
Aap + rots = apenrots
Stoel + dans = stoelendans
Boek + kast = boekenkast
Hond + hok = hondenhok

Je schrijft een tussenletter -e-:

- Als het eerste deel een werkwoord of versterkend woord is

dronkelap, beresterk

- Als het eerste deel een uniek persoon of een unieke zaak is (er is er maar een van)

zonnescherm, Koninginnedag

- Als het woord niet meer herkenbaar is als samenstelling

ellepijp, schattebout

Je schrijft een tussenletter -e-:

- Als het eerste deel  geen meervoud heeft

rijstepap, ereplek

- Als het eerste deel alleen een meervoud op -s heeft

horlogemaker

- Als het eerste deel een meervoud op -s en -n heeft

secondewijzer

Leg het verschil uit!

Tussenletter in samenstellingen

Het meervoud van ‘tomaat’ is ‘tomaten’. De samenstelling schrijf je dus ook met –en.

Het meervoud van ‘groente’ is ‘groentes’ én ‘groenten’. De samenstelling schrijf je dus alleen met een –e.

Leg uit

Tussenletter in samenstellingen

Het meervoud van ‘aap’ is ‘apen’. De samenstelling schrijf je dus ook met –en.

Bij ‘apetrots’ versterkt het eerste deel een bijvoeglijk naamwoord, namelijk ‘trots’. In de samenstelling schrijf je dus alleen een -e

Tussenletter –s-

Je schrijft een –s- als je die hoort. Jongensboek, geluidsbron.

Soms kun je dit niet horen. Zoek dan een andere samenstelling waarbij je het wel kunt horen.
       Voorbeeld: dorp + straat

      dorpstraat of dorpsstraat?

Vul een ander woord in: dorpplein of dorpsplein? --> dorpsstraat

Opdracht

Maak de opdrachten van 1.3 Tussenletters 

It's Learning -> Bronnen -> Spelling Hoofdletters, interpunctie en leestekens

-> 1.3 Tussenletters

Maak deze oefeningen:

Oefeningen tussenletters en samenstellingen

Klaar? Maak de extra oefening