2.6 De opbouw van het laagland (10 dia's formatief terugvragen na behandeling)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leerdoelen 2.6

• Je kunt uitleggen op welke manier de stroomsnelheid invloed heeft op de sedimentatie van materiaal met verschillende korrelgrootte.
  
• Je kunt uitleggen hoe exogene processen bijdragen aan het ontstaan van delta’s.
• Je kunt uitleggen welke exogene processen in welke deel van het breedteprofiel van een rivier plaatsvinden (en waarom).
• Je kunt uitleggen hoe duinen kunnen ontstaan.

Bovenloop

Bovenloop: hoge stroomsnelheid, groot verschil in reliëf (groot verhang), veel erosie (door hoge stroomsnelheid), vervoer van grove sedimenten zoals stenen en keien. Voorkomen van V-dalen (verticale erosie).

Middenloop

Middenloop: minder reliëf, afnemende stroomsnelheid, evenwicht tussen erosie en sedimentatie, grove sedimenten sedimenteren eerst. Nog wel vervoer grof zand, zand en klei. Steeds meer erosie in breedte ipv diepte - ontstaan meanders

Benedenloop

Benedenloop: weinig reliëf, vooral sedimentatie (van fijn materiaal), erosie in de breedte (oevers van de rivier), fijn zand en klei, lage stroomsnelheid. Voorkomen van verlaten meanders (hoefijzermeer). Grootste debiet.

Delta

Doordat rivierwater 'botst' met zeewater daalt de stroomheid tot zo goed als 0. Hierdoor sedimenteert al het materiaal. Wanneer het sediment boven water komt, noemen we dat een delta.

1.Reliëf

2. Stroomsnelheid

3. Processen

4. Sediment

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Veel

Weinig

Overgang hoog naar laag

Laag

Sedimentatie

Fijn zand, klei

Hoog

verticale 

erosie

stenen

hoog/laag

Erosie/sedimentatie in evenwicht

Grof zand, grind

In welk deel van een rivier kan een delta ontstaan?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Niet

Wat is het verband tussen de stroomsnelheid en de korrelgrootte van het sediment?

De rivier gaat meanderen in de

1. bovenloop
2. benedenloop
3. middenloop
4. monding

Hoe ontstaan deze meanders?

Hoefijzermeer

Sedimentatie

Lage stroomsnelheid

Erosie

Buitenbocht

Binnenbocht

Hoge stroomsnelheid

Noteer de letters van deze vier hoefijzervormige meren van jong naar oud.

Duinvorming en afbraak (erosie)