2.2 fascisme en communisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

2.2 fascisme en communisme

Planning

- Introductie

- Uitleg leerdoelen boekje

- Socrative

- Uitleg/ werken aan leerdoelenboekje

- Afsluiting

Leerdoelenboekje

Socrative

Room name: DOLLE1541

Terugblik 

Wat was de indirecte oorzaak voor de wereldcrisis?

Wat was de directe oorzaak voor de wereldcrisis?

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- Hoe Mussolini opkwam in Italië

- Hoe Italië een totalitaire dictatuur werd

- Hoe de Sovjeteconomie werd ontwikkeld

- Hoe de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur werd

De opkomst van Mussolini

- Italië bleef het eerste jaar na WO1 neutraal 

- Maar fanatieke nationalisten wilden stukken van Habsburgse rijk

- Een van hen was Benito Mussolini (Il Duce) samen met zijn strijdgroep fascisten

- Antidemocratische, gewelddadige, extreem nationalistische en totalitaire politieke beweging

- Na WO1 was er chaos in Italië 

- Radicale socialisten organiseerden stakingen, rellen en bedrijfsbezettingen

- Veel Italianen vreesden een communistische revolutie zoals in Rusland

Russische revolutie 1917

- Tsaar afgezet en familie gevangen genomen

- Lenin o.l.v. bolsjewieken de macht 

- communisme 

- Mussolini presenteerde zich toen als een sterke man die het land zou redden

- Hij had een radicale visie over de samenleving: 

- Hij was antidemocratisch, verheerlijkte geweld en extreem nationalistisch maar ook totalitair:

- volgens het fascisme moest de overheid volledig heersen over de samenleving

- Uit deze fascistische strijdgroepen vormde Mussolini de Nationale Fascistische Partij

- Hij verheerlijkte het leger 

- Hij keerde zich tegen de democratie en alles wat daarbij hoorde

- Il Duce

Dictatuur in Italië

- In Oktober 1922 organiseerde Mussolini een 'mars op Rome'

- Daar dreigde hij met geweld als hij de macht niet zou krijgen

- Koning was bang voor burgeroorlog en benoemde hem tot premier

- De jaren daarna schakelde hij met terreur zijn tegenstanders uit en verbood hun partijen

- Italië werd een eenpartijstaat  o.l.v. Mussolini (dictatuur)

- Het fascisme werd een staatsideologie, waarbij de ideeën systematisch werden opgedrongen

- Indoctrineren (indoctrinatie)

- Mussolini werd verheerlijkt als de grote leider (Il Duce) en iedereen moest meedoen aan deze persoonsverheerlijking 

- Wie wel kritiek had op de dictator kreeg te maken met de geheime politie en kon zonder proces gevangen of gedeporteerd worden naar eilanden 

De Sovjetunie

De Sovjeteconomie

- In de SU overleed in 1924 Lenin

- Zijn opvolger was de dictator Stalin (de man van staal) die nog meedogenlozer was dan Lenin

- Stalin vond dat de industrialisatie niet snel genoeg ging

- In 1928 werd een vijfjarenplan opgesteld

- Door deze planeconomie moest de SU snel een sterke industriële mogendheid worden

- Dit doel werd bereikt 

- Stalin maakte ook eind aan particuliere boerenbedrijven

- Boeren moesten land inleveren en aansluiten bij kolchozen, collectieve boerderijen waar ze alles samen moesten doen

- Boeren waren tegen deze collectivisatie

- Opstanden en rellen

- Stalin greep hard in

- Hij gaf de schuld aan de rijke boeren (door communisten 'koelakken' genoemd)

- Scheldwoord voor uitbuiter

- De dictator gaf bevel koelakken te liquideren

- Communisten nu genadeloos jacht maken op zelfstandige boeren

- Miljoenen werden vermoord of gedeporteerd 

Dictatuur in de Sovjet-Unie

- Onder Stalin werd SU een totalitaire dictatuur waarin communistische partij het denken en doen van de bevolking probeerde te beheersen

- Tegenstanders werden vermoord of gedeporteerd naar werkkampen in Siberië

- Woon- en werkomstandigheden van gewone arbeiders en boeren waren slecht

- Maar in staatspropaganda werd de SU voorgesteld als land waarin gelukkige arbeiders en boeren in overvloed leefden

- Ook hier sprake van persoonsverheerlijking 

- Overal hing zijn portret, stonden reusachtige beelden van hem of werd hij getoond als de vriend van de gewone mensen 

- Door deze propaganda geloofden mensen werkelijk dat 'vadertje Stalin' zorgde voor hun welzijn

- Communisme onder Stalin (extreme onderdrukking en persoonsverheerlijking) is stalinisme 

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- Hoe Mussolini opkwam in Italië

- Hoe Italië een totalitaire dictatuur werd

- Hoe de Sovjeteconomie werd ontwikkeld

- Hoe de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur werd

SO bespreken

Opdracht

Wat: zoek 3 propaganda posters van Stalin en schrijf bij elke de mening van de tekenaar en wat hij wilde bereiken

Hoe: tweetallen, op de computer

Tijd: 15 minuten

Hulp: gebruik je boek of steek je hand op

Klaar: mail het bestand naar mij en werk verder aan je taak

Bespreken

Afsluiting

Kom je taak aftekenen mocht je dit nog niet gedaan hebben

Volgende week geen les