Politieke partijen & de toekomst

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

De verzorgingsstaat

'Politieke Partijen & de Toekomst'

Wat leerde ik de vorige les?

Terugblik vorige les

• wat de vier functies van de verzorgingsstaat zijn: verzorgen, verzekeren, verheffen en verbinden
  
• wat de WRR is en doet
  
• wat cohesie met de verzorgingsstaat te maken heeft

Wat leer ik deze les?

Ik leer...

• Over politieke partijen en hun keuzes voor solidariteit, bestaanszekerheid of eigen verantwoordelijkheid
  
• Wat de participatiesamenleving is
  
• Wat volgens het SCP de terreinen zijn waarop mensen kunnen participeren 

Politieke partijen en de verzorgingsstaat

§4.4 in het lesboek van Seneca maatschappijleer havo. 

Bestaanszekerheid

De politiek over het welzijnsdilemma

Eigen verantwoordelijkheid

vs.

Solidariteit

vs.

In de politiek is er veel discussie over het welzijnsdilemma. Sommige partijen zijn meer voor 'bestaanszekerheid' , anderen meer voor 'solidariteit' en 'eigen verantwoordelijkheid', of een combinatie!

 

De politiek over het welzijnsdilemma

Links

Midden

Rechts

Bestaans-

zekerheid

Eigen verantwoordelijkheid

Solidariteit

Bestaanszekerheid, solidariteit of eigen verantwoordelijkheid?

Positie SP

• Gegarandeerde bestaanszekerheid
• Hervedeling rijkdom: sterkste schouders dragen de zwaarste lasten
• Progressief belastingstelsel

Positie VVD

• Verantwoordelijkheid om in eigen levensonderheid te voorzien
• Overheid ondersteunt tijdelijk waar nodig
• Lage belastingen

Bespreek de standpunten van de SP en VVD in het welzijnsdilemma. Zie de volgende slides voor een fragment uit de beginselprogramma's van deze partijen. 

Wie niet in staat is betaald werk te
verrichten, of daarvan vrijgesteld is, moet aanspraak kunnen maken op een gegarandeerde bestaanszekerheid, die het mogelijk maakt volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Het belastingstelsel moet bijdragen aan een herverdeling van de rijkdom, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Dat vereist een sterk progressief belastingstelsel op inkomen, vermogens, (vermogens)winst en erfenissen.’

Deze tekst en die op de volgende slide kunt u leerlingen laten lezen. Daarna volgt hier namelijk een opdracht over. 

Iedereen heeft de verantwoordelijkheid in zijn eigen levensonderhoud te

voorzien. Wie daar niet in slaagt, kan een beroep doen op de overheid. Ondersteuning door de overheid is tijdelijk en is erop gericht dat mensen zo

snel mogelijk weer aan het werk kunnen. Belastingheffing is onvermijdelijk.

Maar de belastingdruk wordt zo laag mogelijk gehouden, zodat hardwerkend Nederland zoveel mogelijk van het verdiende geld naar eigen keuze kan besteden. De vrije marktorde is in economische zin de uitdrukking van het liberale uitgangspunt dat het individu zoveel mogelijk naar eigen keuze over zijn lot moet kunnen beschikken.’

Over de twee teksten van de SP en VVD komt hierna een opdracht. 

Eigen 

verantwoordelijkheid

Bestaanszekerheid

Solidariteit

Eigen 

verantwoordelijkheid

?

?

?

?

?

Waar horen de VVD en de SP? Sleep de VVD en de SP naar de juiste plek. 

01:57

Bij welke waarde van het welzijnsdilemma passen de uitspraken van Van der Staaij (SGP)
over de avondklok?

Bij welke waarde van het welzijnsdilemma passen de uitspraken van Van der Staaij (SGP) 

over de avondklok?

1. Bestaanszekerheid
2. Solidariteit
3. Eigen verantwoordelijkheid

02:43

Bij welke waarde van het welzijnsdilemma passen de uitspraken van Rutte (VVD)
over de avondklok?

Bij welke waarde van het welzijnsdilemma passen de uitspraken van Rutte (VVD) 

over de avondklok?

1. Bestaanszekerheid
2. Solidariteit
3. Eigen verantwoordelijkheid

In het fragment praten Veldman (VVD) en Van Haga (FvD) over de 'indirecte' vaccinatieplicht. Welke waarde van het welzijnsdilemma past daarbij?

In het fragment praten Veldman (VVD) en Van Haga (FvD) over de 'indirecte' vaccinatieplicht. Welke waarde van het welzijnsdilemma past daarbij?

1. Bestaanszekerheid
2. Solidariteit
3. Eigen verantwoordelijkheid

Samenvattingsvideo over de politieke partijen & de verzorgingsstaat

De toekomst van de verzorgingsstaat

§4.5 in het lesboek van Seneca maatschappijleer havo. 

Stelling: Mensen zouden geen uitkeringen moeten krijgen, iedereen zou verzekerd moeten zijn van een 'basisbaan'.

Stelling: Mensen zouden geen uitkeringen moeten krijgen, iedereen zou verzekerd moeten zijn van een 'basisbaan'.

1. Eens
2. Oneens

Bron: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/wrr-geen-uitkeringen-maar-baan-voor-iedereen-als-vangnet~b06754c3/

Verzorgingsstaat

Participatiesamenleving

• mensen worden steeds zelfstandiger
• de overheid moet gaan bezuinigen

'Participatiesamenleving'

samenleving waarin  burgers  meer  verantwoordelijkheid nemen voor elkaars welzijn en de overheid ondersteunt hen daarbij

Welke twee waarden van het welzijnsdilemma combineert de overheid in de participatiesamenleving?

Welke twee waarden van het welzijnsdilemma combineert de overheid in de participatiesamenleving?

Eigen verantwoordelijkheid en solidariteit. 

01:25

Kun je een manier bedenken
waarop jij bijdraagt
aan de participatiesamenleving?

Kun je een manier bedenken

waarop jij bijdraagt

aan de participatiesamenleving?

Hoe kunnen we participeren?

Arbeid

Mantelzorg

Vrijwilligerswerk

Beleidsbeïnvloeding

Terreinen uit het essay van het Sociaal en Cultureel Planbureau waarop mensen kunnen participeren. 

Mantelzorg

Vrijwilligerswerk

Beleids-
beïnvloeding

Arbeid

Sleep de teksten naar de bijpassende foto's.

Bronnen afbeeldingen:

• https://welzijnvorden.nl/vrijwilligerswerk/
• https://sbjsamensterk.nl/mantelzorg/
• https://www.amnesty-international.be/help-mensen-die-groot-risico-lopen-zorg-voor-allen

01:19

Waarom gaat het hier om de participatiesamenleving?

Waarom gaat het hier om de participatiesamenleving?

01:25

Om welke manier van participeren gaat het hier?

Om welke manier van participeren gaat het hier?

1. Arbeid
2. Mantelzorg
3. Vrijwilligerswerk
4. Beleidsbeïnvloeding

Samenvattingsvideo over de toekomst van de verzorgingsstaat

maatschappij-leer.nl

Link naar achtergrondinformatie bij de lesstof. De 'online portal' bij lesmethode Seneca. 

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat vind je nog lastig?

Wat leerde ik deze les?

Ik leerde...

• Over politieke partijen en hun keuzes voor solidariteit, bestaanszekerheid of eigen verantwoordelijkheid
  
• Wat de participatiesamenleving is
  
• Wat volgens het SCP de terreinen zijn waarop mensen kunnen participeren 

Einde van hoofdstuk 4 'Verzorgingsstaat'