Havo 4, Onderzoeksvaardigheden (6.2)

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hallo allemaal

1. Hallo meneer
2. Hoi meester
3. Yo!
4. Sup?

Waar waren we gebleven?

Geen toets -> wat dan nu?

Combinatie maken van afsluiting hoofdstuk 4 (Krachten) en 6.2 Onderzoeksvaardigheden.

*Oorzaak is verlengde lockdown, geen fraude-vrije manier van digitaal toetsen.

*Gevolg is de keuze voor een praktische opdracht met een verslag om het hoofdstuk 'Krachten' af te sluiten.

6.2 Onderzoeksvaardigheden

Bij natuurkunde voer je vaak experimenten en onderzoeken uit. Dat begint met eenvoudige proefjes, maar uiteindelijk moet je zelf een onderzoek

(of PWS) kunnen bedenken. Om dat goed te kunnen doen, heb je enkele onderzoeksvaardigheden nodig.

Paragraaf vraag

Hoe zet je een onderzoek op en hoe werk je het uit?

Hoe zet je een onderzoek op en hoe werk je het uit?

Vandaag:

- De onderzoeksvraag formuleren

- Een hypothese opstellen

- Een onderzoeksplan opstellen

- Hoe kun je metingen doen

De onderzoeksvraag 

De onderzoeksvraag formuleren

- de onderzoeksvraag staat centraal bij het opzetten en uitvoeren van een onderzoek

- bij natuurkunde gaat de onderzoeksvraag vaan over het verband tussen twee (of meer) grootheden.

De onderzoeksvraag

De onderzoeksvraag formuleren:

- Is het 1 vraag?

- Is de vraag helder en duidelijk?

- Is de vraag afgebakend?

- Is het onderzoek haalbaar?

- Is de onderzoeksvraag niet 'google-baar'?

De onderzoeksvraag

Twee voorbeelden:

- Welke invloed heeft de ruwheid van drie verschillende ondergronden op het wrijvingskracht van een (lego)blokje op een schuine ondergrond?

- Wat is het verband tussen de hellingshoek en de versnelling van een (lego)autootje wanneer de helling afrijdt?

De hypothese

Bij een onderzoeksvraag hoort ook een van te voren beredeneerde verwachting van de uitkomst van het onderzoek.

Zo'n verwachting heeft een hypothese.

De hypothese

Een hypothese is nooit zomaar ene gok.

De hypothese moet gebaseerd zijn op een stuk(je) theorie.

Bijvoorbeeld: De ruwheid van de ondergrond is bepalend voor de wrijfingskracht. De wrijfingskracht is evenredig met de vergroting van de hoek.

De hypothese

Je kunt de hypothese ook als een diagram schetsen, het gaat dan om de vorm van de grafiek.

Is deze: stijgend of dalend, krom of recht, wel of niet door de oorsprong.

Het onderzoeksplan

Het onderzoeksplan

Bij de voorbereiding van een onderzoek schrijf je een onderzoeksplan. Dit is bedoelt om vooraf te bedenken waar bij de uitvoering allemaal op gelet moet worden.

Het onderzoeksplan

Meestal bestaat zo'n plan uit de volgende onderdelen:

- Inleiding

- Onderzoeksvraag

- Hypothese

- Meetopstelling

- Uitvoering

- Verwerking

- Bronnen

Metingen doen

Metingen doen

Meetresultaten van een onderzoek zet je altijd in een tabel.

Meestal zet je de oorzaak in de eerst kolom, en het gevolg in de tweede kolom.

Metingen doen

Bijvoorbeeld de hellingshoek in de eerste kolom, en de benodigde tijd in de tweede kolom.

Je gaat dan van klein naar groot, dit heet het meetbereik.

De stappen die je daartussen kiest/neemt geven de spreiding aan.

Metingen doen

Metingen zijn meestal niet exact. Door metingen te herhalen wordt de nauwkeurigheid van de metingen groter.

Bovendien laat je zo zien dat metingen reproduceerbaar zijn.

Dat verhoogt de betrouwbaarheid van je onderzoek.

Gebruik ook een goede meetmethode en nauwkeurige meetapparatuur.

Metingen doen

Vaak is het handig om eerst wat proefmetingen te doen.

Zo kun je uitproberen hoe groot je meetbereik kan zijn en hoe vaak je een meting moet herhalen om een betrouwbaar gemiddelde per meting te krijgen.

Zorg dat alle andere grootheden constant zijn.

Kan ik nu (met hulp):

- Een onderzoeksvraag formuleren

- Een hypothese opstellen

- Een onderzoeksplan opstellen

- Bedenken hoe je metingen kan doen

Een onderzoeksvraag formuleren

010

Een hypothese opstellen

010

Een onderzoeksplan opstellen

010

Bedenken hoe je metingen kan doen

010

Als laatste:
Weet ik nu wat er van mij verwacht wordt

010

Huiswerk

6.2 Onderzoeksvaardigheden

Opgave:

19 t/m 23

Volgende les -> tweede deel van de paragraaf