5.7 - Zintuigen en impulsen (ha1)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 5 - Waarneming, gedrag en regeling

Thema 5 - Waarneming, gedrag en regeling

5.1 - Je omgeving waarnemen

5.2 - Voelen, ruiken, proeven

5.3 - Horen en zien 

5.4 - Het zenuwstelsel

5.5 - Gedrag  

5.6 - Regeling

5.7 - Zintuigen en impulsen (VWO)

5.6 - Regeling

Herhaling

Wat is de functie van hormonen?

1. Hormonen regelen de werking van organen.
2. Hormonen zorgen voor de voeding van veel hormoonklieren.
3. Hormonen zorgen voor snelle reacties op prikkels.

Hormonen werken sneller dan impulsen.

1. Juist
2. Onjuist

Welke klier maakt hormonen?

1. 
2. 

Adrenaline wordt gemaakt in

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

Welke hormonen regelen de hoeveelheid glucose in je bloed?

1. Adrenaline
2. Glucagon
3. Insuline en glucagon
4. Insuline en adrenaline

Regeling vind plaats door middel van...

1. Zenuwstelsel - impulsen Hormoonstelsel - hormonen
2. Zenuwstelsel - hormonen Hormoonstelsel - impulsen

5.7 - Zintuigen en impulsen

Doelen van de paragraaf

Je kunt uitleggen wanneer zintuigen prikkels omzetten in zenuwimpulsen

 Je kunt de bouw en functie van drie typen zenuwcellen benoemen

Drempelwaarde

In de zintuigcellen ontstaan alleen impulsen als de prikkel sterk genoeg is.

De kleinste prikkel die een impuls veroorzaakt  = de drempelwaarde

Beïnvloeding van de drempelwaarde door gewenning

drempelwaarde

Impulsfrequentie

Hoe sterker de prikkel, hoe meer impulsen worden doorgegeven

De impulsfrequentie wordt groter.

Adequate prikkel

Een adequate prikkel is het type prikkel waar een zintuig speciaal gevoellig voor is. 

Voor deze prikkel heeft het zintuig de laagste drempelwaarde

Adequate prikkels 

Gewenning

Als een bepaalde prikkel heel lang aanhoudt, ontstaan er in de zintuigcellen soms minder impulsen. Dit noem je gewenning.

 Typen zenuwcellen

Drie typen zenuwcellen:

• Gevoelszenuwcellen
• Schakelcellen 
• Bewegingszenuwcellen

Vragen

Een adequate prikkel is een prikkel onder de drempelwaarde

1. Juist
2. Onjuist

welke van de onderstaande uitspraken is juist?
Een gevoelszenuwcel verbindt...

1. een spier met de hersenen
2. de huid met een spier
3. een zintuig met je hersenen
4. zenuwencellen onderling

op een prikkel die de drempelwaarde niet overschrijdt reageer je...

1. ... wel
2. ... niet
3. ... heftiger
4. ... nauwelijks

wat is gewenning?

1. je ruikt afval dat iets te lang in de hal heeft gestaan
2. je ruikt de geur van je hond niet meer na een tijdje
3. je ruikt het eten dat thuis wordt gemaakt
4. je ruikt een appeltaart die in de kantine wordt gebakken

Wat voor effect heeft prikkelsterkte op de impulsfrequentie?

1. Bij een sterke prikkel is de impulsfrequentie hoog
2. Bij een sterke prikkel is de impulsfrequentie laag
3. Bij een zwakke prikkel is de impulsfrequentie hoog

Wat is een adequate prikkel

1. De prikkel waar een zintuig gevoelig voor is
2. De kleinste prikkel die een zintuig kan waarnemen
3. Een prikkel waar het zintuig ongevoelig voor is
4. Een signaal dat via de zenuwen naar de hersenen gaat

Aan het werk

Maken: 

1 t/m 6 

Eerder klaar? 

Leren voor de toets

Begrippen

drempelwaarde

impulsfrequentie

adequate prikkel

gewenning

gevoelszenuwcellen

schakelzenuwcellen

bewegingszenuwcellen

Leerdoelen:

Je kunt uitleggen wanneer zintuigen prikkels omzetten in zenuwimpulsen

 Je kunt de bouw en functie van drie typen zenuwcellen benoemen