blok 3 gram 8 tm 10 (Rvl)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

grammatica blok 3 

- bijstelling

- zelfstandig werkwoord

- hulpwerkwoord

Lesdoelen

Na deze les: 

- Weet je wat een bijstelling is. 

- Heb je geleerd wat een zelfstandig werkwoord en een hulpwerkwoord is. 

- Heb je geoefend om beiden te vinden in een zin. 

Deel van een zinsdeel

Bijstelling

De bijstelling:

• is een deel van een zinsdeel;
• staat altijd tussen komma's;
• staat achter het zelfstandig naamwoord;
• noemt dezelfde zaak/persoon nog een keer in andere bewoordelingen.

Bijstelling

2GT, de leukste klas van het Pius x, is vandaag weer hard aan het werk.

Bijstelling

2GT, de leukste klas van het Pius x, is vandaag weer hard aan het werk.

Bijstelling

2GT, de leukste klas van het Pius X, is vandaag weer hard aan het werk.

2GT = de leukste klas van het Pius X

Breid de zin uit met een bijstelling.
Martin ging gisteren naar het voetbal.

Breid de zin uit met een bijstelling.
In Barcelona zagen we mooie gebouwen.

Zelfstandig werkwoord (zww)

Wanneer een werkwoord in een zin de handeling aangeeft, dan is dat werkwoord een zelfstandig werkwoord. 

Het zelfstandig werkwoord is het belangrijkste werkwoord. 

Er staat altijd maar één zelfstandig werkwoord in een zin. (Vaak is het 't laatste werkwoord van de zin).

Hulpwerkwoord (hww)

Een hulpwerkwoord is het hulpje van het zelfstandig werkwoord. 
Er kan altijd maar één zelfstandig werkwoord in een zin staan, maar
er mogen meerdere hulpwerkwoorden in een zin staan. 

Voorbeeld 1

Mijn zus wil graag leren tuinieren. 

Ik had gisteravond mijn huiswerk moeten maken. 

hulpwerkwoord of zelfstandig werkwoord?

Soms zie je niet meteen of een werkwoord een zww of een hww is. Doe dan het volgende:

1. Onderstreep de persoonsvorm

2. Laat de persoonsvorm weg.

3. Maak een zin met de werkwoorden die over zijn.

4. Ga door tot je één werkwoord over hebt: dit is het zelfstandig werkwoord (zww).

Zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik word bekeken
bekeken = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik heb gefietst
gefietst = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Zelf oefenen:
zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?
Ik heb gegeten
heb = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Kan

je

niet

beter

uitkijken!

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

heeft

weer

niet

geluisterd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Morgen

wordt

het

feest

gevierd.

Wat is het zelfstandig werkwoord in de zin:
"Ik ga heel erg mijn best doen."

1. ga
2. mijn best
3. erg
4. doen

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Zij

laten

hun

auto

morgen

repareren. 

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Haar

broers

zitten

me

altijd

te 

treiteren. 

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Max

zou

dat

gedaan

kunnen

hebben.

Wat is het zelfstandige werkwoord in de zin:
Ik had mijn telefoon vandaag mee naar school moeten meenemen.

Huiswerk

Maak opdracht 7 - 8 - 9

blz