Woordenschat H3 en H4 B2e

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Woordenschat H3

Ik kan vaste voorzetsels en voorzetseluitdrukkingen herkennen, begrijpen en gebruiken.

Welke voorzetsels ken je nog?

Vaste voorzetsels en voorzetseluitdrukkingen

Je hebt geleerd wat voorzetsels zijn. Veel werkwoorden hebben een vast voorzetsel (je gebruik dit werkwoord altijd in combinatie met dat voorzetsel). 

Er zijn ook voorzetseluitdrukkingen.

Woordenschat H3 (blz. 84)

Vaste voorzetsels komen voor bij:

• werkwoorden: afhangen van, kennismaken met
• combinaties van zelfstandig naamwoord + werkwoord: bezwaar hebben tegen, gebrek hebben aan
• combinaties van bijvoeglijk naamwoord en werkwoord: bang zijn voor, blij zijn met, dol zijn op

Woordenschat H3

Voorzetseluitdrukkingen: vaste woordcombinaties met één of meer voorzetsels die als geheel de functie heeft van een voorzetsel. Je kunt een voorzetseluitdrukking vervangen door één voorzetsel.

• door middel van > door, met 
• in verband met > door, wegens

Oefenen met vaste voorzetsels!

Hij distantieerde zich volledig ...
de keuze die door de coachgroep was gemaakt.

1. in
2. met
3. voor
4. van

Heb jij ervaring ... Prezi?

1. in
2. met
3. voor
4. van

Wie stemt ... met dit voorstel?

1. in
2. met
3. voor
4. van

Opdracht 1  (blz. 84), vraag 1 & 2

a met behulp van: met

b met betrekking tot: over

c onder invloed van: met

d Op grond van: vanwege

e ten aanzien van: voor; over

f Ten gevolge van: door

g ter gelegenheid van: wegens; vanwege

h uit hoofde van: wegens; door

Opdracht 2  (blz. 85), vraag 1 & 2

2 slagzin: slogan; leus

4 gespekt: voorzien van geld

5 etymologie: oorsprong en geschiedenis van woorden

7 namen het initiatief: zetten de eerste stap

9 sloeg aan: werd populair; werd een succes

11 reputatie: naam

12 behoeften: wensen

14 ingeschakeld: ingezet

15 district: werkgebied

16 uitgeloofd: aangeboden; uitgereikt

19 aangestuurd: geleid

Opdracht 2  (blz. 85), vraag 1 & 2

1 karweitje: klusje

3 clubkas: geldkist van de vereniging

6 stamt uit: gaat terug op; is ontleend aan

8 ontleend aan: overgenomen van

10 opbouwwerkzaamheden: activiteiten tot herstel

13 kwam ten goede aan: was bestemd voor

17 gestaakt: gestopt

18 toentertijd: in die tijd, toen

20 geeft invulling aan: geeft vorm, inhoud aan

woordenschat H4 (blz. 114)

Rijmende uitdrukkingen

Alliteratie

Ook bedrijven maken hier gebruik van...

beginrijm ook wel alliteratie genoemd

Als de rijmende uitdrukkingen met dezelfde letter beginnen, dan spreken we van beginrijm, ook wel alliteratie genoemd. 

Voorbeeld: 

voor dag en dauw

schots en scheef

eindrijm

Als de uitdrukkingen op elkaar rijmen, dan noemen we dat eindrijm. 

Voorbeeld: 

in geuren en kleuren 

handel en wandel 

Vul de volgende uitdrukking aan:
Hij bekeek me van top tot ...

Vul de volgende uitdrukking aan:
De jongen zei boe noch ...

Vul de volgende uitdrukking aan:
Dat heb je dubbel en ... verdiend!

Opdracht 1 (blz. 114)

Opdracht 1

1 

a handel en wandel

b willens en wetens

c op stel en sprong

d reilen en zeilen

e de lusten en de lasten

f wijd en zijd

Opdracht 1 (blz. 114)

Opdracht 1

2

a handel en wandel: achtergronden; handelingen en gedrag

b willens en wetens: opzettelijk en bewust

c op stel en sprong: meteen; onmiddellijk

d reilen en zeilen: alles wat gebeurt

e de lusten en de lasten: de leuke en de minder leuke dingen

f wijd en zijd: overal

Opdracht 2(blz. 115)

1

 a (tegen) heug en meug

b (met) huid en haar

c (door) schade en schande

d (in) kannen en kruiken

e groen en geel

f kind noch kraai

g Bepakt en bezakt

h hoog en droog

Opdracht 2(blz. 115)

2

a tegen heug en meug: met grote tegenzin

b met huid en haar: volledig

c door schade en schande: door veel tegenslagen

d in kannen en kruiken: klaar

e groen en geel: heel erg

f kind noch kraai: helemaal niemand

g Bepakt en bezakt: met (veel) bagage

h hoog en droog: veilig en wel

Opdracht 4 (blz. 115)

1 ding

2 wel

3 heen

4 fris

5 vreest

6 goed

7 tussen

8 ontmoet

9 weerd

10 wint

Opdracht 4 (blz. 115)

1 Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding.

a Alleen mooie kleren maken een mens niet mooi.

2 Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel.

e De waarheid komt altijd aan het licht.

3 Als twee honden vechten om een been, loopt de derde ermee heen.

c Als twee mensen ruzie maken om iets, krijgt een ander meestal het voordeel.

4 Bezoek en vis blijven drie dagen fris.

f Een gast moet niet te lang blijven.

Opdracht 4 (blz. 115)

5 Een mens lijdt dikwijls het meest door het lijden dat hij vreest.

d De angst voor iets is meestal erger dan de gebeurtenis zelf.

6 Haastige spoed is zelden goed.

b Als je te snel werkt, maak je fouten.

7 Twee geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen.

g Een gemengd huwelijk gaat bijna nooit goed.

Opdracht 4 (blz. 115)

8 Wie goed doet, goed ontmoet.

h Goede daden worden altijd beloond.

9 Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.

i Je moet blij zijn met iets kleins.

10 Wie niet waagt, die niet wint.

i Zonder proberen kom je niet vooruit.

Aan de slag

Maak opdracht 5 (blz. 117)

Je mag samenwerken. 

Klaar? Schrijf een kort verhaal dat past bij een van de uitdrukkingen van opdracht 4.