- Aan het eind van de les kun je 2 vormen van verwering beschrijven en herkennen.
- Aan het eind van de les kun je het verschil tussen 3 soorten mechanische verwering in eigen woorden omschrijven en herkennen in het landschap.
- Aan het eind van de les kun je in eigen woorden uitleggen wat chemische verwering is, hoe dit proces werkt en wat het gevolg er van is op het landschap.
Op tafel:
Open je WB op 1.1
Boeken + snelhechter
1 / 25
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5
Cette leçon contient 25 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.
La durée de la leçon est: 80 min
Éléments de cette leçon
Introductie
Periode 2: hoofdstuk 1 landschappen
Paragraaf 1.2
Planning:
Nakijken 1.1 huiswerk
Theorie
Opdrachten
Check vragen
Lesdoelen:
- Aan het eind van de les kun je 2 vormen van verwering beschrijven en herkennen.
- Aan het eind van de les kun je het verschil tussen 3 soorten mechanische verwering in eigen woorden omschrijven en herkennen in het landschap.
- Aan het eind van de les kun je in eigen woorden uitleggen wat chemische verwering is, hoe dit proces werkt en wat het gevolg er van is op het landschap.
Op tafel:
Open je WB op 1.1
Boeken + snelhechter
Slide 1 - Diapositive
Nakijken Huiswerk
Nakijkboekje
Zelfstandig
Klaar? Lezen 1.2 in stilte
Slide 2 - Diapositive
Verwering
Wat is de definitie van verwering?
Het uit elkaar vallen van gesteente onder invloed van het weer, planten en zuren.
2 soorten:
Mechanisch: samenstelling verandert niet.
Chemisch: samenstelling verandert wel.
Slide 3 - Diapositive
Mechanische en chemisch met Snickers?
Mechanisch
Bij mechanische verwering verandert de samenstelling niet! Je breekt dus alleen het gesteente (de Snickers). Verwering is immers het uit elkaar van van gesteente.
Chemisch
Het uit elkaar vallen van gesteente waarbij de (chemische)samenstelling wél verandert.
Gesteente reageert met water (speeksel) i.c.m. zuren (de enzymen in je speeksel). Die delen van het gesteente (de Snickers) die bestand zijn tegen het vocht en zuren blijven over (de pinda's).
Slide 4 - Diapositive
Mechanische verwering
Belangrijk bij bronnen: let op de omgeving!
Vorstverwering
Komt voor in de koude, enigszins vochtige klimaten: richting de polen of hoog in gebergten.
Water sijpelt in rotsspleten en bevriest (en zet daarbij uit)
waarbij spleten in het gesteente verder opengedrukt worden / delen loskomen van het vaste gesteente.
Temperatuurverschillen
Gesteente breekt af door wisseling van extreme temperatuurverschillen (koud en heet), in droge gebieden.
Heet: gesteente zet uit
Koud: gesteente krimpt.
Er bestaan tussen dag en nacht grote temperatuurverschillen
waardoor gesteente steeds zal krimpen (bij afkoeling) en uitzetten (bij opwarming) en uiteindelijk zal barsten.
Plantenwortels
Ook worteldruk genoemd.
Wortels van bomen dringen scheuren van gesteente binnen
waarbij de wortels het gesteente uit elkaar drukken en delen van het gesteente afbreken.
Slide 5 - Diapositive
Welke vorm van verwering?
A
Vorst
B
Temperatuurverschil
C
Worteldruk
Slide 6 - Quiz
Welke vorm van verwering?
A
Vorst
B
Temperatuurverschil
C
Worteldruk
Slide 7 - Quiz
Op de steile berghellingen (zie bron) vindt mechanische verwering plaats. Beschrijf in 2 stappen de wijze waarop mechanische verwering daar plaatsvindt.
Slide 8 - Question ouverte
Beschrijf (2 stappen) de wijze waarop de vegetatie op de kalksteentorens bijdraagt aan mechanische verwering.
Slide 9 - Question ouverte
Gevolg van mechanische verwering
Het afgebrokkelde gesteente belandt op een puinhelling.
Na verloop van tijd wordt het dal steeds hoger.
Slide 10 - Diapositive
Chemische verwering
Het uit elkaar vallen van gesteente waarbij het gesteente onder invloed van water i.c.m. zuren oplost.
Bij deze vorm van verwering verandert de samenstelling wel!
Voorwaarden voor een snel proces:
Hoge temperaturen;
Veel vocht/ neerslag.
Waar?
Slide 11 - Diapositive
Kalksteen
Kalksteen kan chemisch verweren. Het kan zorgen voor het ontstaan van grotten.
Op de zeebodem hopen grote hoeveelheden kalkskeletjes (van schelpen) op, die in de loop van de tijd worden samengedrukt tot kalksteen.
Water (i.c.m.) zuren zakt door de bodem/ door spleten en kieren van gesteenten. Het gesteente (kalksteen) lost op waardoor holle ruimten kunnen ontstaan: grotten
Slide 12 - Diapositive
Klimaat speelt een grote rol!
Mechanisch: voldoende vocht (neerslag) en (veel) kou
Chemisch: veel neerslag en hoge temperaturen (voor een sneller proces)
Slide 13 - Diapositive
Kleine afsluiting
Enkele quizvragen om de theorie van de gehele paragraaf te checken. Mix van eigen vragen én oud-examenvragen.
Slide 14 - Diapositive
Bij de gele stip ligt de Himalaya.
De Himalaya ligt op de grens van...
A
De Euroaziatische plaat +
De Afrikaanse plaat
B
De Euroaziatische plaat +
De Indische plaat
Slide 15 - Quiz
De Himalaya is een...
A
Middelgebergte
B
Heuvelland
C
Hoogvlakte
D
hooggebergte
Slide 16 - Quiz
Bekijk de kaart. Leg uit hoe het Himalaya-gebergte in in Azië is ontstaan. Benoem hierbij de twee betrokken platen (afbeelding)
Slide 17 - Question ouverte
Hooggebergte
Middelgebergte
Heuvelland
Laagland
Slide 18 - Question de remorquage
Is dit een jong of een oud gebergte?
A
Een jong gebergte
B
Een oud gebergte
Slide 19 - Quiz
De top van de Mount Everest (Himalaya) bestaat uit kalksteen. Geef aan a) in welk op wat voor soort plek kalksteen oorspronkelijk werd gevormd; b) waardoor het kalksteen zo hoog in de bergen kwam te liggen.
Slide 20 - Question ouverte
Waarom vindt er in de woestijn bijna geen chemische verwering plaats?
Slide 21 - Question ouverte
Bij welk klimaat vindt de sterkste mechanische verwering plaats?
A
A
B
B
C
C
D
D
Slide 22 - Quiz
Fysische verwering
Chemische verwering
Slide 23 - Question de remorquage
Op de foto zie je een steen dwars doormidden gespleten. Beschrijf in 2 stappen de wijze waarop mechanische verwering hier heeft plaatsgevonden.