8.2 Politiek-maatschappelijke stromingen

• geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs

8.2 Politiek-maatschappelijke stromingen

KA

-De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

Planning

Doel: 5 politieke stromingen kunnen omschrijven.

- Welkom
- Uitleg Congres van Wenen

- De Stromingen
- Opdracht.
(Volgende les maken we 8.2 af)

Wat valt je op?

Congres van Wenen

1815

Er komt een machtsevenwicht

in Europa door: Restauratie, Legitimiteit (van Ancien Régime), Solidariteit, omringingspolitiek rond Frankrijk

waarom

Het Congres van Wenen werd na de val van Napoleon in  1815 gehouden door de overwinnende mogendheden met als doel de Europese vrede op effectieve wijze gezamenlijk te regelen en vast te leggen.

Help of interessant?

Slide 6: Oorzaken en gevolgen van het Congres van Wenen. 
Slide 7: Nederland als eenheidsstaat een product van Franse overheersing. 

Zet de ondertiteling aan. 

Politiek-maatschappelijke stromingen

- Liberalisme

- Nationalisme

-Conservatisme

-Socialisme
- Feminisme (8.4)

Liberalisme

Kernwoord: Vrijheid
-Liberalen: voor de verlichtingsideeën 

- Grondwet die de koninklijke macht beperkt. 
- economische liberalisme -> Markteconomie 

Nationalisme

Kernwoorden: Liefde voor hun eigen natie(volk)
- Volken hebben recht op een eigen staat, Natiestaat -> oorzaak is  van congres van Wenen.
- Verbinding: taal, geschiedenis en cultuur

Conservatisme

Kernwoord: Behouden
- Restauratie
- Alles bij het oude laten 
- tegen volksinvloed

Bekijk de prent, wat is de boodschap van de tekenaar? Benoem in je antwoord 1
beeldelement. (2p)

Socialisme

• Kernwoord: Gelijkheid
• Het socialisme wilde betere arbeidsomstandigheden voor fabrieksarbeiders
  

• Karl Marx bedacht het socialisme, hij wilde dat de maatschappij geen klassen en standen meer had
  

Opdracht bespreken en samen maken.

- Opbrengst van de vorige les. 

- 8.1:13 (bespreken)
- 8.2: 6 (maken)

Wat waren de doelen van het congres van Wenen en waarom werden deze doelen gesteld?

Geef een korte omschrijving van de 4 politieke stromingen, welke vinden jullie het lastigst?

8.1: 13

Betekenis van het verleden (HD5)

Gebruik de bronnen 5 en 6
a. In bron 5 wordt de industiële revolutie in historisch perspectief geplaatst. leg dit uit. Ant:  Het historisch perspectief zijn ontwikkelingen van het mileu door de geschiedenis. In de tekst word de indusriele revolutie (200 jaar geleden) aangehaald als de grote boosdoener voor de vergroting van de mileuproblemen.
b.  Leg uit wat de tekenaar van bron 6 duidelijk wilde maken. (volgende dia)

8.2: 6

Kenmerkend aspect (HD1)
Gebruik de tekst 'het verhaal van Karl Marx'
Noem twee werken van Marx en Engels

De twee werken zijn: Das Kapital en Het Communistisch Manifest. -> vervolg vraag: Wat hebben deze werken met het Kenmerkend aspect te maken. 

8.2: 6

Kenmerkend aspect (HD1)
Gebruik de tekst 'het verhaal van Karl Marx'
Noem twee werken van Marx en Engels

De twee werken zijn: Das Kapital en Het Communistisch Manifest. -> vervolg vraag: Wat hebben deze werken met het Kenmerkend aspect te maken. 

Opdracht stromingen. 

Congres van Wenen faalt:

- Ottomaanse rijk  (griekenland Servië)
- FA nieuw koningshuis
- Belgische opstand

- revolutiejaar 1848

Vergelijkbaar situatie nu?

Volgende filmpje behoort NIET tot SE stof.

Duitse eenwording onder leiding van Bismarck

Duitsland

• Nationalisme begon grotere rol te spelen
• O.l.v. Pruisische Otto von Bismarck (als kanselier)eenwording van Duitsland
• Na overwinning Frans-Duitse oorlog in 1871 werd het Duitse keizerrijk uitgeroepen

Socialisme

• Kernwoord: Gelijkheid
• Het socialisme wilde betere arbeidsomstandigheden voor fabrieksarbeiders
  

• Karl Marx bedacht het socialisme, hij wilde dat de maatschappij geen klassen en standen meer had
  

8.5 De sociale kwestie

Wat is de Sociale Kwestie? 

• ‘De rijken worden rijker, de armen worden armer’
  

• Alleen ‘de rijken’ mogen stemmen.
  (8.3)

• Slechte arbeidersomstandigheden. 

• Eind 19e eeuw.

Sociale zekerheid en de verzorgingsstaat

Wie helpt de arbeiders?

- vanaf 'de werkvloer'

• Vakbonden: organisatie die opkomt voor de belangen van werknemers.
• Als je lid was van een vakbond kon je staken: door lidmaatschap was er een kas waaruit je betaald werd, ook als je ziek was.

Kinderarbeid

19e eeuw: veel fabrieken in Nederland.

Kinderarbeid

1874: 'Kinderwetje van Van Houten'