Blok 1 De Olympische spelen

• mens en maatschappij
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Blok 1 De Olympische spelen

Leerwerkboek 3 M&M 

Leerjaar 1

Les 1

2. Grieken en Romeinen

Tijdvak 2: Tijd van Grieken en Romeinen

Wat gaan we doen?

Lwb3:

Doornemen deeltaak 3 in vogelvlucht.

• Uitleg Olymische spelen
• Waarom verbinding met Griekenland?
• Belang van Spelen, nu en toen.

Wat weet je over de oude Grieken?

Olympische Spelen?

Hoeveel ringen heeft het logo van de olympische spelen?

1. 4
2. 5
3. 6
4. Ringen?

Hoeveel sporten zijn er nu bij de olympische spelen?

1. 17
2. 26
3. 33
4. 50

Om de hoeveel jaar zijn er nieuwe olympische spelen?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Welke sportdiscipline is de basis van de olympische spelen?

1. Zwemmen
2. Roeien
3. Voetbal
4. Atletiek

Wat won je vroeger als je een wedstrijd gewonnen had?

1. Lauwerkrans
2. Medailles
3. Standbeeld
4. Geld

In welk jaar werden de winterspelen geïntroduceerd?

1. 1000
2. 1545
3. 1815
4. 1924

Spelen ter ere van Zeus

• Om de 4 jaar zijn de Spelen
• Eerste vanaf 776 v. chr.
• Olympia
• Ter ere van goden
• Tempels/priesters
• Zeus; belangrijkste god Grieken.
• Rituelen en Offers

776 v. chr.

1e spelen in Olympia.

Sporten als:

-hardlopen

-discuswerpen

-speerwerpen

-verspringen

-worstelen

668 v.chr.

Nieuwe sporten erbij:

-boksen

-wagenrennen

-pankration

Winnaar: Olijfkrans en eeuwige roem

Spelen-Discriminatie

Oude Grieken:

-Geen vrouwen tijdens Spelen van mannen.

-Niet uit Griekenland, geen deelname.

Spelen nu:

Discriminatie verboden; iedereen mag deelnemen, ongeacht afkomst of geslacht.

Helden en stadstaten

Griekenland: land van honderden stadstaten.

-Stadstaat= stad met een stuk land eromheen. Bewoners regelen zaken zelf binnen stadstaat. Vb eigen wetten en leger.

-Oorlog tussen stadstaten. Tijdens Spelen niet! Geldboete en uitsluiten bij Spelen.

-Winnaar spelen? Held! Eigen standbeeld en roem. En eer in stadstaat.

Leven in stadstaten

-Leven speelde zich af binnen de muren van de stadstaat.

-Sport belangrijk: hoogste niveau halen, macht, eer en roem.

-Inwoners: burgers = Griekse mannen die in vrijheid leven.

-vrouwen hadden geen burger status.

-Slavernij; slaven werk op akkers en mijnen.

-Grieken zelf werken zo min mogelijk.

Stadstaat

-Hoe te herkennen?

• Marktplein (Agora) is het centrum van de stad.
• Eromheen: Rechtbank en bestuursgebouwen. 
• Verdediging: Hoog gelegen burcht: Akropolis

Stadstaat (1)

• Goden verering in tempels.
• Theaters (openlucht), waren vaak te herkennen aan een halve maan waar toeschouwers zaten.
• Buiten muren; Sporten. Openlucht of in gymzalen (gymnasion)

Wat heb je geleerd deze les?

Aan de slag! 

Lezen tekstkaders blok 1.

Maken opdrachten: 1, 2, 3, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 19, 21 en 23.

Maken havo-opdrachten 6 en 7.

Les 2 Blok 1

M&M LJ1

Het volk is de baas

• 18 jaar en ouder: stemmen op politieke partij 
• Vertegenwoordigd volk in Tweede Kamer
• Inspraak bestuur 
• Democratie: = volk kiest bestuur van een land. 

Vorm democratie: Ontstaan in Griekse stadstaat Athene. 510 v. chr. burgers meebeslissen om macht in stadstaat.

Hoe groot was de wereld van de (oude) Grieken?

-Klein, want ze leerden andere gebieden kennen door oorlog en veroveringen.

-Dorpen stichten rond Middellandse zee. 

-Handel drijven met andere volkeren.

-Door contact: kennis van andere gebieden en volkeren. Ontstaan van wetenschap.

Wetenschap Grieken

• Grieken ontdekten veel over de mens, natuur (aarde) en bouwstijlen. 
• Ook taal, wiskunde, kaarten maken, etc.
• Bekende wetenschappers: Ptolemaeus, Aristotelis, Pytagoras. 

Wat heb je geleerd deze les?

Aan de slag! 

Lezen tekstkaders blok 1.

Maken opdrachten: 1, 2, 3, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 19, 21 en 23.

Maken havo-opdrachten 6 en 7.

Les 3 blok 1

M&M LJ1

Wat gaan we doen?

Stof blok 1 herhalen aan de hand van een quiz.

Werk blok 1 afmaken + nakijken.

De oude Grieken bedachten de Olympische spelen. Ter ere van wie is dit bedacht?

1. Zeus
2. Ptolomaeus
3. Aristotelis
4. Athena

In welke stad werden de 1e Spelen georganiseerd?

1. Kreta
2. Athene
3. Cairo
4. Olympia

Wat kreeg de winnaar van de Olympische spelen?

1. Een medaille en geld
2. Niks, meedoen is belangrijker dan winnen
3. Een olfijfkrans en eeuwige roem
4. Hij/Zij werd na de winst verkozen tot leider van de stadstaat

Welk begrip past bij deze foto?

Tussen stadstaten was er vaak oorlog. Maar wanneer werd er niet gevochten en waarom niet? Leg uit!

In de stadstaten woonden burgers. Maar wie vielen hieronder?

1. Zowel Griekse mannen als vrouwen
2. Alleen mannen die belasting betaalden
3. Volwassen Griekse mannen die vrij waren
4. Iedereen: dus man, vrouw, slaaf en kinderen

Wat hoort niet bij een Griekse stadstaat?

1. Agora
2. Gymnasion
3. Akropolis
4. Aquaduct

Welk begrip past bij deze foto?

Wat is een democratie?

1. Het volk kiest om de 4 jaar het bestuur van een land
2. Vrouwen mogen alleen stemmen als ze belasting betalen.
3. Alleen rijke mannen stemmen op mannelijke leiders
4. Om de 4 jaar kiezen we de 1e kamer.

Wat heb je geleerd over blok 1? Geef voorbeelden

Aan de slag! 

Lezen tekstkaders blok 1.

Maken opdrachten: 1, 2, 3, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 19, 21 en 23.

Maken havo-opdrachten 6 en 7.