Zelfstandige les 4.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Zelfstandige les: 4.3

Een zelfstandige les over paragraaf 4.3

Kan vanwege lesuitval niet fysiek

Wat moet je kunnen in paragraaf 4.3?

In deze paragraaf leer je:

• Waardoor de kerk veel macht had in de samenleving

• Hoe christenen optraden tegen mensen die zich niet gedroegen zoals de kerk wilde

• Hoe de kruistochten plaatsvonden

BELANGRIJK!

Deze LessonUp is een samenvatting van wat er in het boek staat. Omdat de les niet doorgegaan is, moet je er zelf achteraan om paragraaf 4.3 te behandelen.

Hierdoor is het ook belangrijk dat je na het volgen van deze les de opdrachten van 4.3 in je werkboek maakt. Dit kan gecontroleerd worden in de volgende fysieke les?

De les begint nu echt. Sucess! Bij vragen, stuur een berichtje!

Geloof in Middeleeuws Europa

Het christendom was in middeleeuws Europa verreweg het grootste geloof. Bijna iedereen die toen leefde, was gelovig.

Om te laten zien hoe gelovig de mensen in Europa waren, wilden zij allemaal de mooiste, grootste kerken bouwen. Hierdoor staan er in veel oude Europese steden grote kerken of kathedralen.

Voorbeeld van een grote kerk, gebouwd om te laten zien hoe gelovig men was. Dit is de St Peter in Rome. Hier zit ook de katholieke paus.

Voorbeeld van een grote kerk, gebouwd om te laten zien hoe gelovig men was. Dit is het kathedraal in de Duitse stad Köln.

Waarom bouwden ze in middeleeuwse steden de kerken zo groot en mooi mogelijk?

1. Om te laten zien hoe rijk de stad was.
2. Om te laten zien hoe goed zij konden bouwen.
3. Om te laten zien hoe goed zij geloofden in God.
4. Om de grootste kerk in het land te hebben

Hoe werkte het middeleeuws christendom?

Middeleeuwse christenen vonden het leven NA de dood belangrijker dan het leven op aarde. Dit kwam omdat zij dachten dat een goed leven ervoor zorgde dat je naar de hemel kon nadat je stierf. Mensen die misdaden en ander foute dingen deden, gingen direct naar de hel en niet naar de hemel. Het was dus belangrijk om een goed leven te leiden.

Dit was een belangrijke christelijke waarde. Een waarde betekent hier niet een hoeveelheid, maar een waarde is iets wat mensen belangrijk vinden.

Voorbeelden van andere waarden: Vrijheid, Gelukkigheid, Rijkdom

Wat is dus GEEN voorbeeld van een waarde?

1. Vrijheid
2. Gelijkheid
3. Rijkdom
4. De prijs van een product

Rol van de Kerk

De kerk stond centraal in het middeleeuwse leven, zij regelden het leven van de gewone mensen.

Christelijke geestelijken (priesters) vertelden de mensen om veel te bidden om zo later in de hemel te komen. Ook spoorden zij de mensen aan tot liefdadigheid: Ze moesten geld doneren aan armeren of de zieken verzorgen.

Sommigen reisden af naar christelijke heiligdommen, dit noem je een bedevaart.

De (katholieke) christenen aanbidden (nu nog steeds) heiligen, dat zijn gestorven personen die worden vereerd omdat zij veel goede daden hebben verricht.

Het vereren van een heilige zorgde er namelijk voor dat de heilige je zou beschermen.

Een voorbeeld van een christelijke heilige. Hier zie je Sint Nicolaas, de heilige achter het sinterklaasfeest.

Wat was een van de dingen die de kerk vertelde aan de mensen om vaak te doen?

De normen van de kerk

De kerk bepaalde wat "normaal" was. Iedereen die afweek van de normen die de kerk stelde, werd opgejaagd en vervolgd.

Een norm is iets wat mensen normaal vinden, een norm is bijvoorbeeld dat je mensen in de ogen aankijkt in een gesprek.

Christenen die anders geloofden en de kerk niet strict volgden, werden ketters genoemd. Zij geloofden op een andere manier in het christendom. De kerk wilde dit niet en konden als straf bijvoorbeeld levend verbrand worden op een brandstapel

Christelijke ketters worden uit een middeleeuwse stad getrapt. Al hun bezittingen waren in bezit genomen door de stad en kerk. De ketters werden hierna waarschijnlijk opgejaagd en vermoord.

Wat is nou precies een ketter?

1. Een christen met een afwijkend geloof.
2. Een uitbarsting van geweld tegenover joden.
3. Een heilig persoon die vereerd wordt om zijn goede daden.
4. Een reis naar een heilige plaats om daar te bidden.

De normen van de Kerk

Vrouwen en mannen waarvan de kerk dacht dat zij toverden of de duivel hielpen, werden heksen genoemd.

Kortom, als je niet geloofde in het christendom zoals de kerk dat wilde, had je een zwaar leven en trotseerde je de dood.

Ook andere geloven werden lastiggevallen. Het jodendom is een voorbeeld hiervan. Zij weken af van de normen die de kerk stelden en leefden dus altijd in gevaar.

De normen van de kerk

Als er ziektes uitbraken in steden, werden bijvoorbeeld vaak als eerste de joden beschuldigd van het veroorzaken van de ziekte. Dit zouden zij dan gedaan hebben door te praten met de duivel of door simpelweg de waterput te vergiftigen.

Dit leidde vaak tot pogroms. Dit zijn uitbarstingen van geweld tegenover Joden. Hier vielen veel joodse slachtoffers en soms werd de hele joodse bevolking van een stad uitgemoord. Dit was niet alleen in de middeleeuwen een barbaars probleem, ook in de tweede wereldoorlog is dit, zoals bekend, vaak gebeurd in de door Nazi-Duitsland bezette gebieden.

Er is een woord voor het haten van joden: Antisemitisme. Hierdoor moesten zij in aparte krottenwijken in steden wonen, apart van de rest van de mensen in een stad.

Een pogrom in de franse stad Straatsburg (1349). Hier werden honderden joden levend verbrand, omdat zij de schuld kregen van de uitbraak van de plaag in de stad. De stapel op de achtergrond is gebouwd van lijken van verbrande joden.

Beschrijf kort waarom Joden vaak lastig gevallen werden in middeleeuwse steden.

Kruistochten

Het christendom was niet het enige geloof in de wereld. In het midden-oosten was sinds de 7e eeuw na christus de Islam het grootste en belangrijkste geloof geworden. Voor de islamieten kwamen en deze gebieden bekeerden, geloofden de mensen in het christendom. Hierdoor was er al heel lang een soort ruzie tussen de twee geloven. Ze streden allebei om het grootste geloof te worden.

In 1095 riep de katholieke paus de Christenen in europa op om de stad Jerusalem te bevrijden van de islamieten. De stad Jerusalem is een belangrijke, heilige stad voor drie geloven: De Islam, het Christendom en het Jodendom.

Een kaart van de routes die de christelijke legers namen naar de stad Jerusalem.

Kruistochten

De paus beloofde dat iedereen die tijdens deze bevrijding van Jerusalem stierf, dat hij direct naar de hemel zou gaan. Dit zorgde ervoor dat honderduizenden christenen de wapens opnamen en naar Jerusalem trokken om deze stad terug te veroveren.

De tochten van christenen om Jerusalem en het land rondom deze stad te veroveren, noemen wij kruistochten, vernoemd naar het symbool van het christendom: het kruis.

In 1099 slaagden de kruisvaarders erin om de stad terug te veroveren namens het christendom. Dit leidde tot een oorlog tussen het Christendom en de Islam over de stad Jerusalem en omstreken. De stad werd uiteindelijk terugveroverd door de Islamieten in het jaar 1291.

Waarom riep de paus in 1099 tot de eerste kruistocht?

1. Omdat de Islamieten de christelijke kerk in Jerusalem sloopte.
2. Om de stad Jerusalem terug te veroveren namens het christendom.
3. Omdat de Paus meer land wilde om te besturen
4. Omdat er veel geld te verdienen was voor het in handen hebben van Jerusalem.

Op de volgende slide is een stukje te zien uit de film "Kingdom of Heaven" over de kruistochten. Je ziet hier een ontmoeting tussen de christelijke kruisvaarderskoning Boudewijn IV en de islamitische leider Salladin.

Een tekening van een gevecht tussen christelijke kruisvaarders en islamitische strijders uit de 13e eeuw.

Vandaag zijn er nog steeds sporen van de kruistochten te vinden in het midden-oosten. Hier zie je het kasteel "Krak de Chevaliers". Deze staat in Syrië en is gebouwd door franse kruisvaarders in de 12e eeuw.

Schilderij over de verovering van Jerusalem door de christenen tijdens de eerste kruistocht van 1099.