Thema 2 ecologie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Thema 2: Ecologie

Basisstof 1 Organismen en hun omgeving

Ecologie= 

Het bestuderen van de relaties tussen organismen en hun milieu.

Milieu= leefomgeving

Biotische factoren= 

invloeden vanuit de levende natuur

(bv.soortgenoten, vijanden, voedsel)

Abiotische factoren=

invloeden vanuit de levenloze natuur

(bv. water, temperatuur, licht)

Invloeden van het milieu

Levende factoren

Levenloze factoren

verschillende niveaus van klein naar groot

1. individu

2. populatie

3. levensgemeenschap

4. ecosysteem

Verschillende niveaus:

Individu = 1 enkel organisme

populatie = groep organismen van dezelfde soort* in een bepaald gebied

levensgemeenschap= meerdere populaties in een gebied

ecosysteem = levensgemeenschappen met abiotische factoren in een gebied

Indvidu

populatie

Levensgemeenschap

ecosysteem

*Soort = Als organismen zich onderling kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

Individu

Populatie

Levensgemeenschap

Ecosysteem

Merels en mussen die leven in het zelfde bos behoren tot dezelfde populatie.

1. juist
2. onjuist

Hoe noemen we een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied, die zich onderling voortplanten

Een gebied, waarbinnen de biotische en abiotische factoren een eenheid vormen?

Vul in het schema van het voedselweb de volgende organismen op de juiste plaats in (zie afbeelding). 

bladluis 

buizerd 

konijn 

lieveheersbeestje 

merel 

planten 

Zet op volgorde van klein naar groot

Individu

Populatie

Levens-

gemeenschap

Ecosysteem

Geef een voorbeeld van
een a-biotische factor. Dus geen algemene omschrijving.

wat voor ecologisch niveau is dit?

1. Individu
2. Populatie
3. Ecosysteem
4. Levensgemeenschap

Was is een voorbeeld van een biotische factor?

1. Lucht
2. Voedsel
3. Neerslag
4. Wind

Wat is een populatie?

1. Een boom
2. Verschillende dieren in een gebied
3. Een groep individuen vd zelfde soort in 1 gebied
4. Alles wat in een bepaald gebied is

Biotisch

Abiotisch

Wind

Lucht

Zuurstof

Water

Grond

Roofvijanden

Soort-

genoten

Plant

Bacterie

Voedsel

Takjes om een nestje te bouwen zijn een

1. biotische factor
2. abiotische factor

Merels en mussen die leven in het zelfde bos behoren tot dezelfde populatie.

1. juist
2. onjuist

Hoe noemen we een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied, die zich onderling voortplanten

Voedselweb

• Lijkt op een voedselketen
• Meerdere bronnen 
• Meerdere uitkomsten 

Voedselweb

Binnen een ecosysteem is er nooit maar 1 voedselketen, alle voedselketens samen vormen een voedselweb/ voedseknet)

Noteer een voedselketen van 4 schakels gebruik daarbij de afbeelding

Kringloop

Een Surinaamse klas is op excursie naar een zoetwaterplas. De leerlingen kijken wat er allemaal leeft in de plas en wie van wie leeft.

In de afbeelding  zijn enkele voedselrelaties schematisch weergegeven. Drie schakels, 1, 2 en 3, zijn in de afbeelding niet ingevuld.

16. Welk van de
volgende dieren
kan in schakel 3
thuishoren?

1. Een garnaal.
2. Een kaaimankrokodil.
3. Een waterkever.

Welk organisme is een producent?

1. de luis
2. de boom
3. lieveheersbeestje
4. vogel

Een varken eet eikels en paddenstoelen en ook larven en aas.
Wat is een varken?

1. alleseter
2. planteneter
3. vleeseter

Waar begint een voedselweb of keten mee?

1. vleeseters
2. planteneters
3. planten

8. De egel uit de
afbeelding is een
zoolganger.

1. Juist
2. Onjuist

 Basisstof 3 Aanpassingen bij dieren:

gestroomlijnd = als de kop, romp, staart geleidelijk in elkaar overgaan.

Poten van landzoogdieren:

- zoolgangers bv. beren, egels, mensen

- teengangers bv. katten, honden, tijgers

- topgangers (hoefgangers) bv. paarden , varkens, antilopen

zoolgangers

snavels van vogels

poten van vogels

Dit is een

1. Teenganger
2. topganger
3. zoolganger

Een hond
is een .........

1. Topganger/hoefganger
2. Zoolganger
3. Teenganger

Roodborstjes vormen
samen met hun voedsel,
rupsen, een populatie.

1. Juist
2. Onjuist

Zangvogels die zaden eten,
hebben meestal een
kegelsnavel.

1. Juist
2. Onjuist

21 Op de afbeelding zijn vier
poten van vogels getekend.

Welke poot is afkomstig van
een loopvogel?

1. Poot 1
2. Poot 2
3. Poot 3
4. Poot 4

Licht

Waterplanten

www.bbc.co.uk

klimplanten