HS5: 2K + 2B

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

HS5: rondkomen

5.1 inkomsten en uitgaven 
Lesdoelen

1. Ik kan benoemen welke inkomsten en uitgaven een huishouden heeft. (basis en KGT)
2. Ik kan verschillende soorten uitgaves benoemen en keuzes maken. (KGT)

Om rond te komen moeten huishoudens:

1. Prioriteiten stellen 
2. Hun inkomsten weten
   
   Waarom is dat belangrijk denken jullie? 

Soorten uitgaven

• Huishoudelijke uitgaven (meestal verbruiksgoederen)
  
  
• Persoonlijke uitgaven
  (voor jezelf of elkaar)

Verbruiksgoederen

• Producten die je maar een keer gebruikt. 
  
  
• Noem eens wat voorbeelden? 
  
  
• Duurzaam? (KGT)

Duurzame gebruiksgoederen
(basis 5.1) (kader 5.2)

• Gaan langer mee
  
  
• Waarom is dat goed? 

Geef twee voorbeelden van huishoudelijke uitgaven:

Geef twee voorbeelden van persoonlijke uitgaven:

Wat wordt er bedoeld met prioriteiten stellen?

Maken:

Opdrachten van paragraaf 5.1 

• (basis + KGT op bladzijde 8 tot 11

in jouw boek)

of online alle opdrachten maken.

• Sluit af met de test jezelf op de laptop of mobiel (vraag toestemming)

HS5: rondkomen

5.2 vast en/of incidenteel 
Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen wat vaste en incidentele uitgaven zijn (basis)
2. Ik kan zowel vaste als onregelmatige uitgaven van een gezin benoemen (KGT)
3. Ik kan benoemen hoe je met vaste en onregelmatige uitgaven rekening kan houden. (KGT)

Herhaling 5.1

1. Wat moeten huishoudens doen om rond te komen? 
   
2. Wat zijn verbruiksgoederen? 
3. Wat zijn duurzame gebruiksgoederen? 
4. Wat voor soorten uitgaven zijn er? 

Vaste en incidentele lasten/uitgaven

• vaste lasten komen elke maand terug (bijv. telefoonrekening)
• vaste lasten worden vaak betaald via automatisch incasso (basis)
  
• Incidentele uitgaven komen af en toe voorbij (bijv. nieuwe laptop)

Noem twee voorbeelden van vaste lasten

noem twee voorbeelden van incidentele uitgaven

rekening houden met uitgaves doe je door:

• Geld aan de kant leggen (sparen)
  
  
•  aankoopbedrag :  spaarbedrag = aantal spaarmaanden. 
  
  
• of aankoopbedrag : aantal spaarmanden = spaarbedrag

Een nieuwe tv kost €500. Ik spaar 6 maanden. Wat is mijn spaarbedrag maandelijks?

Nieuwe auto kost € 20.000. Per maand spaar ik € 1000. Hoeveel maanden moet ik sparen?

HS5: rondkomen

5.3 geen tekorten meer (basis)
lesdoelen

1. Ik kan uitleggen wat een tekort is. (basis)
2. Ik kan uitleggen hoe je een tekort kan voorkomen (basis)

HS5: rondkomen
5.3 sparen en interen (KGT)

Lesdoelen

1. Ik kan benoemen hoe je rond kan komen van je geld. (KGT)
2. Ik kan uitleggen hoe je een tekort kunt voorkomen (KGT)
   

Herhaling 5.2

1. Wat zijn vaste lasten? 
   
2. Wat zijn incidentele uitgaven? 
3. Wat is een automatisch incasso? 

Budget

• Vaststellen op basis van jouw inkomsten en jouw uitgaven. 
  
  Voorbeeld: Maandelijkse inkomsten zijn € 1500. 
  Boodschappen kosten ongeveer 300 per maand. Jouw budget is dan 300 €. 

Overschot

Werkelijke uitgaven zijn minder dan jouw budget: 

Voorbeeld: 300 € voor boodschappen kosten deze maand maar 200. Jouw overschot is dan €100. 

Tekort

Maandelijkse uitgaven zijn meer dan jouw budgetten. 

Voorbeeld: budget van € 300 euro voor boodschappen valt hoger uit en jij betaalt deze maand 400 €. Je komt dan uit op een tekort van 100€. 

Als je dit tekort aanvult met spaargeld dan teer je in op jouw spaargeld. 

Maken

1. Lees de paragraaf goed door.
   
   
2. Maak online alle opdrachten, of doe dit in jouw boek. 
   
   
3. Sluit af met de test jezelf. 
   
   
4. Zorg dat tot nu toe de test jezelf van paragraaf 1, 2 en 3 af zijn. 

HS5: rondkomen

5.4 Budgetteren 
Lesdoelen

1. Ik kan aangeven hoe je door te budgetteren financiële problemen kan voorkomen en aanpakken. (KGT)
2. Ik kan uitleggen hoe je inkomsten en uitgaven op elkaar kunt afstemmen (basis)

HS5: rondkomen

5.4 Budgetteren 
Lesdoelen

1. Ik kan aangeven hoe je door te budgetteren financiële problemen kan voorkomen en aanpakken. (KGT)
2. Ik kan uitleggen hoe je inkomsten en uitgaven op elkaar kunt afstemmen (basis)

Herhaling 5.3

1. Wat is een budget en waar gebruik je dit voor?
   
2. Wat is een overschot? 
3. Wat is een tekort? 

Budgetteren 

Betekenis: Jouw inkomsten en uitgaven op elkaar afstemmen. 

Wanneer budgetteren? 

Als je jouw budgetten telkens overschrijdt. Je moet dan opnieuw gaan kijken wat er binnen komt en wat er uit gaat. 

Bezuinigen

Betekenis: Het terugdringen of verkleinen van jouw uitgaves. 

Opdracht: Hieronder zie je een maandelijks overzicht van inkomsten en uitgaven. 

I nkomsten	Uitgaven
salaris 1200 €	huur € 450
Huursubsidie 200 €	gas, water en licht €160
studiefinanciering € 150	studie € 200
zorgtoeslag € 90	Telefoon € 45
	Internet en tv + Netflix € 75
	zorgkosten € 145
	boodschappen € 300
	Openbaar vervoer € 100

Opdracht: 

1. Wat moet je eerst weten om te kunnen rondkomen? bereken dit. (zie 5.1)  
2. Wat moet je vervolgens weten? Bereken dit. (zie 5.1)  
3.  Wat voor soort lasten zijn dit?  (zie 5.2)

Wat is de conclusie die je hier uit trekt? 

Opdracht: Hieronder zie je een maandelijks overzicht van inkomsten en uitgaven. 

I nkomsten	Uitgaven
€ 1640	€ 1475

Opdracht: 

1.  Je weet nu wat jouw inkomsten en vaste lasten zijn.  (zie 5.2)  
2. Hoeveel ruimte heb je om incidentele lasten op te vangen? Bereken dit.
     

Wat is de conclusie die je hier uit trekt? 

Opdracht: Hieronder zie je een maandelijks overzicht van inkomsten en uitgaven. 

I nkomsten (vast)	Uitgaven (vast)
€ 1640	€ 1475
	Uitgaven (incidenteel)
	Wasmachine € 400 euro

Opdracht: 

1.  Jouw wasmachine gaat  kapot.  
    
2. Hoe reserveer ik een budget om deze kosten op te vangen? 
    
3. Hoelang duurt het voordat ik 400 euro heb gespaard? 
      

Wat is de conclusie die je hier uit trekt? 

Opdracht: Hieronder zie je een maandelijks overzicht van inkomsten en uitgaven. 

I nkomsten	Uitgaven
salaris 1200 €	huur € 450
Huursubsidie 200 €	gas, water en licht €160
studiefinanciering € 150	studie € 200
zorgtoeslag € 90	Telefoon € 45
	Internet en tv + Netflix € 75
	zorgkosten € 145
	boodschappen € 300
	Openbaar vervoer € 100

Opdracht: 

1. Je gaat verhuizen en jouw huur stijgt met 150 €
    
2. Wat moet je nu gaan doen? (zie 5.3) 
    
3. Kom je nog rond?
    
4. Wat voor budgetten kun je aanpassen? 

Wat is de conclusie die je hier uit trekt? 

HS5: rondkomen

5.5 Lenen 
Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen wat lenen is (KGT)
2. Ik kan uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van lenen (KGT + basis)

Herhaling 5.4

1. Wat is budgetteren?
   
   
2. Wanneer doen we budgetteren?
   
   
3. Wanneer moet je bezuinigen?

lenen

Wanneer je geld nodig hebt voor de financiering van een aankoop. 

Dit kan bij een bank. 

Lenen is aantrekkelijk 

Maar.... 

rente en schuld

• Lenen maakt schuld
  
  
• Deze moet je aflossen
  
  
• Op schulden zit rente 

Rekentrainer paragraaf 1

Een gemiddelde berekenen:

1. Tel alle gegevens bij elkaar op.
   
   
2. Deel dit door het aantal. 

In 4 maanden heb ik de volgende bedragen verdiend: 300, 400, 600, 900. Hoeveel heb ik gemiddeld verdiend?

Maken: 

• Rekentrainer paragraaf 1 op bladzijde 35

Rekentrainer paragraaf 5

• Pagina 37 in jouw boek
• Online 

Lening is: 10.000 €
Maandbedrag is: 323 €
Looptijd: 3 jaar

Lening is: 5000 €
Maandbedrag is: 162 €
Looptijd 3 jaar